Gợi mở loạt giải pháp nâng cao chất lượng quản lý, bảo trì đường bộ

Nhìn thẳng vào những tồn tại, hạn chế

Tại Hội nghị giao ban chuyên đề Tăng cường các giải pháp để đảm bảo chất lượng công tác quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, tổ chức ngày 8/2, Khu QLĐB III (Cục Đường bộ Việt Nam) cho hay, trong những năm qua, công tác quản lý đầu tư, chất lượng và tiến độ thi công các dự án sửa chữa đường bộ do Khu QLĐB III làm chủ đầu tư đã được các nhà thầu thi công, các Văn phòng QLĐB, các đơn vị điều hành dự án và tư vấn giám sát phối hợp thực hiện đạt được nhiều kết quả tích cực. Đa số các công trình đưa vào khai thác, sử dụng đảm bảo chất lượng kỹ thuật và mỹ thuật và đúng hồ sơ thiết kế, dự án đã được phê duyệt. Thông qua kết quả thanh tra, kiểm toán của các cơ quan chức năng đánh giá công tác quản lý đầu tư cơ bản đạt yêu cầu, tuân thủ đúng các quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác quản lý chất lượng tại một số công trình, dự án vẫn còn tồn tại, hạn chế. Qua kiểm tra, theo dõi trong các năm gần đây và trong năm 2022, Khu QLĐB III nhận thấy có một số công trình để xảy ra tồn tại phải xử lý kỹ thuật, mà nguyên nhân chính là do có những hạn chế, thiếu sót ở một số khâu như: công tác khảo sát chưa triệt để, chủ trương thiết kế chưa phù hợp với trình trạng hư hỏng xuống cấp của công trình đường bộ; nhà thầu thi công gặp khó khăn về kinh tế,; công tác lập hồ sơ hoàn công còn chậm... 

Đối với công tác quản lý, bảo dưỡng thường xuyên vẫn còn để tồn tại, như lề cao hơn mép mặt đường, lề đường đọng nước; rãnh dọc đọng đất cát, cây cỏ mọc trong lòng rãnh… Do vậy trên tuyến vẫn còn tồn tại các hư hỏng chưa được khắc phục kịp thời làm ảnh hưởng đến tuổi thọ của công trình và ảnh hưởng đến ATGT. Cụ thể: đối với mặt đường bê tông nhưa bị sình lún, rạn nứt, bong tróc, hằn lún vệt bánh xe. Đối với mặt đường bê tông xi măng: matit các khe co, dãn, dọc bị hư hỏng chưa được khắc phục, các khe nứt chưa được xử lý; các vạch sơn trên mặt đường bị mờ, mất chưa được sơn dặm.

Điểm mặt các giải pháp mang tính căn cơ

Trên cơ sở đó, Khu QLĐB III đã đề ra một loạt biện pháp khắc phục, nâng cao chất lượng công tác quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ trong thời gian tới. 

Cụ thể, đối với công tác quản lý, bảo dưỡng thường xuyên (QL, BDTX), Khu QLĐB III yêu cầu các nhà thầu BDTX phải tổ chức rà soát hiện trạng hư hỏng, có phương án sửa chữa phù hợp như láng nhựa, vá bê tông nhựa, xử lý sình lún để kịp thời hạn chế phát sinh hư hỏng.

Trong điều kiện thời tiết mưa lũ, yêu cầu nhà thầu QL, BDTX tập trung mọi nguồn lực để vá sửa tạm đảm bảo giao thông. Trường hợp các đoạn tuyến hư hỏng nặng kéo dài, liên tục chưa thể vá sửa kịp thời do thời thiết bất lợi thì khoanh vùng để bố trí hệ thống ATGT nhằm cảnh báo cho người và các phương tiện tham gia giao thông. Trường hợp nguy cơ mất ATGT nghiêm trọng, phải tổ chức điều tiết giao thông theo hướng lập các chốt điều tiết giao thông tại 2 đầu đoạn mặt đường hư hỏng để hướng dẫn cho người và các phương tiện tham giao thông.

Đối với nền, lề đường và hệ thống thoát nước, Khu QLĐB III yêu cầu nhà thầu bạt lề đường, nạo vét rãnh kín trước mùa mưa, đặc biệt các đoạn qua các khu đông dân cư. Trường hợp thượng, hạ lưu do người dân lấn chiếm hành lang an toàn đường bộ thì làm việc với chính quyền địa phương để xử lý. Tuyệt đối không để xảy ra tình trạng vi phạm hành lang an toàn đường bộ gây ngập nước nền, mặt đường.

Đối với hệ thống ATGT, khẩn trương sơn dặm các đoạn bị mờ, mất phù hợp với điều kiện thực tế nhằm đảm bảo ATGT. Nắn chỉnh, lau chùi vệ sinh biển báo cọc tiêu, sơn các cọc tiêu, cọc H, cột Km đảm bảo sáng rõ; rà soát, bổ sung mắt phản quang trên đầu các cọc tiêu.

Đối với công tác quản lý HLATĐB, Khu QLĐB III nêu rõ, nhà thầu QL, BDTX là đơn vị chịu trách nhiệm chính việc phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm, báo cáo kịp thời với cơ quan có thẩm quyền. Văn phòng QLĐB là cơ quan chủ trì xử lý vi phạm thì các nhà thầu QL, BDTX có trách nhiệm phối hợp thực hiện. 

Nhằm nâng cao vai trò, trách nhiệm trong công tác quản lý, Khu QLĐB III cũng yêu cầu các Văn phòng QLĐB, Phòng Quản lý bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ thường xuyên kiểm tra, rà soát máy móc, thiết bị, nhân lực thực hiện công tác QL, BDTX; đôn đốc các đơn vị bảo trì đường bộ thực hiện công tác sửa chữa khắc phục các hư hỏng, đảm bảo ATGT, đặc biệt là công tác ứng phó tình hình bão lũ. Tăng cường công tác tuần kiểm, thanh tra đường bộ trên đoạn tuyến quản lý để kịp thời phát hiện và yêu cầu doanh nghiệp dự án BOT, các chủ đầu tư khắc phục các hư hỏng, khiếm khuyết của công trình.

Không gia hạn hợp đồng đối với nhà thầu chậm tiến độ

Nhằm nâng cao chất lượng công tác sửa chữa định kỳ, sửa chữa đột xuất, Khu QLĐB III đề nghị đơn vị tư vấn thiết kế cần tăng cường, bổ sung năng lực, nâng cao chất lượng trong việc khảo sát, thiết kế, đảm bảo đầy đủ số liệu khảo sát địa hình, địa chất, thuỷ văn, mỏ vật liệu, bãi đổ thải theo đúng quy định.  Nghiên cứu áp dụng các giải pháp, công nghệ hợp lý; công tác lập dự toán xây dựng công trình phải đảm bảo tính đúng, tính đủ, phù hợp với yêu cầu kỹ thuật, công nghệ xây dựng, điều kiện thi công, biện pháp tổ chức thi công, tiến độ thi  công và mặt bằng giá thị trường.

"Về quản lý công tác thi công, điều hành dự án và tư vấn giám sát, đơn vị tư vấn giám sát phối hợp với đơn vị quản lý dự án kiểm tra, giám sát quá trình thi công đảm bảo chất lượng, khối lượng, tiến độ, ATGT, an toàn lao động, bảo vệ môi trường. Giám sát công tác sản xuất hỗn hợp bê tông nhựa; kiểm soát, theo dõi chặt chẽ công tác thí nghiệm. Tạm  dừng  thi  công  khi  nhà  thầu  thi  công  có  dấu  hiệu  vi  phạm  về  ATGT, an toàn lao động, vệ sinh môi trường; chỉ cho phép tiếp tục thi công khi đảm bảo đầy đủ các điều kiện theo quy định", Khu QLĐB III yêu cầu.

Để đảm bảo chất lượng, tiến độ công tác sửa chữa định kỳ, sửa chữa đột xuất, Khu QLĐB III cũng chỉ rõ, nếu nhà thầu thi công để xảy ra chậm tiến độ hoàn thành mà không có lý do phù hợp hoặc để xảy ra vi phạm về chất lượng, ATGT nghiêm trọng thì sẽ xem xét khi giao thầu đối với công trình kế tiếp, của năm sau.

Chỉ xem xét đồng ý gia hạn đối với các công trình bị chậm tiến độ do các nguyên nhân khách quan (thời tiết, thay đổi chủ trương kỹ thuật, bổ sung khối lượng phát sinh..). Còn nguyễn nhân dẫn đến chậm tiến độ từ các yếu tố chủ quan của nhà thầu thi công thì sẽ không được xem xét gia hạn và xử phạt vi phạm hợp đồng theo quy định.

Còn đối với các nhà thầu tư vấn giám sát và điều hành dự án nếu để xảy ra vi phạm về chất lượng thi công, bố trí các bộ không đầy đủ theo hợp đồng, để chậm tiến độ hoàn thành mà không có lý do cụ thể phù hợp sẽ không được đưa vào danh sách để lựa chọn đối với công trình khác trong năm kế hoạch hoặc năm sau.