Rà soát thực hiện mô hình kiểm tra "một cửa, một lần dừng"

Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường chủ trì cuộc họp.

Chiều 12/11, cuộc họp rà soát tình hình thực hiện mô hình kiểm tra " một cửa, một lần dừng" được tổ chức tại Bộ GTVT do Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường chủ trì.

Đưa cặp cửa khẩu Lao Bảo- Đen-sa-vẳn thành mô hình mẫu

Ông Phạm Thanh Tùng, Vụ trưởng Vụ hợp tác quốc tế, Bộ GTVT cho biết ngày 6/2/2015, Chính phủ Việt Nam và Lào chính thức khai trương việc triển khai thực hiện đầy đủ 4 bước kiểm tra SWI/SSI tại cặp cửa khẩu Lao Bảo- Đen-Sa-Vẳn. Kể từ khi chính thức khai trương thực hiện cho đến nay, cửa khẩu đã làm thủ tục xuất nhập cảnh cho 280.348 lượt khách. Đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, cửa khẩu thông quan 4.617 tờ khai với tổng trọng lượng 195.227 tấn, trị giá 319,4 triệu USD. Trong đó, hai bên đã kiểm tra chung 1.591 tờ khai hàng xuất khẩu từ Việt Nam (trọng lượng 23.225 tấn, trị giá 18,8 triệu USD) và 44 tờ khai nhập khẩu vào Việt Nam (trọng lượng 6.879 tấn, trị giá 5,1 triệu USD), còn lại là các trường hợp miễn kiểm tra.

Đánh giá về quá trình thực hiện kiểm tra SWI/SSI, các thành viên trong Nhóm công tác đặc biệt cho biết việc chuyển toàn bộ thủ tục xuất nhập cảnh, thông quan cho người, hàng hóa và phương tiện sang làm tại nước nhập, đồng thời công tác kiểm tra được phối hợp thực hiện cũng lúc giữa các lực lượng của hai bên đã rút ngắn thời gian, giảm chi phí làm thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại, thông thương, trao đổi  hàng hóa giữa hai nước. Tuy nhiên trong quá trình triển khai cũng đặt ra những thách thức, khó khăn cần có sự phối hợp của các Bộ, ban, ngành liên quan trong thời gian tới nhằm đưa cặp cửa khẩu Lao Bảo- Đen-Sa-Vẳn thành mô hình mẫu để áp dụng cho các cặp cửa khẩu quốc tế khác.

Trong thời gian tới, để mô hình có thể hoạt động tốt, ông Nguyễn Văn Bình, Phó trưởng ban Khu kinh tế Lao Bảo đề nghị Văn phòng Chính phủ, các bộ: GTVT, Tài chính quan tâm, xem xét cấp kinh phí hoặc hỗ trợ bằng máy móc, thiết bị để địa phương và các ngành có thể hoạt động theo quy trình một cách đồng bộ. Đồng thời, các cơ quan chuyên ngành có liên quan cần phối hợp với Lào đề nghị cung cấp cho phía Việt Nam các văn bản quy định về chế độ làm việc trong và ngoài giờ, về quy định mức thu phí ngoài giờ để phía Việt Nam phối hợp tuyên truyền, giải thích, hướng dẫn cho đối tượng nộp phí đúng quy định.

Mô hình tại cặp cửa khẩu Mộc Bài – Bà Vẹt còn nhiều khó khăn

Mặc dù Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Campuchia đã ký Bản ghi nhớ (MOU) về việc triển khai ban đầu Hiệp định GMS - CBTA tại cặp cửa khẩu quốc tế Mộc Bài - Bà Vẹt từ tháng 3/2006 nhưng cho đến nay cặp cửa khẩu này mới chỉ thực hiện được mô hình Một cửa.

Báo cáo tại buổi họp, đại diện Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ GTVT cho biết đối với Việt Nam, cơ sở hạ tầng, trang thiết bị tại cửa khẩu đặc biệt là khu vực kiểm tra chung đã được quy hoạch nhưng vẫn chưa được đầu tư xây dựng và đưa vào khai thác nên chưa thể thực hiện được các yêu cầu quản lý, quy trình nghiệp vụ quy định tại MOU.

Đối với phía Campuchia cơ sở hạ tầng hiện chưa đáp ứng được mô hình kiểm tra này. Bên cạnh đó, việc Campuchia đề nghị chọn địa điểm khu vực kiểm tra chung cách biên giới 2 km sẽ rất khó khăn cho công tác phối hợp quản lý của các cơ quan chức năng tại biên giới, đặc biệt là các thủ tục, phương tiện, trang thiệt bị, hệ thông công nghệ thông tin liên quan đảm bảo cho việc đi lại làm việc hằng ngày tại địa điểm đối với các cán bộ công chức của Việt Nam.

Trao đổi về vấn đề này, ông Kiều Công Minh, đại diện cho UBND tỉnh Tây Ninh cho biết hiện nay cửa khẩu Mộc Bài đang gặp rất nhiều khó khăn, tình trạng ùn tắc ngày càng tăng. Một ngày có 200 đến 300 xe công-ten-nơ qua cửa khẩu nên ùn tắc có thể kéo dài tới 2 -3 km trên QL. Trước tình hình đó, ông Minh đưa ra ý kiến hỏi các Bộ, ban ngành liên quan về việc đặt khu vực kiểm tra chung của hai nước đặt tại địa phận Việt Nam vì bên phía Campuchia khó khăn trong việc chọn lựa địa điểm.

Trước câu hỏi đó, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường khẳng định “Không thể đặt khu vực kiểm tra chung trên địa phận Việt Nam vì nó liên quan đến nhiều vấn đề như kiểm dịch, biên giới...” Cùng quan điểm với Thứ trưởng, bà Nguyễn Thu Thủy, đại diện cho Cục Thú y, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết “ Bên phía Campuchia không có các chương trình tiêm chủng phòng bệnh như chúng ta, do đó, không thể để họ mang động vật sang nước ta rồi mới tiến hành kiểm tra, kiểm dịch”.

Kết luận buổi họp, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường khẳng định, để có thể thúc đẩy, triển khai tốt mô hình này rõ ràng một mình phía Việt Nam thực hiện là không thể làm được, phải có sự đồng thuận rất cao của hai quốc gia Lào và Campuchia.

Thứ trưởng đề nghị UBND tỉnh Quảng Trị làm báo cáo đánh giá sau một năm triển khai mô hình kiểm tra “ Một cửa, một lần dừng” gửi về cho Chính phủ và các Bộ, Ban, ngành liên quan. Trong đó, báo cáo phải đánh giá khách quan những gì dã làm được và chưa làm được, đưa ra những đề xuất phù hợp hợp lý trong năm nay để làm cơ sở, áp dụng cho các cặp cửa khẩu quốc tế khác.

Về cặp của khẩu Mộc Bài - Bà Vẹt, Thứ trưởng đề nghị các cơ quan liên quan sớm đưa danh sách đoàn thanh tra gửi Bộ GTVT để Bộ trưởng quyết định sớm tổ công tác. Sau khi có quyết định, tổ công tác sẽ họp đưa ra kế hoạch thực hiện và Vụ Hợp tác Quốc tế dự thảo kế hoạch triển khai cụ thể. Đồng thời rút kinh nghiệm từ cặp cửa khẩu Lao Bảo - Đen-Sa-Vẳn để áp dụng vào Mộc Bài - Bà Vẹt sao cho không còn tồn tại khó khăn. Và các Bộ, Ban, ngành báo cáo tổng hợp cho Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về tổng thể, lộ trình thực hiện mô hình kiểm tra "một cửa, một lần dừng".