Khẩu trang bạn đang dùng có thể ngăn chặn ô nhiễm không khí hay không?

Ngày 5 tháng 10, chỉ số ô nhiễm không khí AQI tại Hà Nội đã tăng lên mức 241. Với chỉ số AQI đạt ngưỡng này, Hà Nội đã trở thành thành phố có mức độ ô nhiễm không khí đáng báo động, cao hơn cả Bắc Kinh.

Vì vậy mà sáng nay nếu các bạn đi ra đường sẽ cảm thấy rất ngột ngạt và khó thở, nghiêm trọng hơn tình trạng ô nhiễm không khí có thể ảnh hưởng xấu tới hệ hô hấp và sức khỏe. Và thứ duy nhất giúp bảo vệ bạn khi đi ngoài đường trong tình trạng không khí ô nhiễm như hiện nay, chính là một chiếc khẩu trang.

Tuy nhiên trên thực tế thì một chiếc khẩu trang có thể giúp ngăn chặn việc bạn hít vào phổi không khí ô nhiễm hay không? Đây cũng là thắc mắc của rất nhiều người và chúng ta sẽ cùng đi tìm câu trả lời.

Khẩu trang có thể ngăn chặn những hạt siêu nhỏ?

Không khí ô nhiễm thường chứa các hạt bụi phân tử siêu nhỏ (PM 10 và PM 2,5), nitrozen dioxide NO2, cacbon monoxit CO và ozôn O3. Nguy hiểm nhất là các hạt bụi phân tử siêu mỏng, rất dễ dàng xâm nhập sâu vào hệ hô hấp.

Chính vì vậy để đánh giá mức độ an toàn của một chiếc khẩu trang, các nhà khoa học đã thử nghiệm khả năng lọc và loại bỏ các hạt bụi siêu nhỏ. Họ sử dụng một máy phát điện diesel và dẫn khí thải đi qua những chiếc khẩu trang, để mô phỏng khi thải của các phương tiện giao thông.

Sau đó họ đặt một thiết bị chuyên dụng để đo số lượng các hạt bị chặn lại bởi những chiếc khẩu trang. Thiết bị này có thể phát hiện các hạt siêu nhỏ với kích thước 0,007 micromet. Chúng ta hãy cùng xem kết quả của từng loại khẩu trang khác nhau.

Đầu tiên là loại khẩu trang bằng vải thường thấy, đây là loại khẩu trang có giá rẻ nhất và dễ mua nhất. Vì vậy mà mức độ ngăn chặn hạt siêu nhỏ chỉ là 28%.

Loại khẩu trang y tế thường được dùng trong các bệnh viện, chúng ta cũng có thể dễ dàng mua được với giá rẻ. Nhưng kết quả đáng ngạc nhiên khi nó có thể chặn tới 80% các hạt siêu nhỏ.

Tiếp đến là loại khẩu trang chuyên dụng cho người đi xe đạp. Loại khẩu trang này khó mua hơn và cũng có giá cao hơn. Khả năng ngăn chặn hạt siêu nhỏ cũng tốt hơn với tỷ lệ trung bình là trên 80%.

Cuối cùng chúng ta có loại khẩu trang 3M, đây là khẩu trang sử dụng tại các nhà máy, công xưởng hay công trình xây dựng. Có nhiều loại bao gồm cả loại dùng 1 lần và dùng nhiều lần. Đây là loại khẩu trang có khả năng ngăn chặn các hạt siêu nhỏ tốt nhất với tỷ lệ lên đến 99%.

Chúng có thực sự hiệu quả khi bạn đeo lên mặt?

Thử nghiệm trên là một chuyện, thực tế lại là một chuyện khác do khi đeo khẩu trang vẫn có thể có những khe hở khiến cho không khí bên ngoài xâm nhập vào. Để có câu trả lời, hãng 3M đã tiến hành thử nghiệm trong phòng thí nghiệm của họ tại Bắc Kinh.

Thử nghiệm này sử dụng 2 đường ống, một lấy không khí từ bên trong chiếc khẩu trang và một còn lại lấy không khí ở bên ngoài. Sau đó 2 đường ống được nối đến một chiếc máy để phân tích mức độ ô nhiễm. Thử nghiệm cũng được tiến hành với nhiều loại khẩu trang khác nhau.

 Hầu hết khả năng ngăn chặn các hạt siêu nhỏ đều giảm xuống trong thử nghiệm thực tế này. Đặc biệt là khẩu trang y tế đã giảm xuống chỉ còn 60% so với kết quả thử nghiệm ở trên là 80%.

Trong khi đó, loại khẩu trang dùng 1 lần của 3M vẫn cho kết quả ấn tượng khi đạt gần 99%. Chúng ta có thể so sánh tính hiệu quả với giá thành của các loại khẩu trang này trong biểu đồ phía dưới (tính theo đơn vị tiền Nhân dân tệ).

Vậy đeo khẩu trang có giúp bạn ngăn chặn không khí ô nhiễm?

Ô nhiễm không khí không chỉ có các hạt bụi siêu nhỏ, nó còn có cả khí NO2, CO2 hay O3. Và các loại khí này không thể ngăn chặn bằng bất kỳ loại khẩu trang nào. Tuy nhiên khẩu trang vẫn có tác dụng rất lớn khi nó giúp bạn loại bỏ các hạt bụi siêu nhỏ nguy hiểm tới hệ hô hấp.

Có một thử nghiệm thực tế tại đường phố Bắc Kinh, khi mọi người đạp xe đạp mà không đeo mặt nạ thì có cảm giác khó thở, nhịp tim tăng giống như mắc phải bệnh hen suyễn. Còn khi đeo một chiếc khẩu trang y tế, huyết áp của họ giảm và nhịp tim trở lại bình thường.

Vì vậy hãy đeo một chiếc khẩu trang ngay khi đi ra đường và có thể chọn loại khẩu trang dùng một lần vừa khít khuôn mặt, hoặc khẩu trang y tế cũng giúp ích rất nhiều. Chúng đều rất dễ mua tại các siêu thị gần nơi bạn ở.