Tại sao uống rượu bia say rồi sẽ chẳng nhớ chuyện gì đã xảy ra?

Bạn sẽ chỉ sống trong khoảnh khắc mà không thể ghi lại trải nghiệm đó vào não.

 Bạn tỉnh dậy sau một cơn say và chẳng nhớ được mình đã làm gì tối qua? Không cần quá lo lắng, bởi đó chỉ là một hiệu ứng thần kinh, tuy lạ lùng nhưng rất phổ biến.

Được gọi là mất trí tạm thời gây ra bởi chất cồn, nghiên cứu trên tạp chí American College Health chỉ ra đến một nửa những người uống rượu bia từng trải qua tình trạng giống như bạn.

Vậy mất trí tạm thời xảy ra vì sao và do đâu? Hiểu được điều này, ít nhất cũng giúp bạn không phải là người trả toàn bộ hóa đơn cho bữa tiệc, rồi khi tỉnh dậy lại tự hỏi tiền của mình đã bay đi đâu hết.

Tại sao khi uống rượu bia say rồi bạn sẽ chẳng nhớ chuyện gì đã xảy ra?

Bạn có thể bị mất trí tạm thời dạng nào?

Trước hết, bạn phải phân biệt được tình trạng của mình. Có hai loại mất trí xảy ra khi một người quá say: mất trí phân mảnh và mất trí toàn cục.

Mất trí phân mảnh là trường hợp phổ biến hơn, trong đó những ký ức mà một người say còn nhớ được là mờ nhạt. Nó được chia thành những mẩu nhỏ, xen lẫn vào những gì họ không thể nhớ.

Khi thực sự tập trung trở lại, chẳng hạn với một người bạn kể lại những gì đã xảy ra hoặc xem lại video, người bị mất trí phân mảnh có thể nhớ lại được những gì họ đã trải qua.

Còn trường hợp thứ hai, mất trí toàn cục đơn giản là việc ký ức không hề được ghi lại. Uống say mà bị mất trí toàn cục, bạn sẽ không thể nào, và không bao giờ, nhớ lại được những gì đã xảy ra, dù chỉ một chút cũng không.

Có hai loại mất trí xảy ra khi một người quá say: mất trí phân mảnh và mất trí toàn cục.

Tại sao bạn không thể nhớ lại được?

Reagan R. Wetherill là một giáo sư tâm thần học tại Đại học Pennsylvania Hoa Kỳ. Ông đã dành rất nhiều thời gian để nghiên cứu ảnh hưởng của rượu tới não bộ. Wetherill giải thích về hiện tượng mất trí nhớ khi bạn uống quá nhiều rượu:

Đó là do nồng độ cồn trong máu tăng lên, làm giảm các chức năng trong vùng hồi hải mã của não bộ, vùng liên quan đến việc tạo ra ký ức cho chúng ta. Đến một ngưỡng nhất định, tác động của chất cồn có thể khiến các tế bào thần kinh bị ngừng hoạt động. Và đó là lúc những ký ức liên tục và dài hạn của bạn bắt đầu không thể ghi lại được.

Có thể tưởng tượng chất cồn sẽ đưa não bộ của bạn về dạng động vật bậc thấp như ếch hoặc côn trùng. Những loài động vật này chỉ sống trong một khoảnh khắc hiện tại, và không bao giờ chuyển mọi khoảnh khắc ấy vào một bộ nhớ dài hạn, nơi mà trải nghiệm cá nhân được lưu giữ và gợi nhớ ra khi cần thiết.

Có thể tưởng tượng chất cồn sẽ đưa não bộ của bạn về dạng động vật bậc thấp như ếch hoặc côn trùng

“Chất cồn dường như can thiệp chủ yếu vào sự truyền thông tin từ trí nhớ ngắn hạn đến trí nhớ dài hạn”, James H. Fallon, một giáo sư giải phẫu thần kinh và tâm thần học tại Trường Y Đại học California cho biết thêm.

Nó làm nhiễu và nhiều khi là chặn đứng hoàn toàn con đường hoạt động của glutamate, một chất dẫn truyền thần kinh giữa những nơ-ron. Kết quả là quá trình ghi nhớ ký ức dài hạn bị phá vỡ.

Cẩn thận với những lời hứa hẹn

Khi vùng hồi hải mã không hoạt động tốt, bạn chỉ có thể sống trong khoảnh khắc của hiện tại, như những con ếch và côn trùng. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bạn cũng sẽ ứng xử như các loài động vật bậc thấp này.

Trong khi bạn say và chỉ có phần não chịu trách nhiệm cho trí nhớ bị “cắt điện” hoặc chập chờn, “các bộ phận khác của não vẫn hoạt động – cùng lắm là bị suy giảm hiệu suất. Vì vậy, bạn vẫn có khả năng phản ứng với môi trường xung quanh, chỉ có điều sẽ không tạo được ký ức cho mình sau này, về những gì bạn đang nói và làm”, giáo sư Wetherill cho biết.

Hiệu ứng này tạo ra khá nhiều tình huống trớ trêu và nguy hiểm. Chẳng hạn như một người có thể hứa hẹn nhiều điều trong khi uống rượu bia, có thể tính tiền, thanh toán hóa đơn, được bạn đưa về nhà nhưng sau khi tỉnh rượu lại chẳng nhớ được gì.

Nhiều trường hợp phổ biến khác được ghi nhận ở những người đàn ông tỉnh lại và không biết mình bị tai nạn hoặc tham gia ẩu đả. Đối với phụ nữ, nó gây ra tranh cãi về việc liệu họ đã quan hệ tình dục tự nguyện hay bị lợi dụng trong khi say, bởi khi tỉnh dậy sẽ không thể nhớ được điều gì.

Cẩn thận với những lời hứa hẹn bởi khi tỉnh dậy bạn sẽ không thể nhớ được điều gì

Làm thế nào để phòng tránh?

Rõ ràng, mất trí nhớ tạm thời là một tác hại nguy hiểm của việc lạm dụng rượu bia. Vậy làm thế nào để phòng tránh được nó?

Về cơ bản, không có một mức nhất định để dự đoán khi nào và uống bao nhiêu rượu bia sẽ khiến bạn mất trí nhớ. Nó không chỉ phụ thuộc vào quá trình trao đổi chất mà cả gen của bạn, giáo sư Fallon nói.

Nhưng bởi hiệu ứng mất trí tạm thời xảy ra khi nồng độ cồn trong máu tăng quá nhanh, có hai chiến lược giúp bạn chống lại điều này: uống ít đi và kéo dài thời gian ra.

Sẽ là một lựa chọn sai lầm khi tham gia vào thử thách uống rượu bia liên tục một lúc. Một chiếc dạ dày trống cũng sẽ khiến chất cồn được hấp thụ nhanh hơn, vì vậy hãy đảm bảo bạn ăn đủ no trong bữa tiệc.

Một điều nữa cần để ý ở phụ nữ, đó là họ có cân nặng, lượng nước trong cơ thể và enzyme phân giải chất cồn đều thấp hơn nam giới. Vì thế mà hiệu ứng mất trí tạm thời thường xảy ra sớm hơn ở phụ nữ, khi mà họ tiêu thụ nhiều rượu bia.