Lượng CO2 hiện cao gấp 10 lần thời kỳ khủng long bị xoá sổ

 Một nghiên cứu mới đây được công bố trên tạp chí Nature Geoscience đã khẳng định, con người là nguyên nhân hàng đầu khiến lượng CO2 phát thải ra bầu khí quyển cao gấp 10 lần trong 66 triệu năm qua.

Trang ScienceAlert dẫn kết luận từ nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc ĐH Hawaii khẳng định, lượng khí thải CO2 trong bầu khí quyển hiện nay đang đạt mức kỷ lục, cao gần như tương đương hoặc hơn mức 66 triệu năm trước, khi loài khủng long bị "xóa sổ" khỏi Trái Đất.

Mặc dù con người đã bắt đầu quan tâm hơn tới hậu quả gây ra nhưng tốc độ giảm CO2 vẫn rất chậm.

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành xem xét các bằng chứng địa chất nhằm so sánh lượng CO2 hiện tại với quá khứ. Cụ thể, họ đã thu thập các trầm tích ven bờ biển New Jersey, Mỹ để đánh giá hai đồng vị carbon-13 và oxygen-18. Đây là hai đồng vị giúp cung cấp thông số nồng độ carbon trong khí quyển và nhiệt độ toàn cầu tương ứng.

Nhà khoa học dẫn đầu nghiên cứu, Richard Zeebe thuộc trường ĐH. Hawaii phát hiện thấy, sự gia tăng lượng khí thải carbon và sự nóng lên toàn cầu đã xảy ra nhiều hoặc ít hơn cùng lúc trong suốt thời kỳ Cực đại nhiệt Cổ - Thủy Tân (Palaeocene-Eocene Thermal Maximum - PETM) cách đây khoảng 56 triệu năm trước. Đó cũng là thời kỳ các siêu lục địa bắt đầu chia tách.

PETM là thời kỳ tăng nhiệt độ nhanh nhất trong lịch sử từng ghi nhận. Trong suốt thời kỳ này, nhiệt độ trung bình bề mặt biển thậm chí có lúc tăng lên tới 10 độ C ở các địa cực so với mức -2 độ C hiện nay. Thậm chí đã có lúc thảm thực vật sinh sôi tràn lan tại Bắc Cực do khí hậu quá ấm.

Thực tế, lượng khí thải carbon và sự nóng lên toàn cầu có mối liên kết chặt chẽ. Nếu lượng CO2 bất ngờ gia tăng kỷ lục, khí hậu toàn cầu có thể sẽ bị sốc và khó bắt kịp sự thay đổi đó.

Thời PETM cũng chưa nóng như hiện nay

Richard Zeebe cùng các đồng nghiệp sau đó đã tiến hành tính toán tỷ lệ khí thải carbon hàng năm trong suốt thời kỳ PETM. Con số này dao động giữa 0,6 tới 1,1 tỷ tấn/năm. Nếu so sánh với con số 10 tỷ tấn do con người phát thải vào bầu khí quyển hiện nay, chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề.

Mức phát thải carbon do con người gây ra đã đạt kỷ lục tới 37 tỷ tấn vào năm 2014. Trong khi đó, nhóm nghiên cứu của Zeebe ước tính, tỷ lệ phát thải carbon thời kỳ PETM chỉ ít hơn 4 tỷ tấn/năm, thấp hơn 1/10 so với tỷ lệ hiện tại.

Nhóm nghiên cứu kết luận, tình trạng khí hậu hiện nay thực sự là một thách thức hạn chế những dự đoán về khí hậu trong tương lai. Hơn nữa, hệ sinh thái có thể sẽ bị tổn thương nghiệm trọng hơn nhiều so với thời kỳ PETM.

Theo một dự án nghiên cứu của Liên Hợp Quốc, nhiệt độ toàn cầu có thể tăng lên tới 4,8 độ C vào cuối thế kỷ này. Nhiệt độ khí quyển gia tăng cũng đồng nghĩa với thiên tai như lũ lụt, hạn hán và bão nhiệt đới sẽ xuất hiện với tần suất và cường độ mãnh liệt hơn.

Bên cạnh đó, tình trạng axit hóa đại dương hiện nay cũng đang là một vấn đề đáng lo ngại trong công tác bảo tồn sinh vật biển. Những loài thủy sinh có vỏ như tôm hoặc sò đang phải đối diện trước nguy cơ tuyệt chủng trong tương lai gần nếu nước biển ngày càng bị axit hóa.

Zeebe đang cùng các đồng nghiệp tiếp tục nghiên cứu về thời kỳ PETM. Thay vì dự đoán những sự kiện có thể xảy đến trong tương lai một cách không chắc chắn, các nhà khoa học đã chọn cách cách lật ngược trở về quá khứ để tìm hiểu nguyên nhân sâu xa của vấn đề.

Được biết, nghiên cứu trên được tài trợ bởi Quỹ Khoa học quốc gia Mỹ và Liên minh Châu Âu.