Vì sao Thái Lan nỗ lực giảm bớt những tour du lịch 0 đồng?

Khách Trung Quốc chiếm tới 8,7 triệu người trong tổng số 34 triệu du khách đến Thái Lan năm 2016, tăng 10,3% so với năm 2015.

Ngày nay, nếu đến Thái Lan, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp hàng đàn khách Trung Quốc nói chuyện rôm rả ở sân bay Suvanabhumi-Bangkok. Đây đáng lẽ ra là một dấu hiệu tốt cho ngành du lịch Thái, nhưng chúng đang tạo ra những hệ quả không lường trước, buộc chính phủ phải có biện pháp giải quyết.

Thái Lan đã từng cố gắng thu hút du khách Trung Quốc và đạt được rất nhiều thành công. Khách Trung Quốc chiếm tới 8,7 triệu người trong tổng số 34 triệu du khách đến Thái Lan năm 2016, tăng 10,3% so với năm 2015.

Ngoài những yếu tố quảng bá như bộ phim "Lạc lối ở Thái Lan" năm 2012, việc tầng lớp trung lưu Trung Quốc gia tăng thu nhập cũng kích thích làn sóng du lịch đến Thái. Đặc biệt, những tour du lịch 0 đồng càng khiến nhiều người Trung Quốc đổ về Thái Lan hơn.

Dẫu vậy, những tour du lịch này lại đang đem đến nhiều hệ lụy, khiến hình ảnh du lịch Thái bị hoen ố và buộc chính phủ phải dần trấn áp các hoạt động này trong những năm gần đây. Vốn thường được tổ chức bởi các công ty du lịch Trung Quốc đăng ký hoạt động ở Thái, các khách du lịch những tour 0 đồng thường bị ép mua các món quà lưu niệm ở những cửa hàng nhất định, thậm chí bị đánh chửi để buộc mua thêm các sản phẩm. Theo tờ Fianancial Times, một số trường hợp thậm chí không nhận được chìa khóa phòng từ người dẫn tour vì không mua đủ số hàng lưu niệm.

Ngoài ra, do những chính sách điều hành tài chính mà phần lớn lợi nhuận của các công ty du lịch Trung Quốc này được chuyển về nước trong khi các khách sạn và nhà hàng Thái chỉ được chia một phần nhỏ doanh thu. Tệ hơn, những tour 0 đồng này thường trốn thuế và khiến Thái Lan mấy hàng triệu USD.

Trước tình hình đó, chính quyền Bangkok đã thực hiện chính sách suy giảm thu hút du khách Trung Quốc bằng những tour 0 đồng như trên nhưng dường như không mấy hiệu quả. Tờ Phuket Gazette cho biết ngôi đền Kathu Temple ngoài đảo tại đây đã ngập trong khách du lịch Trung Quốc với hàng trăm chuyến tàu chở khách mỗi ngày. Ngôi đền này bán những chiếc vòng may mắn có giá ít nhất là 20.000 Bath (627 USD) và thu lời lớn. Tờ Gazette cho biết ngôi đền này đã hợp tác với một công ty du lịch Trung Quốc để cùng thu lời.

Hầu hết những tour 0 đồng này được tổ chức cho người Trung Quốc với trình độ tiếng Anh không cao và thường không nói được tiếng Thái. Đây là một lợi thế khi du khách không cần biết nhiều thứ tiếng hay có kinh nghiệm mà vẫn được trải nghiệm du lịch trong khi người dân bản địa có thể thu lời. Tuy nhiên, điều này khiến các du khách khó lòng phàn nàn với cảnh sát địa phương về tình trạng chèn ép khách du lịch trong khi việc kiểm soát, tố cáo khi quay về nước thường không đem lại kết quả mấy.

Dẫu vậy, chính điều này lại khiến ngành du lịch Thái mất điểm trầm trọng và buộc chính quyền Bangkok phải vào cuộc. Tháng 10/2016, cảnh sát Thái Lan đã bắt giữ 3 công ty du lịch tour 0 đồng, tịch thu 2.150 xe khách và 29 người bị truy tố trong "tuần lễ du lịch vàng" của người Trung Quốc.

Theo phía cảnh sát, những tour du lịch này không phục vụ đúng chất lượng. "Họ làm hoen ố hình ảnh và thương hiệu của ngành du lịch Thái", Tổng cục trưởng Du lịch Thái Lan Yuthasan Supasorn nói.

Dẫu vậy, một số người lại cho rằng không nên coi trọng hóa vấn đề. Chủ tịch Suparerk Soorangura của Hiệp hội công ty lữ hành Thái Lan cho rằng loại hình kinh doanh này không phạm pháp vì không đi ngược lại các quy định, trong khi các du khách đều hiểu tính chất của những gói 0 đồng này khi chấp nhận mua.

Theo ông Suparerk, ngành du lịch Thái cũng có các chính sách giảm giá tương tự để thu hút du khách và các tous 0 đồng cũng vậy. Bởi vậy, các nhà chức trách nên hiểu cho ngành kinh doanh du lịch khi họ phải cân nhắc giữa giảm giá vé và thỏa thuận mua hàng với các địa điểm du lịch.

Thái Lan không phải nơi duy nhất các du khách Trung Quốc bị chèn ép. Tại Hong Kong, nhiều du khách tham gia các tour giá rẻ, được miễn phí đi lại và phòng nghỉ nhưng phần lớn thời gian họ bị ép đi đến các cửa hàng và mua những món quà lưu niệm.

Chính phủ Trung Quốc đã cấm các hình thức du lịch như vậy đến Hong Kong và Ma Cao từ năm 2013 nhưng chúng vẫn hoạt động lén lút.

Vào tháng 10/2015, một nhóm du khách đã được đưa đến một cửa hàng trang sức ở Hong Kong nhưng tranh cãi nổ ra khi 1 vị khách từ chối mua sản phẩm. Anh Miao Chunqi, 53 tuổi đến từ Hắc Long Giang trong đoàn du khách đã cố gắng can thiệp và bị 4 người đàn ông đánh. Anh Miao sao đó đã tử vong tại bệnh viện.

 Mặc dù ủng hộ các tour 0 đồng nhưng ông Suparerk cũng phải thừa nhận Thái Lan còn nhiều bất cập trong mảng quản lý du lịch bất chấp đã thành công thu hút được du khách từ khắp nơi trên thế giới trong vài chục năm trở lại đây.

"Tình trạng quản lý kém và cơ sở hạ tầng yếu sẽ ảnh hưởng đến ngành du lịch ngay cả khi có ít du khách hơn. Chính phủ và các quan chức ngành du lịch Thái phải sử dụng những biện pháp quảng bá nhằm thu hút những thị trường mà họ muốn nhắm tới", ông Suparerk nói.

Các quan chức Thái từ lâu đã mong muốn thu hút các du khách hạng sang thay vì trở nên nổi tiếng cho du khách "ba lô" hoặc "du lịch tình dục" . Bởi vậy, những tour 0 đồng như trên nhiều khả năng cũng không được chính quyền Bangkok chào đón.

"Chúng ta nên nhớ rằng Trung Quốc là nước lớn với dân số đông và nền kinh tế mạnh, sẽ có nhiều du khách hạng sang muốn đến Thái Lan. Nhưng liệu chúng ta có xứng đang với thị phần hạng sang này với tình trạng quản lý yếu và cơ sở hạ tầng kém như hiện nay?", ông Suparerk than thở.

Hiện nay, dù các tour 0 đồng vẫn đem du khách đến cho Thái Lan nhưng nhiều dấu hiệu cho thấy người Trung Quốc đang ngày càng ghét loại dịch vụ này. Khảo sát mới nhất cho thấy 60% du khách Trung Quốc đến Thái Lan là những người tự đặt khách sạn, book vé và lên lịch trình thay vì đi theo các tour lớn. Nhiều dự báo cho biết tỷ lệ này sẽ còn tăng lên 70% trong tương lai gần.