Vì sao hơn 2.000 chuyến xe buýt bị hủy?

Xe buýt hiện nay trên địa bàn Tp.HCM đang bị bủa vây giữa một rừng phương tiện khác

Vận tải hành khách công cộng có vai trò rất quan trọng trong việc phát triển chung của Tp.HCM cũng như Hà Nội. Với tình hình gia tăng các phương tiện tham gia giao thông như hiện nay thì việc phát triển các phương tiện vận tải công cộng là điều cần thiết nhất. Đây là biện pháp hữu hiệu để giảm mật độ phương tiện giao thông trên đường, đồng thời góp phần giảm ùn tắc giao thông, giảm ô nhiễm môi trường và khí thải do các phương tiện vận tải khác gây ra. Và việc phát triển vận tải hành khách công cộng cũng góp phần giảm chi phí mua xe cá nhân, nâng cao giá trị phúc lợi dịch vụ công cộng cho người dân, tiết kiệm nhiên liệu tiêu thụ cho đi lại.

Tuy nhiên, ngành vận tải hành khách công cộng hiện nay không thể đảm bảo ý nghĩa giảm ùn tắc giao thông, mà chính những phương tiện này lại đang “vùng vẫy” giữa những rừng phương tiện đó.

Theo báo cáo của Liên hiệp Hợp tác xã Vận tải Tp.HCM hiện nay các phương tiện công cộng bị giảm sút và không phát huy hết khả năng của mình là do các nguyên nhân và các yếu tố tác động như: Mật độ phương tiện giao thông cá nhân ngày càng tăng cao, gây quá tải cho hệ thống giao thông của Thành phố. Vấn đề ùn tắc giao thông không chỉ do hạ tầng giao thông nhỏ bé mà còn do sự gia tăng của các phương tiện cá nhân như ô tô và phần lớn là do xe máy. Chính điều này khiến cho thời gian hoạt động của xe buýt luôn bị kéo dài, và hành trình của khách cũng bị ảnh hưởng.

Cụ thể: Vào các giờ cao điểm trong ngày, lượng xe tham gia giao thông quá nhiều khiến cho hầu hết các tuyến xe buýt đều bị trễ chuyến từ 30 đến 45 phút. Tại các khu vực có chợ, trường học thường xuyên xảy ra ùn ứ (như các quận 3, 5, 6, 10, 11, Tân Bình, Phú Nhuận, Bình Thạnh… chiếm gần hết các quận huyện trên địa bàn thành phố. Vào những thời điểm có mưa lớn thì thời gian về bến của xe buýt trễ lâu hơn.

Ông Nguyễn Ngọc Tường - Phó Ban Chuyên trách Ban ATGT TP.HCM cho rằng ngoài những nguyên nhân về hạ tầng giao thông, phương tiện tăng đột biến… thì một nguyên nhân khác khiến xe buýt bị hủy chuyến hoặc không được người dân lựa chọn là do chất lượng của xe buýt đang xuống cấp. Hầu hết các xe buýt đều đã hoạt động trên 10 năm, nên chất lượng xe trở nên cũ kĩ và lỗi thời.

Từ những nguyên nhân đó, toàn Liên hiệp hiện có khoảng trên 2.000 chuyến xe bị huỷ (mất chuyến, bỏ chuyến). Cụ thể: Tuyến 65 (Bến xe An Sương – Công viên 23/9) chiếm 17%, tuyến 18 (Chợ Hiệp Thành – Công viên 23/9) chiếm 15,7%, tuyến 19 (Đại học Quốc Gia – Công viên 23/9) chiếm 11%, tuyến 14 (Bến xe Miền Đông – Bến xe Miền Tây) chiếm 15,4%,…

Tuyến 65 (Bến xe An Sương – Công viên 23/9) và tuyến 19 (Đại học Quốc Gia – Công viên 23/9)  đang bị hủy chuyến, mất chuyến rất nhiều

Hầu hết các tuyến xe buýt đều không hoàn thành sản lượng được giao trong tình hình hiện nay. Chỉ đạt tỷ lệ ở mức 85% đến 90%. Hiệu quả sản xuất kinh doanh giảm sút do giảm nguồn thu từ bán vé, ảnh hưởng rất lớn đến thu nhập của chủ phương tiện.

Đội ngũ lái xe thiếu hụt trầm trọng, đặc biệt là lái xe có GPLX dấu E. Do làm việc trong môi trường thường xuyên kẹt xe, tạo tâm lý mệt mỏi, chán nản nên nhiều lái xe đã xin nghỉ để chuyển sang đi xe đường dài, xe hợp đồng.

Việc trạm dừng, nhà chờ xe buýt, lề đường bị lấn chiếm rất phổ biến; xe ô tô, xe khách đậu đỗ tại lòng đường làm giảm diện tích lưu thông, gây ùn ứ,…

Qua khảo sát thực tế:Một số trạm dừng, nhà chờ xe buýt sạch đẹp ở đường Cộng Hoà (quận Tân Bình), đường CMT8 (quận 10), đường Lý Thường Kiệt (quận Tân Bình, quận 10), đường Nguyễn Chí Thanh (quận 5),… bị chiếm dụng bán buôn bán khiến cho xe buýt cũng không thể ghé vào trạm để rước khách.

Chính vì vậy, bài toán nan giải cho việc phát triển vận tải hành khách công cộng không chỉ là xây dựng hệ thống giao thông hiện đại trong tương lai. Mà các ban ngành liên quan cần xem xét những nguyên nhân khác như về nhân lực, về ý thức tham gia cũng như việc đổi mới các phương tiện xe buýt để chất lượng phục vụ được nâng cao hơn.