Những lưu ý cần biết khi sử dụng xe điện tại Việt Nam

Mới đây, thị trường Việt Nam trở nên nhộn nhịp hẳn với việc đón nhận những tân binh mới như VinFast Klara, Yamaha Grande Hybrid. Các mẫu xe này tạo ra 1 hiệu ứng lớn trong công chúng và được đánh giá có thể vực dậy dòng xe máy điện tại thị trường 1 cách mạnh mẽ.

Bên cạnh đó, còn có thể giúp tài xế tiết kiệm nhiên liệu và được đánh giá là rất thân thiện với môi trường. Bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng trước các tác nhân gây hại từ khí thải, nhất là trong tình trạng kẹt xe phổ biến như hiện nay ở các thành phố lớn.

Tuy vậy nhiều người không mấy mặn mà với dòng xe này. Thậm chí còn quan ngại cho sự phát triển của nó tại thị trường Việt Nam. Một số lỗi về tay phanh, khoảng cách di chuyển bị hạn chế, tuổi thọ của pin, ắc quy…là nguyên nhân chính khiến khách hàng không hài lòng khi sử dụng mẫu xe này.

Cùng CafeAuto tìm hiểu rõ hơn về những vấn đề này để có thể sử dụng đúng cách, tránh những hư hỏng đáng tiếc.

1. Pin và ắc quy chai, dễ hỏng

Đây là 2 bộ phận chính và quan trọng nhất của 1 chiếc xe máy điện, cung cấp sức mạnh cho sự vận hành của bất kỳ mẫu xe nào. Nhiều người mập mờ giữa chức năng của pin và ắc quy, tuy nhiên thực tế thì cả 2 đều cùng là thiết bị tích và phóng điện, chỉ có tên gọi khác nhau.

Đối với xe sử dụng bình ắc quy, nhược điểm chính là trọng lượng của nó khá nặng. Bên cạnh đó, ắc quy yếu sau khoảng 1 năm sử dụng, mất đi khoảng 60-80% năng lượng khi sạc đầy, khiến quãng đường di chuyển bị ảnh hưởng nặng nề.

Chi phí thay ắc-quy cho xe điện là không hề rẻ, khoảng 1,5 triệu đối với bộ bình 48V-12Ah, 2 triệu với bộ bình 48V-20Ah và 2,5 triệu đối với bộ bình 60V-20Ah. Đối với các xe điện thông thường, 1 năm sử dụng là phải thay ắc-quy mới để có thể vận hành gần như lúc mới mua xe.

Để hạn chế sự bất tiện này, người sử dụng không nên sạc quá nhiều lần. Nên canh thời gian sạc đầy để ngắt nguồn điện, giúp ắc quy bền hơn và giảm hiện tượng phồng ắc quy. Tốt nhất nên để xe gần hết ắc quy và sạc 1 lần cho đầy pin rồi rút điện. Tránh để ắc-quy cạn kiệt điện rồi mới sạc, cũng rất nhanh làm chai ắc-quy.

Đối với xe sử dụng pin lithium-ion, dù có ưu điểm là nhẹ hơn nhưng lại có nhược điểm là sinh ra nhiều nhiệt trong quá trình sử dụng, đặc biệt là khi sạc pin. Việc sạc pin có thể gây ra hiện tượng cháy nổ đối với xe điện, rất nguy hiểm cho người dùng.

Pin lithium-ion cũng sẽ chai và khiến quãng đường di chuyển khi sạc đầy giảm đáng kể sau 1-2 năm sử dụng, tùy vào cách sạc pin và vận hành xe. Chi phí thay pin lithium-ion cho xe điện là 10 triệu đồng đối với pin LG/Samsung loại 60V và 15 triệu đồng đối với pin Panasonic.

Người dùng nên tránh sạc pin ngay khi vừa sử dụng xe, pin còn nóng sẽ dễ dẫn tới quá nhiệt và phồng pin. Nên cẩn thận khi sạc, chọn nơi khô mát để sạc, tránh sạc khi không có người ở nhà và tránh sạc quá tải cho pin, để đảm bảo an toàn khi sử dụng.

Qua đó mới thấy, chi phí để bảo dưỡng và thay mới 2 bộ phận này tạo ra một nhược điểm chí mạng cho dòng xe này khi cạnh tranh với xe máy chạy bằng xăng. Xe máy sau 1 năm sử dụng còn chưa phải sửa chữa gì nhiều ngoài việc thay dầu nhớt đúng hạn, còn xe điện thì lại quá nhiều tốn kém.

2. Lỗi tay phanh

So với xe máy chạy xăng, xe điện có điểm khác biệt cơ bản là ở hệ thống phanh. Xe điện được trang bị công tắc ngắt động cơ khi bóp phanh, đảm bảo an toàn khi vận hành cũng như giúp giảm tiêu hao năng lượng.

Tuy vậy, điểm khác biệt này cũng là nhược điểm lớn của dòng xe điện. Bộ phận này thường phát sinh lỗi kẹt công tắc ngắt động cơ ở tay phanh trong quá trình sử dụng, khiến xe giống như bị hỏng hệ thống điện, nhưng thực tế là lỗi ở tay phanh.

Đặc biệt tại Việt Nam, với môi trường giao thông đông đúc dẫn dến phải sử dụng phanh rất nhiều, nên việc kẹt công tắc ngắt động cơ thường xuyên xảy ra.

Để khắc phục điều này, việc đầu tiên và đơn giản nhất đó chính là chỉ cần bóp tay phanh vào rồi nhả ra hết cỡ là có thể vận hành bình thường. Nếu không được thì chỉ còn cách mang đi sửa chữa.

Ngoài ra, nhiều người sử dụng xe điện đã tiến hành ngắt công tắc này trên tay phanh để loại bỏ lỗi này. Tuy nhiên, xe sẽ vận hành tốn năng lượng hơn, bởi khi phanh, mô tơ điện vẫn tiếp tục hoạt động và truyền lực tới bánh sau của xe.

3. Khả năng lội nước

VinFast Klara tạo được tiếng vang với thí nghiệm ngâm mình trong nước 1 tiếng đồng hồ nhưng vẫn có thể nổ máy được. Điều này khiến nhiều người an tâm hơn khi lựa chọn dòng xe này trong mùa mưa, ngập nước.

Tuy vậy, người dùng nên cân nhắc việc này bởi vì hệ thống điều khiển điện tử của xe là phần nhạy cảm nhất đối với nước. Nếu dính nước ở phần này, coi như chiếc xe sẽ chết và không hoạt động được nữa. Đây là điều bất tiện nhất của tất cả các loại xe điện.

Hệ thống pin hay ắc quy cũng khá nhạy cảm với nước. Nếu để những bộ phận này ngâm nước, cách duy nhất chỉ có thể là thay thế linh kiện mới. Mô tơ điện của xe điện được đặt ngay ở phần bánh sau, cũng sẽ là nơi tiếp xúc với nước khi xe lội nước. Nếu cũng phải tiếp xúc với nước nhiều sẽ làm hư hại dần, dẫn đến hỏng hoàn toàn trong quá trình sử dụng. Ở một số trường hợp xe điện lội nước, mô tơ điện có thể hỏng ngay lập tức nếu bị chập điện.

Vì vậy, khách hàng không nên dại dột thử nghiệm khả năng lội nước của dòng xe này. Trong trường hợp gặp đường ngập nước nên cân nhắc khả năng vượt qua hay không. Đừng nên cố gắng dễ dẫn đến tiền mất tật mang. Ngoài ra, khi rửa xe cần hết sức tránh phun trực tiếp nước vào nơi đặt hệ thống điều khiển điện tử.

4. Sử dụng xe sai cách

Với thực tế giao thông ở Việt Nam tạo cho người dùng thói quen nhấp nhả phanh như sử dụng xe máy chạy xăng. Đây là điều là hoàn toàn không tốt đối với việc sử dụng xe điện, dễ dẫn tới hỏng hóc và tốn năng lượng nhiều hơn.

Xe máy điện có mô men xoắn rất lớn và tức thời, đây là ưu điểm của xe điện so với xe máy chạy xăng. Khi vặn ga, nên chú ý vặn nhẹ nhàng. Nếu vặn mạnh tay ga, xe sẽ lao rất nhanh về phía trước, dễ mất kiểm soát và gây nguy hiểm cho người điều khiển cũng như người xung quanh.

Nhiều xe máy điện có quãng đường di chuyển khá dài, khoảng 70-100 km mỗi lần sạc đầy. Tuy nhiên không nên vận hành xe điện liên tục trong suốt cả quãng đường dài như vậy. Điều này sẽ khiến hệ thống pin và mô tơ bị quá nhiệt, giảm tuổi thọ, thậm chí gây cháy nổ.

Vì vậy, tài xế nên từ bỏ thói quen nhấp nhả phanh liên tục để hạn chế tiêu hao nhiên liệu cũng như những rủi ro tiềm ẩn. Nên cho xe nghỉ mỗi khi di chuyển từ 20-25km, để làm giảm nhiệt độ pin cũng như mô tơ điện.