Hiệu trưởng ĐH Sư phạm: Sinh viên giỏi hỏi tôi vì sao em thất nghiệp?

TS Nguyễn Văn Minh - Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Hà Nội - tại buổi làm việc với Phó thủ tướng Vũ Đức Đam sáng 17/8. Ảnh: Đình Nam.

Ngày 17/8, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam làm việc với lãnh đạo Bộ GD&ĐT cùng các chuyên gia để giải bài toán tuyển sinh, đào tạo sư phạm tụt dốc, được dư luận quan tâm thời gian qua. 

Lương của giáo viên không thể sống được ở thành phố

Trong buổi làm việc với Phó hủ tướng Vũ Đức Đam, GS.TS Nguyễn Văn Minh - Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Hà Nội - cho rằng điểm đầu vào thấp được xã hội quan tâm chủ yếu xảy ra ở một số trường cao đẳng và số ít trường đại học.

Theo hiệu trưởng ĐH Sư phạm Hà Nội, việc cắt giảm chỉ tiêu trong ngành sư phạm là cần thiết. Trước đó, nguồn nhân lực sư phạm thừa là hệ lụy của dự báo nguồn nhân lực chưa chính xác, các cơ sở tìm kiếm chỉ tiêu bằng mọi giá để tồn tại.

Hiện nay, tất cả trường sư phạm đều dựa vào nguồn lực của Nhà nước với hơn 100 trường, được ví như “con đông của nhà nghèo”. Khó nước nào có thể đầu tư như vậy. Cũng chỉ có ở Việt nam, tất cả sinh viên vào trường sư phạm ra đều làm thầy.

Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Hà Nội thông tin vừa qua, việc thừa thiếu nguồn nhân lực gây bức xúc trong dư luận. Nghề giáo viên có chế độ đãi ngộ thấp, hấp dẫn nghề nghiệp kém, lương và điều kiện làm việc không đảm bảo.

“Ví dụ, một cử nhân khi ra trường với mức lương 85% của hệ số 2,34  sẽ không thể tồn tại được ở thành phố. Khi vào bất cứ cơ quan nào cũng thấy nhân viên có bàn làm việc riêng nhưng hầu hết ở trường học trong thành phố, thầy cô đều ngồi ở phòng họp chung. Đó là chưa kể ở các vùng miền khác còn nhiều điều kiện khó khăn hơn", TS Nguyễn Văn Minh nêu thực tế.

Ông Minh khẳng định nhiều học sinh giỏi vẫn vào trường sư phạm. Nhiều thầy cô luôn nỗ lực giữ phẩm chất của mình. 

Trong năm 2013, ĐH Sư phạm Hà Nội có hơn 70 học sinh được tuyển thẳng vào trường nhưng vì tình trạng dôi dư thiếu việc làm nên trong đợt tốt nghiệp vừa qua, có học sinh nói thẳng với thầy hiệu trưởng: “Chúng em nghe có nhiều ưu đãi nên vào trường theo diện tuyển thẳng, nhưng vì sao khi tốt nghiệp ra trường lại không có việc làm?”.

GS Minh khẳng định nếu tình trạng này tiếp diễn, khó có những học sinh giỏi khác tiếp tục con đường sư phạm.

Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Hà Nội đề xuất đầu tư hạ tầng ban đầu vào các trường sư phạm. Chế độ lương và làm việc của giáo viên cần được nâng cao. Quy hoạch các trường cần liên quan cả tuyển sinh, tổ chức, giảng dạy.

Việc giải thể các trường sư phạm không thể làm ngay, điều này ảnh hưởng cả hệ thống xã hội về nhân văn, nên cần chuyển đổi sang công tác bồi dưỡng, đưa các trường vào hệ thống để vận hành cho tốt.

Kém 'đầu ra', ngành sư phạm gây lãng phí rất lớn

Phát biểu trong buổi làm việc, PGS.TS Trần Xuân Nhĩ - nguyên Thứ trưởng GD&ĐT - cho rằng nghề sư phạm đòi hỏi giáo viên giỏi, bởi người xưa từng nói: “Không thầy đố mày làm nên”. Nhưng từ lâu, chính sách của giáo viên đã là vấn đề khiến ông rất áy náy. Lương thấp không đủ sống, không thể toàn tâm toàn ý cho giáo dục.

PGS.TS Trần Xuân Nhĩ đề xuất có hệ số ưu tiên về lương cho giáo viên để hấp dẫn sinh viên vào trường. Ông nói việc đào tạo sinh viên sư phạm cần tăng cường khâu thực hành, lòng yêu nghề. Ngành sư phạm hết sức quan trọng, một giáo viên tốt chắc chắn sẽ tạo ra thế hệ tương lai tốt.

Trên quan điểm bảo đảm "đầu ra" là yếu tố quyết định, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nói nếu không thống kê chính xác nhu cầu đầu ra thì hoạt động đào tạo sư phạm như hiện tại sẽ gây lãng phí nguồn lực rất lớn.

“Các đồng chí phải xem lại ngay chỉ tiêu các trường sư phạm. Đào tạo sinh viên ra trường mà không xin được việc sẽ như thế nào? Không thể nói cái gì thiếu thì đào tạo còn thừa thì không quan tâm. Đây là trách nhiệm của Bộ GD&ĐT”, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nói.

Ông Đam yêu cầu ngành giáo dục phải đánh giá thật sát nhu cầu giáo viên, từ tổng biên chế đến từng cấp, môn, từng nơi, nhằm khắc phục hiện tượng thừa, thiếu cục bộ.

"Không thể nói đào tạo tốt, dạy tốt mà thiếu giáo viên. Cũng không thể chuyển giáo viên văn sang dạy toán, giáo viên THPT dạy cấp THCS”, Phó thủ tướng phân tích.

Cam kết giải quyết căn cơ các vấn đề về đào tạo sư phạm, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết: Đối với các sinh viên sư phạm khó tìm việc, bộ sẽ làm việc ngay với các hiệp hội, doanh nghiệp thuộc các ngành nghề đang thiếu nhân lực như công nghệ thông tin, du lịch… để có phương thức đào tạo linh hoạt giúp em các có nhiều cơ hội việc làm hơn.