Cơ hội đang nằm trong mỗi cán bộ ngành Đường sắt

Tại cuộc họp chiều ngày 8/5/2014, báo cáo với Bộ trưởng về tình hình thực hiện các dự án của ĐSVN, Chủ tịch HĐTV ĐSVN Trần Ngọc Thành cho biết: Tháng 9/2014 sẽ phải hoàn thành nhiều công việc quan trọng trong tổng thể rất nhiều các hoạt động đang được quyết liệt triển khai.

ĐSVN đã có nhiều chuyển biến tịch cực và phải chuyển biến nhiều hơn nữa để đáp ứng kỳ vọng của toàn Đảng, toàn dân

Đối với năng lực tuyến đường và năng lực xếp dỡ, Tổng giám đốc ĐSVN Nguyễn Đạt Tường cho biết: ĐSVN hiện đang quả lý 5 tuyến đường, tuy nhiên luồng khách, luồng hàng phân bố không đều, chỉ tập trung 2 tuyến chính là Hà Nội – TP. HCM và Hà Nội – Lào Cai. Năng lực xếp dỡ hàng hóa còn nhiều hạn chế, trên toàn mạng lưới chỉ có một số ga lớn đủ điều kiện làm tác nghiệp xếp dỡ hàng hóa như ga Hải Phòng, Yên Viên, Giáp Bát, Lào Cai, Xuân Giao, Bỉm Sơn… Việc xếp dỡ hàng tại các nhà ga hiện nay do chủ hàng đảm nhận, căn cứ khối lượng hàng hóa xếp dỡ mà chủ hàng huy động phương tiện, lao động xếp dỡ.

Cho rằng ĐSVN còn nhiều bị động, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông chỉ rõ các nhà ga chưa có sự kết nối đến tận nơi giao hàng. Năng lực xếp dỡ còn yếu do cơ sở vật chất còn hạn chế và thiếu tính chủ động trong công tác điều hành. Để đạt được mục tiêu tăng năng lực vận tải từ 30% trở lên so với hiện tại, ĐSVN sẽ phải tích cực hơn nữa, đặc biệt phải nhạy bén và nắm bắt tốt thị trường.

Đối với Dự án “Lắp đặt thiết bị xử lý chất thải sinh hoạt trên các toa xe của Tổng công ty ĐSVN”, Bộ trưởng cho rằng tiến độ triển khai quá chậm. ĐSVN nêu lý do vì chưa chọn được nhà thầu qua hình thức đấu thầu nên chưa thể triển khai các bước tiếp theo. Về vấn đề này, Bộ trưởng Đinh La Thăng kiên quyết không thể để dự án kéo dài thêm mà phải triển khai ngay. Để đảm bảo tiến độ, Bộ trưởng chỉ đạo ĐSVN sẽ mời các nhà thầu cùng tham gia dự án trên tinh thần đảm bảo chất lượng và hiệu quả khai thác, sử dụng.

Dự án cải tạo nâng cấp tuyến đường sắt Yên Viên – Lào Cai hiện còn gặp vướng mắc: Gói thầu CP3 của dự án được triển khai thi công từ tháng 3/2013 nhưng đến nay vẫn còn khoảng 10% khối lượng mặt bằng chưa được giải quyết xong, trong đó có khu 1ha trong ga Lào Cai. Việc giải phóng khu 1ha của ga Lào Cai cần phải hoàn thành trước tháng 8/2014 thì mới có thể hoàn thành gói thầu CP3 theo đúng tiến độ cam kết. Để giải quyết và tháo gỡ những vướng mắc, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc đã bám sát và làm việc với lãnh đạo tỉnh Lào Cai, chỉ đạo ĐSVN khẩn trương thực hiện các công việc để hoàn thành dự án đúng tiến độ.

Dự án “Hiện đại hóa Trung tâm điều hành vận tải đường sắt” (OCC) được Tổng công ty ĐSVN phê duyệt năm 2006 nhưng đến nay vẫn chưa thể thực hiện. Mục tiêu của dự án nhằm tăng khả năng lập biểu đồ chạy tàu, điều độ chạy tàu khách, tàu hàng, điều độ đầu máy toa xe, quản lý và thiết lập dữ liệu cơ sở hạ tầng, cho phép nâng cao năng lực điều hành vận tải, cải thiện việc cung cấp dịch vụ vận tải của ĐSVN. Sở dĩ dự án kéo dài như vậy bởi các tiểu dự án được đầu tư tại các thời điểm khác nhau, đồng thời sử dụng cac công nghệ khác nhau nên việc kết nối và phối hợp là rất khó thực hiện. Bên cạnh đó, việc điều chỉnh hợp đồng mất nhiều thời gian nên đến nay dự án vẫn chưa thể triển khai.

Với tầm quan trọng như vậy của dự án, Bộ trưởng không hài lòng với cách thức tiếp cận và giải quyết thiếu sự quyết tâm của ĐSVN. Hiện nay, ĐSVN đã có triển khai láp thiết bị giám sát hành trình trên tàu với mục tiêu 100% các đầu máy được trang bị, nếu đầu máy không lắp thiết bị sẽ không được phép chạy. Đây mới chỉ là sự khởi đầu của hoạt động hiện đại hóa điều hành đường sắt bởi mục tiêu đặt ra là quản lý được điều độ chạy tàu, mà đây là vấn đề khá phức tạp, đòi hỏi sự đồng bộ hóa cao và tính tự động trong khai thác, quản lý. Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông và Vụ trưởng Vụ Vận tải Khuất Việt Hùng đều nhất trí cho rằng hiện đại hóa Trung tâm điều hành vận tải đường sắt cần được nghiên cứu một cách nghiêm túc và điều quan trọng là ngành Đường sắt sẽ thụ hưởng được gì và hiệu quả ra sao? Trước vấn đề đó, Bộ trưởng khẳng định lại: Hiện đại hóa Trung tâm điều hành vận tải đường sắt là việc làm cần thiết và quan trọng. Tuy nhiên, với kinh phí lớn và khó áp dụng ở Việt Nam (như dự án OCC đã đề ra) thì ĐSVN cần nghiên cứu và xem xét để chi phí cho hệ thống hiện đại hóa điều hành đường sắt phải rẻ, chất lượng tốt, phù hợp với điều kiện ở Việt Nam. Bộ trưởng đồng ý để Tổng công ty làm thủ tục với đối tác để dừng ODA đối với Dự án OCC.

Xác định đổi mới là nhiệm vụ sống còn của ngành Đường sắt, Bộ trưởng Đinh La Thăng đề nghị ĐSVN nỗ lực và quyết tâm cao hơn nữa để thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ và mục tiêu đã được xây dựng. Đồng thời, Ban lãnh đạo cũng như toàn thể cán bộ, CNV ngành Đường sắt cần nhận thức rõ đơn vị là doanh nghiệp sản xuất kinh doanh nên từ bộ máy tổ chức, phương thức hoạt động và hạch toán kinh doanh phải theo đúng mô hình.

Bộ trưởng đánh giá cao sự vào cuộc của lãnh đạo ĐSVN, tuy nhiên kết quả chưa thực sự rõ ràng. Việc cần làm ngay của ĐSVN lúc này là tổ chức, sắp xếp lại bộ máy quản lý, đặc biệt là hệ thống kế toán. Theo đó, cần xây dựng định mức đơn giá để xây dựng giá thành, từ đó xây dựng kế hoạch phát triển thị trường theo từng giai đoạn cụ thể.

Để minh bạch hoạt động kinh doanh và nâng cao năng lực trong hoạt động vận tải, Bộ trưởng yêu cầu ĐSVN xóa bỏ ngay cơ chế “cò”, qua đó sẽ trực tiếp ký kết với khách hàng mà không qua bất kỳ một khâu trung gian nào. Bên cạnh đó, hiệu quả giữa vận tải hành khách và hàng hóa cần được tính toán và cân đối cho hợp lý.

Đối với năng lực xếp dỡ, ĐSVN cần tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng cũng như nguồn lao động để tăng khả năng xếp dỡ, đặc biệt trên tuyến Hà Nội – Lào Cai. Bộ trưởng cho rằng tăng cường năng lực xếp dỡ phải được thể hiện cả ở phương thức, phương tiện và yếu tố con người.

“Thời gian tới, Thanh tra Bộ sẽ thanh tra toàn diện Tổng công ty ĐSVN để hoạt động đổi mới, tái cơ cấu ĐSVN đạt kết quả tốt, đáp ứng sự kỳ vọng và mong mỏi của toàn Đảng, toàn dân. Cơ hội đang nằm trong mỗi cán bộ ngành Đường sắt”, Bộ trưởng kết luận.

Việt Cường