"Điểm sáng" trong quản lý, khai thác cát sỏi ở Quảng Nam

Hoạt động khai thác, vận chuyển cát sỏi đi vào nề nếp, đúng quy định

Từng là "điểm nóng" về khai thác cát trái phép, khiến dư luận bức xúc, lo lắng, nhưng nhờ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền, lực lượng chức năng, đến nay, không chỉ quản lý được hoạt động khai thác cát trên sông Thu Bồn, mà còn ngăn chặn nạn "cát tặc", góp phần chống thất thoát tài nguyên khoáng sản, thuế phí.

Những ngày qua, đi dọc sông Thu Bồn qua địa bàn thị xã Điện Bàn, 2 huyện Đại Lộc và Duy Xuyên (tỉnh Quảng Nam) - khu vực tập trung nhiều các mỏ cát sỏi, bến thủy nội địa, bãi tập kết cát sỏi, vật liệu xây dựng, PV ghi nhận việc khai thác cát sỏi tại các mỏ được cấp phép diễn ra theo đúng phạm vi, đảm bảo quy định; sà lan chở cát tại các mỏ di chuyển tuần tự vào các bến thủy nội địa.

Tại các bến thủy nội địa, bãi tập kết cát sỏi, các tuyến đường vào ra bến, bãi cát sỏi, lực lượng Thanh tra Sở GTVT Quảng Nam thường xuyên có mặt giám sát, kiểm tra. Trên các tuyến đường giao thông ĐT609, QL14B, QL1...lực lượng CSGT, Công an tỉnh Quảng Nam liên tục tuần lưu, kiểm soát phương tiện vận chuyển cát sỏi, vật liệu xây dựng.

Ngày 9/7, có mặt tại bến thủy nội địa Lê Thị Tiện (hộ kinh doanh Lê Thị Tiện) tại Km24+100 đến Km24+130 bờ trái sông Thu Bồn (thôn Nhị Dinh I, xã Điện Phước, TX.Điện Bàn), PV Tạp chí GTVT ghi nhận bến thủy nội địa này đã dừng hoạt động, dưới bến vắng bóng phương tiện, máy móc. Trên bờ, bãi tập kết cát, vật liệu xây dựng vẫn hoạt động bình thường, các phương tiện vào ra bãi tuần tự, nề nếp, chở hàng đúng kích thước thành thùng, đảm bảo vệ sinh môi trường.

Theo chủ bến thủy nội địa Lê Thị Tiện, bến thủy nội địa này có thời hạn cấp phép hoạt động đến ngày 30/6/2022. Ngay khi bến thủy nội địa hết hạn hoạt động, chủ bến đã chấp hành nghiêm quy định, dừng hoạt động theo đúng thời hạn được cấp phép của Sở GTVT Quảng Nam. Đối với bãi tập kết vật liệu xây dựng, chủ bến vẫn duy trì hoạt động theo giấy phép đăng ký được UBND thị xã Điện Bàn cấp phép.

Tương tự, bến thuỷ nội địa Tân Phước Yên (Km38+200 đến Km38+240 bờ trái sông Thu Bồn, thôn Quảng Quế, xã Đại An, huyện Đại Lộc), bến thủy nội địa An Lộc Viên (Km38+340 đến Km38+380 bờ trái sông Thu Bồn, thôn Quảng Quế, xã Đại An, huyện Đại Lộc), bến thủy nội địa Trương Đức Long (Km23+960 đến Km24+10 bờ trái sông Thu Bồn, thôn Nhị Dinh 3, xã Điện Phước, TX.Điện Bàn), PV Tạp chí GTVT cũng ghi nhận tình hình hoạt động của bến thủy nội địa diễn ra nề nếp, đảm bảo theo quy định. Các phương tiện vận chuyển cát sỏi vào ra bến thủy nội địa chấp hành nghiêm pháp luật về TTATGT đường thủy. Các xe ô tô tải vào bến vận chuyển cát sỏi đều chở đúng kích thước thùng hàng. Chủ các bến thuỷ nội địa đều thực hiện, chấp hành nghiêm các quy định, đảm bảo trật tự ATGT, vệ sinh môi trường khu vực các tuyến đường ra vào bến.

>>>>Video Thanh tra Sở GTVT Quảng Nam kiểm tra hoạt động bến thủy nội địa trên sông Thu Bồn thuộc địa bàn TX.Điện Bàn vào sáng 9/7:

Theo ông Nguyễn Khánh Hùng, Đội trưởng Đội 3-Quản lý bến thủy nội địa (Thanh tra Sở GTVT Quảng Nam), theo giấy phép được Sở GTVT Quảng Nam cấp, bến thủy nội địa Trương Đức Long  có thời hạn hoạt động đến ngày 4/8/2022. Như vậy, đến thời điểm này, ngoài bến thủy nội địa Lê Thị Tiện hết hạn hoạt động, thì trên tuyến sông Thu Bồn qua thị xã Điện Bàn chỉ còn 1 bến thủy nội địa Trương Đức Long còn thời hạn hoạt động khoảng gần 1 tháng nữa.

Ông Hùng cho biết: Chấp hành quy định, từ 30/3/2021 nay, tất cả các bến thuỷ nội địa đều đã lặp đặt trạm cân tải trọng xe, hệ thống camera giám sát. Các phương tiện xe ra vào bến vận chuyển hàng hóa không chỉ chở đúng kích thước thùng hàng, mà còn được giám sát tải trọng Đây là một trong những giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, giám sát, quản lý tình hình hoạt động các bến thuỷ nội địa trong thời gian qua.

Theo ông Trương Văn Sơn, Phó Chánh Thanh tra Sở GTVT tỉnh Quảng Nam, thời gian qua, với việc tập trung lực lượng ra quân kiểm tra, kiểm soát, tình hình các bến thuỷ nội địa trên địa bàn đã đi vào hoạt động nề nếp, chấp hành nghiêm các quy định.

Tuy nhiên, không vì thế mà công tác kiểm tra, kiểm soát của lực lượng thanh tra giao thông chủ quan, buông lỏng, mà ngược lại, công tác này sẽ được Thanh tra Sở GTVT Quảng Nam tăng cường, đẩy mạnh. Không chỉ tập trung vào các bến thuỷ nội địa, mà cả đối với các bến bãi, mỏ khai thác cát sỏi trên cạn ở các địa bàn trong toàn tỉnh Quảng Nam trong thời gian đến.

"Xóa sổ" nạn khai thác cát trái phép, ngăn chặn tình trạng sạt lở bờ sông 

Theo ghi nhận của PV Tạp chí GTVT, trái ngược với tình trạng sạt lở bờ sông vào những năm trước đây, hiện nay khu vực bờ Nam sông Thu Bồn chảy qua địa bàn 3 xã Điện Trung, Điện Phong, Điện Quang thuộc vùng Gò Nổi (TX. Điện Bàn) xuất hiện rõ các bãi cát bồi lắng. Còn ở khu vực bờ Bắc sông Thu Bồn chảy qua địa bàn các xã Điện Thọ, Điện Hồng, Điện Phước, Điện An (TX.Điện Bàn), hiện tượng sạt lở đã có dấu hiệu dừng lại.

Ông Trần Phước Kiện (70 tuổi, trú thôn Nhị Dinh 3, xã Điện Phước) phản ánh, trong vòng 2 năm trở lại đây, tình trạng sạt lở bờ sông Thu Bồn gần như giảm hẳn. Nhiều khu vực, vị trí bờ sông được bồi lấp. Hệ thống cây bụi tự nhiên dọc 2 bên bờ sông được hồi phục.

"Trước đây, nạn khai thác cát sỏi trái phép khiến cho bờ sông Thu Bồn bị sạt lở nghiêm trọng, người dân hết sức lo lắng, bất an. Tuy nhiên, từ khi nạn "cát tặc" được ngăn chặn, xử lý, thì hiện tượng sạt lở bờ sông không còn xảy ra. Không những vậy, hiện nay, 2 bên bờ sông đang hình thành các bãi bồi, có những bãi bồi cát nhô cao, ăn ra mặt nước, chạy dài dọc bờ sông, ai nhìn thấy cũng mừng thầm", ông Nguyễn Văn Khánh (xã Điện Phước) nói.

Ông Phạm Ngọc Anh, Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường TX. Điện Bàn cho hay: Qua theo dõi dòng sông Thu Bồn chảy qua địa bàn TX.Điện Bàn, chúng tôi nhận thấy, hiện nay cả 2 bờ Bắc và bờ Nam đều xuất hiện hiện tượng bồi lắng, hình thành nên những cồn cát, bãi cát dọc 2 bên bờ sông. Hiện tượng sạt lở bờ sông cũng có dấu hiệu dừng lại, một số vị trí tiếp tục sạt lở nhỏ, không đáng kể. 

Theo ông Anh, nguyên nhân của tình trạng sạt lở bờ sông Thu Bồn trước đây là do nạn khai thác cát trái phép. Tuy nhiên, từ 2 năm trở lại đây, nạn khai thác cát trái phép được ngăn chặn, xử lý thì không còn xảy ra hiện tượng sạt lở bờ sông và cát sỏi bồi lắng thành những cồn cát, bãi cát là điều dễ hiểu.

Trước thông tin tình trạng khai thác cát trái phép tái diễn trên sông Thu Bồn thuộc địa bàn TX. Điện Bàn, ông Anh khẳng định: Trong 2 năm qua, tổ Kiểm tra liên ngành thị xã Điện Bàn (gồm các đơn vị, lực lượng: Công an, cảnh sát kinh tế, quận đội, phòng Tài nguyên môi trường, quản lý đô thị) thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm tra cả đêm và ngày trên các tuyến sông, đặc biệt là trên sông Thu Bồn. Cùng với đó, Trạm kiểm soát liên ngành tại ngã ba Vòm liên tục có người túc trực, làm việc 24/24h.

"Trong 2 năm qua, tổ Kiểm tra liên ngành thị xã Điện Bàn chưa phát hiện được trường hợp nào có hành vi khai thác cát trái phép trên sông Thu Bồn. Chính quyền, cơ quan, lực lượng chức năng địa phương cũng không nhận được bất kỳ phản ánh nào của người dân về tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn. Qua đó cho thấy rằng, hiện nay, tình trạng khai thác cát, sỏi lòng sông trái phép đã được kiểm soát", ông Anh thông tin.

>>>Video người dân phản ánh về bờ sông Thu Bồn xuất hiện bồi lắng, hình thành bãi cát, cồn cát:

Chính quyền các địa phương cho hay, thời gian qua, tình trạng khái thác cát trái phép trên sông Thu Bồn ở Điện Bàn đã được ngăn chặn, xử lý một cách triệt để.

"Là địa bàn tập trung nhiều bến thủy nội địa, bãi tập kết cát sỏi, vật liệu xây dựng, hoạt động buôn bán cát sỏi diễn ra khá sôi động, cho nên, công tác quản lý, theo dõi hoạt động khai thác, vận chuyển, tập kết được UBND xã Điện Phước chú trọng.

Ngoài việc chỉ đạo lực lượng kiểm tra, giám sát hoạt động tàu thuyền vận chuyển cát sỏi trên sông, kịp thời phát hiện, ngăn ngừa hành vi khai thác cát trái phép, chính quyền xã Điện Phước còn tuyên truyền, nhắc nhở các bến bãi chấp hành nghiêm pháp luật về TTATGT, quy định hoạt động theo nội dung giấy phép.

Vì vậy, thời gian qua, các bến thủy nội địa, bãi tập kết cát sỏi, vật liệu xây dựng trên địa bàn đều hoạt động nề nếp, trật tự, đảm bảo vệ sinh môi trường, pháp luật về TTATGT", ông Trần Công Khoa, Chủ tịch UBND xã Điện Phước (TX. Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam) cho biết.

Ông Lê Quang Hiếu, Phó Giám đốc Sở GTVT Quảng Nam thông tin, để nâng cao công tác quản lý khai thác khoáng sản, ngày 6/7/2022, Sở GTVT Quảng Nam vừa có văn bản cung cấp thông tin quản lý hoạt động các bến thủy nội địa phục vụ tập kết cát sỏi, gửi đến các cơ quan, địa phương. Trên cơ sở những thông tin này, với trách nhiệm quản lý của mình, các cơ quan, địa phương thực hiện công tác quản lý khai thác khoáng sản cát, sỏi trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.

Ông Hiếu cho hay: Theo danh sách các bến, bãi theo quy hoạch được duyệt trên địa bàn tỉnh Quảng Nam có tổng cộng có 38 bến, gồm: Đại Lộc 19 bến, Duy Xuyên 09 bến, Điện Bàn 5 bến, Hội An 2 bến, Thăng Bình 2 bến, Nông Sơn 1 bến. 

Trong đó, có 10 bến đã được công bố hoạt động và còn thời hạn, gồm: Đại Lộc 3 bến, Duy Xuyên 4 bến, Điện Bàn 1 bến, Hội An 2 bến. Cùng với đó, có 4 bến đã được công bố hoạt động và hết thời hạn, gồm: Duy Xuyên 1 bến, Điện Bàn 2 bến và Nông Sơn 1 bến.

Nhằm tăng cường phối hợp, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, ngày 5/7/2022, UBND tỉnh Quảng Nam vừa có Công văn chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát, thống kê danh sách các Giấy phép thăm dò/khai thác khoáng sản đã cấp trên địa bàn từ tháng 7/2011 đến hết năm 2021; báo cáo tình hình cấp phép, quản lý hoạt động khai thác khoáng sản đá, cát, sỏi, đất sét, đất san lấp trên địa bàn tỉnh, gửi Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam trước ngày 15/7/2022 theo yêu cầu. 

Rà soát, có văn bản yêu cầu các tổ chức, cá nhân đã được cấp giấy phép thăm dò và phê duyệt trữ lượng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường và khoáng sản phân tán, nhỏ lẻ thuộc thẩm quyền cấp phép thăm dò của UBND tỉnh khẩn trương nộp Báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản đã được phê duyệt về Trung tâm Thông tin lưu trữ và Tạp chí địa chất thuộc Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (địa chỉ: số 6 Nguyên Hồng, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội) theo đúng quy định tại khoản 2 Điều 49 Luật Khoáng sản năm 2010.

UBND tỉnh Quảng Nam cũng yêu cầu Thanh tra tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường và UBND các huyện, thị xã, thành phố theo thẩm quyền và nhiệm vụ được giao tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khoáng sản trên địa bàn mình phụ trách; yêu cầu các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản thực hiện đúng các nội dung quy định tại Giấy phép được cấp; cương quyết xử lý các trường hợp vi phạm, nhất là các trường hợp khi Giấy phép khai thác khoáng sản hết hạn mà không thực hiện nghĩa vụ đóng cửa mỏ theo quy định. 

UBND các huyện, thị xã, thành phố và Công an tỉnh chỉ đạo Công an các địa phương và các Phòng chức năng thường xuyên theo dõi, tổ chức lực lượng kiểm tra, truy quét, đẩy đuổi, xử lý nghiêm các trường hợp khai thác khoáng sản trái phép; không để xảy ra các điểm nóng khai thác, chế biến, mua bán, tiêu thụ khoáng sản trái phép trên địa bàn mình quản lý.