Người sống sót trên sao Hỏa có thể tiến hóa thành loài mới?

Phi hành gia Scott Kelly đã trải qua một năm trên không gian. (Ảnh: Reuters).

Nhưng nếu con người thành công trong việc ghé thăm người láng giềng – sao Hỏa, thì giới khoa học cần những bước đi quyết liệt hơn. Đó là biến đổi cả thể xác lẫn tinh thần của con người để thích nghi với điều kiện mới.

Và một khi chúng ta đổ bộ đến hành tinh đỏ, môi trường độc nhất của nó có thể buộc quá trình tiến hóa diễn ra nhanh chóng với nhiều sự biến đổi và kết quả là tạo ra những giống loài hoàn toàn mới, các chuyên gia cho biết. Nhà khoa học nhận thức Konrad Szocik thuộc trường Đại học Công nghệ Thông tin và Quản lý ở Rzeszow, Ba Lan tin rằng: những sự chuẩn bị của NASA không hề tương thích với những điều kiện mà họ sẽ đối mặt trên sao Hỏa.

Ông gợi ý để hoàn thành chuyến đi, các phi hành gia có thể sử dụng các thiết bị điện tử để tăng cường giác quan, những loại thuốc để trở nên u mê và những phản ứng cảm xúc khác. Và bất kì người nào muốn ở lại sao Hỏa có thể tiến hóa thành một loài riêng biệt - nhà sinh học tiến hoá Scott Soloman cho biết.

Tiến sĩ Soloman, người làm việc tại Đại học Rice ở Houston, nói rằng khí hậu sao Hỏa sẽ làm da con người trở nên sậm màu. Đây là nhờ các chất màu carotenoid - được tìm thấy trong các thực phẩm màu cam và vàng tươi như bí và cà rốt. Những loại thực vật này sẽ được trồng trên sao Hỏa. Xương của chúng ta cũng sẽ dày lên để thích ứng với sự suy giảm của trọng lực.

Mặc dù ở trên Trái đất những thay đổi này sẽ mất hàng triệu năm để xảy ra, tuy nhiên chúng chỉ mất 6.000 năm khi ở trên sao Hỏa, tiến sĩ Soloman nói. Lượng bức xạ sao Hỏa nhận được hằng năm thì gấp sáu lần Trái đất. Điều này có thể giúp kích hoạt những thay đổi một cách nhanh chóng.

Tiến sĩ Soloman đã phát hành một cuốn sách đề cập đến sự tiến hóa trong tương lai của nhân loại. Nhà khoa học đến từ Texas nói: "Sự tiến hoá này xảy ra thường xuyên đối với các động vật và thực vật bị cô lập trên các hòn đảo - hãy nghĩ đến loài chim sẻ nổi tiếng của Darwin. Nhưng trong khi sự hình thành loài trên đảo có thể mất hàng ngàn năm, tỉ lệ đột biến nhanh trên sao Hỏa và sự tương phản rõ rệt giữa các điều kiện trên sao Hỏa và Trái đất, có thể sẽ đẩy nhanh quá trình này".

Bên cạnh những thách thức về thể chất và tinh thần mà những người viếng thăm sao Hỏa phải đối mặt, còn có một loạt các vấn đề khác thường mà những cư dân ở đây cần phải giải quyết.

Tiến sĩ Szocik là tác giả chính của một bài báo đăng trên tạp chí Space Policy. Trong đó, ông xem xét các thách thức về chính trị và pháp lý của việc thành lập một thuộc địa trên sao Hỏa. Các khía cạnh xã hội của thuộc địa trong tương lai được đặc biệt quan tâm, đó là giáo sư – những người làm việc tại trường đại học UITM ở Rzeszow, Ba Lan.

Theo các báo cáo của Seeker, trong số những dự đoán của ông, tiến sĩ Szocik ước tính rằng cần có khoảng 500 người để thành lập một quần thể đủ lớn để tránh hôn phối cận huyết. Trong cuộc phỏng vấn với một trang mạng, ông nói: "Chúng ta không thể mô phỏng lại những điều kiện vật chất và môi trường để tái tạo lại trên sao Hỏa. Tôi muốn nói đến các đặc tính trên hành tinh đỏ như sự "phơi bày" của phóng xạ và trọng lực cực kì thấp. Do đó, chúng ta không thể dự đoán những tác động vật lý và sinh học của con người trên sao Hỏa".

"Con người là một động vật xã hội và anh ta sống trong một nhóm. Những rắc rối trong một nhóm có thể tạo ra các thách thức. Chúng ta nên xem xét để ngăn ngừa các vấn đề điển hình của con người như xung đột, chiến tranh, gian lận..." – tiến sĩ cho biết thêm.

Nasa đã tiến hành một loạt các thí nghiệm để chuẩn bị cho kế hoạch đổ bộ lên sao Hỏa vào năm 2030. Trong số đó là tập hợp lại những người đã sống trong điều kiện khắc nghiệt như Nam Cực, hoặc sống một thời gian dài trên Trạm Không gian Quốc tế.

Hai phi hành gia Scott Kelly và Mikhail Kornienko đã trải qua một năm trên trạm và trở lại Trái đất vào tháng 3/2016. Họ có nhiều hiểu biết về những ảnh hưởng lâu dài trong không gian có thể tác động lên cơ thể người.

Nhiệm vụ này diễn ra cùng lúc với dự án "nghiên cứu sinh đôi" của NASA. Trong đó cơ thể của Kelly được so sánh với người em song sinh Mark – đang sống ở Trái đất. Bởi vì những cặp song sinh cùng trứng có các chuỗi DNA giống nhau hoàn toàn nên các khoa học có thể nghiên cứu chính xác những ảnh hưởng mà chuyến đi vào không gian đã tác động lên cơ thể của Kelly.

Kellys đã trải qua 10 thí nghiệm trong bốn lĩnh vực: sinh lý con người, sức khoẻ hành vi, vi sinh học và phân tử. Các chuyến thám hiểm của NASA tới sao Hỏa ước tính kéo dài tổng cộng trong ba năm. Tuy nhiên đây không phải là tổ chức duy nhất có ý định xây dựng môi trường sống trên sao Hỏa. Dự án Mars One cũng tiến hành đưa một phi hành đoàn có người lái vào hành tinh đỏ nhằm mục đích thiết lập một nơi sinh tồn mãi mãi. Dự án này của công ty Anh Mars One Ventures và Quỹ Mars One của Hà Lan.