Họp hội đồng xét Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN

Toàn cảnh Phiên họp Hội đồng cấp Nhà nước Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN đợt V

Hội đồng  do TS. Chu Ngọc Anh, Bộ trưởng Bộ KH&CN làm Chủ tịch Hội đồng. Ba Phó Chủ tịch Hội đồng gồm: TS. Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN; GS. TS Đỗ Trung Tá, Chủ nhiệm Chương trình nghiên cứu, đào tạo và xây dựng hạ tầng kỹ thuật công nghệ cao; GS. TS Nguyễn Văn Hiệu, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam. Ngoài ra, Hội đồng còn có 19 ủy viên.

Tính đến hết ngày 22/7, 19 Hội đồng chuyên ngành đã hoàn thành họp xét các công trình Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về Khoa học và Công nghệ đợt V. Các phiên họp này được tổ chức nhằm đánh giá chi tiết các công trình theo các tiêu chí được Quy định tại Nghị định 78/2014/NĐ-CP.

Những công trình tham gia xét tặng Giải thưởng đã được lựa chọn rất khắt khe là những công trình có hồ sơ hợp lệ, được công bố theo quy định, được ứng dụng tại Việt Nam. Thời gian các công trình được ứng dụng trong thực tiễn ít nhất là 3 năm hoặc công trình được ứng dụng đổi mới sáng tạo có hiệu quả ít nhất là 1 năm tính đến thời điểm cơ quan chủ trì tổ chức xét tặng giải thưởng nhận hồ sơ công trình đề nghị xét tặng. Tính đến thời điểm xét giải, tác giả không vi phạm quy định tại điều 8 Luật KH&CN.

Tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh cho biết: Các Hội đồng chuyên ngành với 200 nhà khoa học đã làm việc nghiêm túc, tâm huyết, đánh giá khách quan các công trình đề nghị xét tặng Giải thưởng. Các công trình được đề nghị xét tặng Giải thưởng và trình Hội đồng cấp Nhà nước gồm 61 công trình, trong đó có 17 công trình xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và 44 công trình xét tặng Giải thưởng Nhà nước.

Trong số 19 Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước, có 04 Hội đồng trước khi họp phiên đánh giá, Hội đồng đã tiến hành khảo sát thực tế để đánh giá khách quan các công trình. Tiêu biểu như khảo sát thực tế tại Thái Bình đối với công trình “Xây dựng đồng bộ hệ thống hạ tầng kĩ thuật đô thị, nông thôn, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu”; khảo sát thực tế tại Bình Dương đối với công trình “sáng tạo và ứng dụng công nghệ nung một lần lửa trong xây dựng hệ thống sản xuất sứ cao cấp đạt chất lượng tiêu chuẩn Châu Âu”;…

Đặc biệt, Phiên họp đánh giá của Hội đồng chuyên ngành về Toán học cho công trình tham gia xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, giải thưởng Nhà nước về KH&CN đối với công trình “Các bất biến và cấu trúc của vành địa phương và vành phân bậc” của đồng tác giả GS. TSKH Ngô Việt Trung; GS. TSKH Nguyễn Tự Cường, GS. TSKH Lê Tuấn Hoa còn có sự tham gia của GS Ngô Bảo Châu.

61 công trình, cụm công trình KH&CN được xét ở Hội đồng chuyên ngành, đã được Hội đồng cấp Nhà nước đánh giá công bằng, dân chủ, khách quan, biểu quyết bằng hình thức bỏ phiếu và quyết định theo tỷ lệ quy định.

Trong những năm qua, Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN được tổ chức nhằm nâng cao nhận thức và khơi dậy niềm tự hào về trí tuệ Việt Nam, tạo động lực mạnh mẽ hơn nữa hơn nữa cho các nhà khoa học, đặc biệt là các nhà khoa học trẻ say mê nghiên cứu khoa học. Những công trình được Giải thưởng đều là những công trình có giá trị cao về khoa học, áp dụng hiệu quả trong thực tiễn và mang lại hiệu quả kinh tế cao, có ảnh hưởng to lớn và lâu dài trong đời sống. Tuy nhiên, những công trình đặc biệt xuất sắc, về góc độ khoa học nhưng chưa đạt đỉnh cao của Giải thưởng, trong suốt thời gian qua cũng đã âm thầm đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội.

Trong suốt thời gian qua, Bộ KH&CN là cơ quan thường trực của Giải thưởng đã làm việc hết sức trách nhiệm, bám sát vào các Quyết định của Chính phủ để triển khai. Đặc biệt, trong quá trình xét giải, Bộ KH&CN đã chuẩn bị chu đáo trong những điều kiện tốt nhất để phục vụ Hội đồng hoàn thành nhiệm vụ.

Sau 2 ngày làm việc căng thẳng và đầy tinh thần trách nhiệm, Hội đồng cấp Nhà nước đã lựa chọn ra 9 công trình đặc biệt xuất sắc đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và 7 công trình xuất sắc đề nghị xét tặng Giải thưởng Nhà nước về KH&CN. Hồ sơ của các công trình này sẽ được Bộ KH&CN trình lên Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch nước để xem xét và có Quyết định cuối cùng cho các công trình đạt Giải thưởng, đồng thời Bộ KH&CN cũng lắng nghe các ý kiến phản hồi trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Đây chính là Giải thưởng danh giá nhất đối với các nhà khoa học góp phần khuyến khích, tạo động lực và điều kiện thuận lợi cho các nhà khoa học, đặc biệt là các nhà khoa học trẻ say mê nghiên cứu, đổi mới sáng tạo. Hi vọng rằng, các bạn trẻ đam mê nghiên cứu khoa học sẽ có nhiều cơ hội cống hiến, phục vụ sự phát triển của nền KH&CN nước nhà. Bên cạnh sự tôn vinh các nhà khoa học, 2 giải thưởng cao quý này còn mang đến giá trị nhân văn sâu sắc, đề cao giá trị tinh thần trong đời sống xã hội – trụ cột của sự phát triển bền vững.

Lễ trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN đợt V sẽ được tổ chức vào ngày 17/9 tới.