Nước Đức đối diện khủng hoảng chính trị xấu nhất nhiều năm?

Thủ tướng Đức Angela Merkel - Ảnh: Daily Mirror

Các cuộc đối thoại để xây dựng chính phủ mới của đương kim Thủ tướng Đức Angela Merkel đã thất bại. Nền kinh tế lớn nhất tại châu Âu đang đối diện với rủi ro tiếp tục phải tổ chức một cuộc bầu cử mới. 

Phiên họp bàn kéo dài suốt 12 tiếng cuối cùng đã kết thúc trước nửa đêm ngày Chủ Nhật mà không mang lại kết quả gì, đảng Dân chủ Tự do Đức (FDP) đã rời bỏ các cuộc đàm phán với tuyên bố rằng hiện họ đang có quá nhiều bất đồng không thể giải quyết được với đảng Xanh. Đồng euro sau đó đã hạ giá.

Sau 12 năm nắm quyền và đưa nước Đức trở thành đầu tàu của kinh tế khu vực đồng tiền chung châu Âu trong điều kiện bình thường cũng như trong bối cảnh khủng hoảng, chưa bao giờ những nỗ lực liên minh đảng của bà Merkel lại thất bại ở cấp độ quốc gia như vậy. 

Khi mà nỗ lực liên minh đảng thất bại, khả năng bà Merkel tiếp tục nắm giữ cương vị Thủ tướng Đức thêm bốn năm nữa đã thấp hơn trước rất nhiều.

Lãnh đạo đảng FDP, ông Christian Lindner, đã trả lời với báo chí sau khi cuộc đối thoại với đảng Xanh thất bại: “Chẳng thà không lãnh đạo còn hơn lãnh đạo tồi.”

Trưởng phòng thương mại và công nghiệp Đức DHIK, ông Eric Schweitzer, đã thể hiện rõ tâm lý thất vọng: “Chúng ta đã bỏ qua cơ hội để thống nhất về các giải pháp cho tương lai. Dù vậy chúng tôi vẫn tin rằng các bên liên quan sẽ có thể tìm được giải pháp hợp lý.”

Giờ đây khi các cuộc đối thoại giữa đảng FDP và đảng Xanh thất bại, các bên đang tính đến khả năng thành lập một chính phủ thiểu số dẫn đầu bởi đảng Liên minh Dân chủ/Xã hội Cơ đốc giáo (CDU/CSU) theo đường lối bảo thủ của Thủ tướng Angela Merkel hoặc yêu cầu tổ chức một cuộc tổng tuyển cử khác sau cuộc bầu cử mới đây nhất vào tháng Chín.

Cả hai khả năng trên đều chưa từng có tiền lệ tại Đức, đất nước với chính trị ổn định, có chỉ tám Thủ tướng trong bẩy thập kỷ tính từ sau Chiến tranh Thế giới thứ Hai.

Những biến động chính trị tiêu cực của nước Đức có khả năng gây ảnh hưởng lên toàn cầu, ảnh hướng đến rất nhiều chính sách của các nước khác liên quan đến Liên minh châu Âu (EU). 

Còn đối với bà Merkel, bà tuyên bố mọi chính sách của Đức liên quan đến khu vực đồng tiền chung sẽ chỉ được công bố cho đến khi thành lập được chính phủ mới.

Thất bại mới nhất của bà Merkel tính từ khi bà trở thành Thủ tướng Đức vào năm 2005 đã đến sau hàng loạt các cuộc đối thoại thất bại. Nhà hoạch định chính sách của đảng CDU, đảng Xanh và đảng FDP đã không thể thống nhất được với nhau về định hướng chính sách liên quan đến nhập cư, khí hậu và năng lượng. Nổi tiếng với tài hùng biện và thuyết phục nhưng đáng tiếc bà Merkel đã không thể thành công trong lần này. 

Theo chủ tịch đảng FDP, bất đồng sâu sắc đến độ không thể hóa giải nổi đã khiến ông phải rời khỏi bàn đàm phán vì biết có đối thoại thêm cũng không thể mang lại kết quả gì.

Thất bại mới nhất phản ánh cho thay đổi bất ngờ sau cuộc bầu cử tại Đức vừa qua. Đảng Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) đã bước vào nghị viện Đức với 1,26% số phiếu trong khi tỷ lệ phiếu ủng hộ dành cho liên minh đảng của bà Merkel giảm xuống mức thấp nhất tính từ năm 1949.

Nhiều cử tri trước đây ủng hộ cho liên minh đảng của bà Merkel nay đã chuyển sang bỏ phiếu cho đảng AfD. Đảng AfD luôn phản đối chính sách nhập cư mà bà Merkel đưa ra. 

Trong cuộc bầu cử vừa qua, Thủ tướng Đức Angeral Merkel đã cương quyết bảo vệ quan điểm liên quan đến chính sách nhập cư mà bà đưa ra trong thời kỳ khủng hoảng tị nạn năm 2015 và 2016, bà khẳng định bà đã làm đúng.

Giờ đây, bà Merkel có thể sẽ vẫn kêu gọi được sự ủng hộ từ đảng SDP, một đảng có vị trí thứ yếu trong chính phủ của bà suốt từ năm 2013. Tuy nhiên lãnh đạo đảng SDP luôn khẳng định họ không hề thích gì việc liên minh sau khi trong cuộc bầu cử tháng Chín vừa rồi họ có thất bại chính trị tồi tệ nhất trong thời kỳ hậu Chiến tranh Thế giới thứ Hai.