Bất chấp đường cấm, ôtô nối đuôi né trạm thu phí, bức tử đường dân sinh ở Quảng Nam

Ôtô ngày đêm rầm rập né trạm thu phí, bức tử đường dân sinh

Những ngày qua, có mặt tại 2 đầu trạm thu phí đường bộ Bắc Quảng Nam trên tuyến QL1 qua xã Điện Thắng Trung (thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam), PV Tạp chí Giao thông vận tải ghi nhận ô tô con, xe tải, xe khách, xe ben chở đất, đá nối đuôi nhau né trạm thu phí vào các tuyến đường dân cư, bất chấp biển báo giới hạn tải trọng, gây mất ATGT, hư hỏng hạ tầng giao thông các tuyến đường dân sinh.

Trong khoảng gần 4 tiếng đồng hồ (từ 7h - 11h) ngày 4/1, có mặt tại các tuyến đường trong các khu dân cư bao quanh trạm thu phí Bắc Quảng Nam, điển hình là tuyến đường ngang qua trụ sở UBND xã Điện Thắng Trung, Công an xã Điện Thắng Trung - cách trạm thu phí khoảng 200m, PV ghi nhận hàng nghìn lượt tô con, xe tải, xe khách, xe ben di chuyển hướng Nam - Bắc và ngược lại khi đến cách trạm thu phí khoảng 250 m đồng loạt bật đèn xi nhan, nối đuôi nhau rẽ vào tuyến đường bê tông dân sinh, chạy vào khu dân cư, rồi vòng ra trục đường 33, tiếp tục rẽ phải ra lại tuyến QL1 cách đầu Bắc và đầu Nam trạm thu phí khoảng 250 m.

Đáng lo, ô tô nối đuôi nhau né trạm thu phí thường gây xung đột giao thông nút giao giữa đường dân sinh và QL1. Có thời điểm, nhiều ô tô đột ngột chuyển hướng, cắt đường, cùng lúc đó xe máy từ trong khu dân cư rẽ vào nhập làn QL1 khiến phương tiện dừng, ùn ứ, chắn ngang mặt đường, gây hiểm họa TNGT.

Không những vậy, khi né trạm thu phí, ô tô, xe tải đi vào các tuyến đường dân cư chật hẹp, chạy vòng trên các tuyến đường chật hẹp, đông dân cư, gây tiềm ẩn TNGT.

Đáng nói, trên các tuyến đường giao thông dân sinh đều có gắn biển cấm tải trọng xe trên 2,5 tấn, 6 tấn, cấm xe khách trên 16 chỗ ngồi, nhưng nhiều xe tải, xe ben có tải trọng 10-15 tấn, xe khách trên 16 chỗ, thậm chí xe có tải trọng trên dưới 20 tấn vẫn ngang nhiên đi vào.

Đi dọc các tuyến đường trong khu dân cư xung quanh trạm thu phí, PV nhận thấy mặt đường nhiều đoạn, khu vực hư hỏng nghiêm trọng. Nhiều vị trí tạo hố sâu, kéo dài ngang mặt đường, đọng nước; có đoạn mặt đường ổ gà chi chít, nhiều vị trí mặt đường bị phá vỡ hoàn toàn, ăn sâu xuống nền đường. Ở các tuyến đường chật hẹp, lề đường bị phá, hằn lún từng vệt dài; nhiều đoạn mặt đường sình lún, bùn lầy, khiến phương tiện đi lại hết sức khó khăn, nhất là đối với xe 2 bánh.

Người dân địa phương cho biết, đường bê tông dân sinh nhỏ 2,5m - 3,5m, dân cư đông đúc nhưng ô tô, xe tải nối đuôi nhau vào ra không ngớt. Việc đường dân sinh, trong khu dân cư nhưng gánh chịu áp lực phương tiện quá lớn, nhất là xe tải lớn khiến đường giao thông xuống cấp nghiêm trọng.

Ông Trương Minh Ngọc (người dân thôn Thanh Quýt 1, xã Điện Thắng Trung) mang tâm trạng bất an, phản ánh, gia đình phải thường xuyên đóng cửa kín mít vì sợ khói bụi. Trẻ em, người già không dám ra đường vì sợ TNGT. "Người dân luôn sống trong cảnh bất an, liên tục phản ánh với chính quyền địa phương tìm cách ngăn chặn, nhưng tình trạng này vẫn tái diễn", ông Ngọc lo lắng.

Thất thu, doanh nghiệp dự án "bể" phương án tài chính

Theo lãnh đạo UBND xã Điện Thắng Trung, tình trạng ô tô, xe tải né trạm thu phí vào các tuyến đường dân cư trên địa bàn diễn ra lâu nay khiến người dân hết sức lo lắng, bức xúc. Để hạn chế phương tiện xe tải trọng lớn vào các tuyến đường dân sinh, cơ quan có thẩm quyền đã cắm các biển cấm, hạn chế tải trọng xe nhưng ô tô, xe tải trọng lớn vẫn ngang nhiên vào ra. Hiện nay, nhiều tuyến đường đã phát sinh hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng.

Theo lãnh đạo UBND thị xã Điện Bàn, trong thời gian tới, UBND thị xã Điện Bàn tiếp tục yêu cầu Công an thị xã Điện Bàn tăng cường TTKS đảm bảo TTATGT tại các tuyến đường dân sinh, tuyến đường dân cư khu vực phía 2 đầu trạm thu phí, xử lý nghiêm các trường hợp xe tải trọng lớn trên 6 tấn, xe khách trên 16 chỗ "né trạm" đi vào các tuyến đường có biển báo hạn chế tải trọng, đảm bảo TTATGT.

Ông Nuyễn Nho Toàn, Trưởng trạm VETC phía Bắc Quảng Nam cho hay, thời gian qua, số lượng ô tô qua trạm thu phí liên tục giảm, nhiều xe lưu thông trên QL1 khi đến trạm thu phí đều tìm cách né trạm bằng nhiều tuyến đường khác nhau. 

Trong đó, nhiều nhất là xe container, đầu kéo, xe ben, xe khách đi vào tuyến ĐH8, đến tuyến ĐT 607 chạy ra Đà Nẵng rồi vòng lên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa hay các tuyến trung tâm TP. Đà Nẵng rồi vòng ra QL1; hoặc các xe đi vào các đường dân cư cách 2 đầu trạm khoảng 200 m - 400m địa bàn xã Điện Thắng Trung vòng tránh trạm thu phí rồi vòng lại QL1 phía đầu bên kia trạm thu phí.

"Trước đây khi trạm mới hình thành, trung bình mỗi ngày có khoảng hơn 15.400 lượt xe qua trạm thu phí, nhưng hiện nay chỉ còn khoảng hơn 3.000 lượt xe/ngày đêm", ông Toàn thông tin.

Theo lãnh đạo Công ty Cổ phần Xây dựng công trình 545 (chủ đầu tư trạm thu phí Bắc Quảng Nam tại Km943+975 QL1), năm 2016, trạm bắt đầu thu phí hoàn vốn đầu tư. Trong khoảng thời gian đầu nguồn thu tương đối ổn định, đảm bảo thanh toán các khoản nợ gốc, lãi vay cho ngân hàng đầy đủ đúng theo như tính toán trong phương án tài chính của hợp đồng BOT đã ký với Bộ GTVT.

Từ đầu năm 2018, tình hình thu phí thực tế qua trạm liên tục tụt giảm so với phương án tài chính trong hợp đồng. Nguyên nhân là do việc miễn, giảm giá vé đối với các phương tiện giao thông trên địa bàn lân cận theo chỉ đạo của Bộ GTVT; phương án tăng giá vé theo quy định trong hợp đồng 3 năm một lần chưa được cấp thẩm quyền cho phép áp dụng; tuyến cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi đưa vào khai thác; ảnh hưởng của dịch Covid-19. 

Tuy nhiên, nguyên nhân gây ra việc tụt giảm nghiêm trọng nguồn thu chính là các phương tiện giao thông thực tế qua trạm thu phí thấp hơn so với tính toán trong phương án tài chính của hợp đồng BOT (tỷ lệ giảm tới 80% so với tính toán phương án tài chính). Bắt nguồn từ việc hình thành hạ tầng các khu dân cư mới, đường ngang dân sinh theo quy hoạch của địa phương xung quanh trạm thu phí dẫn đến các phương tiện chạy vòng tránh việc mua vé qua trạm. Việc này dẫn đến nguồn thu của trạm thu phí sau khi trừ đi các khoản chi phí không đủ để trả nợ gốc, lãi vay cho ngân hàng. Hiện nay, dự án BOT có nguy cơ bể phương án do thời gian thu phí hoàn vốn kéo dài.

"Trước tình hình đó, Công ty Cổ phần Xây dựng công trình 545 đã có văn bản trình Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT đề nghị cho phép đơn vị thực hiện đóng điểm mở dải phân cách giữa tại Km944+250 và dự kiến mở mới điểm mở dải phân cách giữa tại Km944+470. Việc đóng điểm mở dải phân cách giữa tại vị trí này nhằm vừa hạn chế nguy cơ mất ATGT, vừa không gây trở ngại cho việc lưu thông của nhân dân trong khu vực, vừa đảm bảo lợi ích hài hòa trong quá trình khai thác dự án đối với nhà đầu tư BOT", lãnh đạo Công ty Cổ phần Xây dựng công trình 545 thông tin.