Cởi nút thắt cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thăm dự án cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo do Tập đoàn Đèo Cả làm nhà đầu tư hồi đầu tháng 2/2022

Giấc mơ cao tốc sắp thành hiện thực

Con đường cao tốc từ Lạng Sơn kết nối lên các cửa khẩu của tỉnh Cao Bằng là khát vọng bao đời nay của nhân dân và lãnh đạo chính quyền tỉnh Cao Bằng. Sau nhiều năm nỗ lực tìm kiếm phương án đầu tư, giờ đây giấc mơ về tuyến đường cao tốc này đang dần trở thành hiện thực khi dự án chuẩn bị được triển khai bằng hình thức đối tác công tư.

Phải nói rằng, một dự án có quy mô lớn được đầu tư theo phương thức PPP là điều không dễ dàng đối với một địa phương còn gặp nhiều khó khăn như Cao Bằng khi lưu lượng phương tiện được dự báo rất ít. Nếu chỉ làm theo mô hình BOT thuẩn túy như các dự án hạ tầng giao thông trước đây là điều không khả thi.

Ông Hoàng Xuân Ánh - Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng từng nhiều lần nhấn mạnh: “Khi Cao Bằng kêu gọi đầu tư dự án bằng hình thức BOT, nhiều nhà doanh nghiệp tìm đến rồi lại lắc đầu bỏ đi bởi phương án tài chính không khả thi”.

Nút thắt cho dự án đã được cởi bỏ vào ngày 24/2/2022  khi UBND tỉnh Cao Bằng cùng 4 doanh nghiệp ở các lĩnh vực có thế mạnh khác nhau cùng ký kết vào một bản hợp tác đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh, đánh dấu một bước tiến rất dài trong việc thúc đẩy triển khai xây dựng, hoàn thành dự án.

Liên danh nhà đầu tư này, gồm: Tập đoàn Đèo Cả, Tập đoàn Phú Mỹ, Công ty Thương mại - Đầu tư xây dựng Thành Lợi và Công ty CP Đầu tư Văn Phú - Invest cam kết huy động vốn hợp tác đầu tư (BCC) là 2.685 tỷ đồng, phần còn lại khoảng 2.685 tỷ đồng sẽ đồng hành cùng cơ quan có thẩm quyền (UBND tỉnh Cao Bằng) huy động từ các ngân hàng cấp tín dụng để thực hiện dự án cao tốc.

Ông Hoàng Xuân Ánh - Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng

Ông Hoàng Xuân Ánh chia sẻ: “3 năm qua, Tập đoàn Đèo Cả đã đồng hành cùng tỉnh Cao Bằng nghiên cứu về các giải pháp công nghệ khoan hầm, cầu vượt thung lũng để tiết giảm kinh phí cho dự án và chung tay với chúng tôi chia sẻ những khó khăn, hỗ trợ lương thực, làm những con đường bê tông liên bản, xây những ngôi nhà tình nghĩa,… Đó không phải là một doanh nghiệp đến một địa phương để đầu tư thông thường mà là khát vọng tạo ra “giá trị thật” trên mảnh đất thiêng liêng của Tổ quốc”.

Đồng thời, ông Ánh khẳng định, tỉnh Cao Bằng sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để liên danh nhà đầu tư Đèo Cả, Văn Phú, Phú Mỹ, Thành Lợi tham gia đầu tư cao tốc và các dự án bất động sản, khu công nghiệp có liên quan trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.

Tiến sĩ Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), nguyên Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, khi thực hiện dự án này có rất nhiều sáng kiến từ các nhà đầu tư đề xuất dự án mà lãnh đạo Cao Bằng đã đồng hành.

“Sự quyết tâm của các nhà đầu tư là có cơ sở, cách kết nối rất thông minh, chia nhỏ rủi ro nhưng chia nhiều lợi ích được thụ hưởng trong tương lai cho các doanh nghiệp khai phá, biết kết nối hạ tầng giao thông với các địa dư bất động sản, khu công nghiệp, dịch vụ logitic, cửa khẩu,… dự án này không chỉ mang đến cho tỉnh Cao Bằng một con đường mà cả tầm nhìn chiến lược, về cách làm, biện pháp huy động vốn của mô hình PPP, sẽ là giải pháp phát triển KT-XH của các tỉnh còn nhiều khó khăn”, ông Lộc nói.

Sớm điều chỉnh các quy định không phù hợp thực tế

Ông Hồ Minh Hoàng - Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả đưa ra 5 đề xuất để thực hiện được dự án. Đó là bố trí và giải ngân nguồn vốn ngân sách nhà nước đúng tiến độ khi các nguồn vốn khác đã được cơ cấu; Đảm bảo tiến độ các dự án kết nối cao tốc tạo nguồn lực cho dự án; Thực hiện cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu cho dự án theo Luật PPP; Thống nhất với nhà đầu tư để phê duyệt tiến độ thực hiện dự án báo cáo Thủ tướng Chính phủ để tỏ rõ sự quyết tâm và xác định trách nhiệm của các bên liên quan; Công khai cho nhân dân giám sát, có chế tài thưởng phạt hay xử lý kỷ luật làm cơ sở thúc đẩy tiến độ dự án.

Trên thực tế, lãnh đạo Tập đoàn Đèo Cả có đầy đủ sự tự tin khi họ đề xuất như vậy bởi không chỉ việc huy động vốn được thực hiện một cách rõ ràng tại Đồng Đăng - Trà Lĩnh mà quan trọng, doanh nghiệp huy động vốn thành công tại dự án Cam Lâm - Vĩnh Hảo (một dự án thành phần thuộc đại dự án cao tốc Bắc - Nam được thực hiện bằng hình thức PPP).

Cần nói thêm, cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo là dự án thu xếp đầy đủ nguồn vốn sớm nhất, đây cũng là một trong những dự án PPP được giải ngân vốn nhà nước sớm nhất trong 3 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam thực hiện theo hình thức PPP (Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo).

Sau lễ ký kết hợp đồng tín dụng cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo, TPbank đã giải ngân sớm hơn 2 tháng so với quy định hợp đồng. Các đơn vị thông qua hợp tác kinh doanh đã giải ngân hơn 187 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu đã giải ngân trước vào dự án 722 tỷ đồng, vượt tiến độ 140% theo quy định của hợp đồng dự án; Vốn ngân sách Nhà nước đã thanh toán đợt 1 cho nhà đầu tư là hơn 24 tỷ đồng.

Mô hình kiến trúc một cây cầu trên cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh

“Tại dự án Đồng Đăng - Trà Lĩnh, tôi kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm đối với những ai làm việc thiếu trách nhiệm để chúng ta sớm có kết quả, sớm hoàn thành ra con đường, đáp ứng niềm tin của Đảng, Nhà nước và cam kết của Tập đoàn với Chính phủ, các bộ ngành  liên quan và niềm tin của người dân Cao Bằng, nơi có đến 95% đồng bào dân tộc thiểu số”, ông Hoàng cho hay.

Hiện nay, làm đường cao tốc không chỉ của một địa phương, một doanh nghiệp, một vùng dân cư mà là câu chuyện quốc gia đại sự. Dọc hành trình thị sát tuyến cao tốc Bắc - Nam “Xuyên Tết - Xuyên Việt” vừa rồi, Thủ tướng đã yêu cầu tất cả phải làm việc trên tinh thần“làm tốt thì được thưởng - làm không tốt thì phải xử phạt”, tìm ra mô hình phù hợp để biến “biến không thành có, biến không thể thành có thể, biến khó thành dễ”.

Sự dấn thân, sòng phẳng của doanh nghiệp tư nhân trong việc các bên hợp tác đầu tư triển khai xây dựng tại Đồng Đăng - Trà Lĩnh là tinh thần cần nhân rộng, lan toả trên đại công trường cao tốc Bắc - Nam phía Đông.