DARPA cho chạy thử tàu săn ngầm không người lái ACTUV

Sau 18 tháng chế tạo, tàu săn ngầm không người lái ACTUV của DARPA đã được thử nghiệm tốc độ tối đa tại vùng nước gần xưởng đóng con tàu này ở Portland, bang Oregon. Kết quả thử nghiệm ban đầu cho thấy tàu đã đạt tốc độ 50 km/h đúng như kỳ vọng của đội ngũ phát triển.

ACTUV viết tắt của Anti-Submarine Warfare Continuous Trail Unmanned Vessel (tàu săn ngầm không người lái theo dõi liên tục) được DARPA đưa ra ý tưởng từ 6 năm trước và đến năm 2014 thì bắt đầu được công ty Leidos chế tạo. Tàu dài hơn 40 m, nặng khoảng 140 tấn và được chế tạo bằng sợi carbon tổng hợp với thiết kế mô-đun. Mục tiêu của dự án ACTUV là nhằm:

Khai thác tiềm năng của các nền tảng phương tiện bề mặt dẫn xuất từ các ý tưởng cho đến thử nghiệm thực tế theo tiền đề là con người không cần phải can thiệp trực tiếp trong mọi thời điểm của quy trình điều hành. Kết quả là tạo ra một thiết kế mới, linh hoạt hơn, giảm thiểu sự ràng buộc về nhiều mặt như khả năng tiếp cận, thủy thủ đoàn … Thiết kế tàu mới sẽ mang lại hiệu năng vượt trội so với những loại tàu ngầm diesel về khía cạnh kích thước và chi phí.

Hệ thống tàu không người lái tiên tiến vận hành tự động sẽ cho phép triển khai độc lập nhiều nhiệm vụ với phạm vi trải rộng đến hàng ngàn km và kéo dài nhiều tháng dưới mô hình điều khiển giám sát từ xa. Điều này bao gồm cả việc thỏa hiệp với các bộ luật hàng hải để đảm bảo hệ thống có thể định hướng an toàn, hoạt động với sự quản lý của hệ thống tự động ổn định và tương tác thông minh với tàu địch.

Chứng minh năng lực của hệ thống ACTUV có thể khai thác các đặc tính độc đáo của nó để triển khai các công nghệ cảm biến tiên tiến nhằm đạt được hiệu năng theo dõi liên tục ổn định đối với mục tiêu là các tàu ngầm vận hành siêu êm.

Theo DARPA, một trong những thách thức của chương trình đó là phải giải quyết những nguy cơ tiềm ẩn trong hoạt động tự động của ACTUV tuân theo các điều luật thuộc Bộ luật ngăn ngừa va chạm trên biển quốc tế (COLREGS). Ban đầu, ACTUV nhận biết được các tàu xung quanh nhờ radar nhưng radar sẽ không phù hợp để phân loại các loại tàu khác, chẳng hạn như đâu là tàu chạy bằng động cơ và đâu là tàu chạy bằng buồm. Thềm vào đó, một trong những yêu cầu của bộ luật COLREGS là duy trì "hoạt động quan sát phù hợp bằng tầm nhìn và âm thanh." 

Để trang bị thêm "mắt" và "tai" cho ACTUV cũng như cho phép tàu phân biệt nhiều loại tàu khác nhau và giảm thiểu sự phụ thuộc vào radar, DARPA đã đệ trình một bảng thông báo tìm kiếm các công nghệ sẵn có có thể hỗ trợ cho ACTUV cũng như các loại tàu không người lái khác trong tương lai. DARPA đặc biệt chú ý đến các hệ thống cảm biến và ảnh hóa sử dụng công nghệ điện-quang học/hồng ngoại (EO/IR) bị động hoặc các hệ thống phát hiện không dùng radar chủ động như LIDAR.

Đến tháng 11 năm 2014 thì Leidos công bố ACTUV đã được trang bị các hệ thống cảm biến và phần mềm đáp ứng các yêu cầu thuộc bô luật COLREGS. Đến tháng 1 năm 2015, phần mềm tự động hóa trên ACTUV đã được thử nghiệm thành công ngoài khơi Mississippi. Cuối tháng 10 năm ngoái, ACTUV đã được hoàn thiện 90% với các hệ thống phần mềm và phần cứng đã thiết kế xong. Đến đầu năm nay thì đã được cho chạy thử và kết quả vượt quá sự kỳ vọng của đội ngũ nghiên cứu. Được biết lễ đặt tên cho ACTUV sẽ được tiến hành vào ngày 7 tháng 4 tới đây.