Trung Quốc tiêu hủy rác vũ trụ bằng laser?

Vấn đề rác vũ trụ là có thật - các nhà khoa học chỉ ra rằng điều đáng lo ngại nhất là những mảnh vụn nhỏ (như hạt tiêu) mà các cơ quan vũ trụ không theo dõi.

Gần đây, một nhóm các nhà khoa học Trung Quốc đã xuất bản một báo cáo về việc loại bỏ rác thải vũ trụ bằng một trạm laser đặt trên không gian. Cụ thể hơn, họ thảo luận về những tác động đến khả năng xử lý các rác thải nguy hại đang tồn tại của trạm không gian như vậy trên quỹ đạo. Nhưng liệu hệ thống này sẽ xuất hiện trong tương lai gần? Hoặc là sẽ không bao giờ?

Chúng có thể gây ra nhiều thiệt hại cho những con tàu vũ trụ không được bảo vệ. Các nhà nghiên cứu Trung Quốc chỉ ra rằng sử dụng tia laser là phương án hứa hẹn nhất để loại bỏ các mảnh vụn này, cũng lưu ý rằng khoảng cách địa lý từ trái đất đến quỹ đạo là rất lớn, cho nên việc tạo ra một trạm phát tia laser trên mặt đất là một giải pháp không khả thi.

Nhóm nghiên cứu viết trong bài đăng trên tạp chí Optik: "Do đó, cần phải nghiên cứu tính khả thi và yếu tố cơ bản cho việc loại bỏ các mảnh vụn bằng laser đặt trên trạm không gian".

Báo cáo này cũng đã được một số tờ tạp chí đưa tin - nhưng đây không phải là một ý tưởng mới. Các nhà khoa học đã nghiên cứu những giải pháp này trong nhiều năm, mặc dù một nghiên cứu xuất bản vào năm 2015 đã đưa ý tưởng sử dụng laser để quét dọn rác vũ trụ. Cũng trong báo cáo đó, nhà nghiên cứu người Áo Manuel Schmitz và những người khác trong quyển sách Acta Astronautica đã giải thích rằng các mảnh vụn không thực sự bị phá hủy như một số thông tin tổng hợp đã đăng tải. Thay vào đó, tia laser sẽ truyền năng lượng vào trong các mảnh vụn, làm cho nó rơi ra khỏi quỹ đạo và bị đốt cháy khi rơi vào bầu khí quyển hoặc làm lệch hướng của chúng tránh va chạm vào tàu vũ trụ.

Báo cáo mới vừa đăng tải trên Optik chỉ mới mô hình hóa ý tưởng, và thực sự cần phải có thêm nhiều nghiệm thực tế hơn, báo cáo năm 2015 cũng cho rằng cần phải có một chiến dịch thử nghiệm rộng lớn hơn mới có thể xác minh tính khả thi của mô hình lý thuyết phức tạp và từ đó tạo được uy tín cũng như bằng chứng cho thấy việc sử dụng tia laser hoạt động như mong đợi.

Vậy ai sẽ đồng ý cho phép đưa một thiết bị như vậy (trạm không gian trang bị laser) vào không gian? Victor Apollonov – nhà vật lí học nghiên cứu về tia laser công suất lớn tại Viện Vật lý học của Viện Hàn lâm Khoa học Nga, nói với trang Gizmodo: "Nó có thể được dùng cho quân đội. Do đó, vấn đề này rất đáng ngờ". Ông cũng lưu ý rằng người ta đã nói về ý tưởng này từ đầu những năm 2000, và ông cho rằng bước đầu tiên là cần có một số cuộc thảo luận mang tầm cỡ quốc tế về việc triển khai laser như vậy trong không gian.

Vì vậy, đã có nhiều nhóm nghiên cứu khả năng sử dụng tia laser để loại bỏ rác vũ trụ, nhưng liệu các nước có cho phép nhau thực hiện việc đó trong thực tế hay không lại là một câu hỏi chưa được trả lời.