Vượt phải - lỗi nhiều tài xế Việt đang hiểu sai

Trên đường 2 làn trở lên, tài xế có thể cho xe chạy về bên phải mà không phạm lỗi vượt phải.

Nhiều tài xế thắc mắc lúc nào thì được vượt phải, lúc nào không được vượt phải trên đường quốc lộ, trên cao tốc... Khái niệm này khiến nhiều người không hiểu rõ luật cấm gì và không cấm gì.

Để hiểu rõ ý nghĩa về cụm từ "vượt phải", tài xế Việt cần nắm rõ định nghĩa sau theo Quy chuẩn 41/2016:

Vượt phải là tình huống giao thông trong đó một phương tiện vượt phương tiện khác về phía bên phải của phương tiện bị vượt trên cùng một chiều đường tại các đường chỉ có một làn xe cơ giới mỗi chiều. Các phương tiện không được phép vượt phải nhau trừ một số trường hợp được quy định trong Luật Giao thông đường bộ. 

Như vậy, vượt phải chỉ xảy ra trên đường có một làn xe mỗi chiều. Có thể hiểu tình huống vượt phải là xe A lách về phía bên phải để vượt qua xe B trong cùng một làn, trường hợp này xe A vi phạm.

Tuy nhiên, trường hợp nhiều tài xế thường hiểu nhầm là vượt phải lại đến từ tình huống khác. Đó là xe A chạy sau xe B, không thể vượt bên trái nên tách sang "làn bên phải", tức ở làn khác, không cùng làn xe B và chạy nhanh hơn xe B để vượt, như video dưới đây:

Xe có gắn camera hành trình không vi phạm luật, vì chuyển sang làn bên phải, chạy đúng tốc độ tối đa cho phép để vượt qua các xe khác trên làn trái sát dải phân cách.

Quy chuẩn 41/2016 cũng định nghĩa rõ về trường hợp này để tránh hiểu nhầm:

Xe trên các làn chạy nhanh hơn nhau là tình huống giao thông mà các phương tiện trên các làn theo cùng một chiều đường của các đường có nhiều hơn hai làn đường mỗi chiều có thể chạy nhanh hơn nhau miễn là tuân thủ quy định về tốc độ và loại phương tiện sử dụng làn đường. Khi chuyển làn phải tuân thủ theo quy tắc giao thông đường bộ.

Như vậy, để vượt xe khác đi chậm, tài xế có thể chuyển làn đúng nơi theo quy định, có đầy đủ tín hiệu và chạy đúng tốc độ để vượt qua, sau đó quay lại làn nếu muốn. Khi đó, không hề có lỗi vượt phải.

Tuy nhiên khi chạy xe trên cao tốc, các tài xế nên hạn chế vượt về phía làn bên phải mà hãy ra hiệu cho xe phía trước chuyển sang làn bên phải nếu họ đi chậm hơn. Các tài xế chạy ở làn bên trái nên chủ động nhường đường nếu có xe khác xin vượt, nếu chạy dưới tốc độ tối đa cho phép, tốt nhất chạy sang làn bên phải, nhường làn bên trái cho những xe chạy nhanh.

Một trường hợp khác, nếu ôtô tách sang làn phải để chạy vẫn có thể vi phạm luật giao thông. Ví dụ trên đường có biển phân làn cho từng phương tiện. Nếu làn bên trái của ôtô, làn bên phải của xe máy, ôtô chuyển sang làn xe máy để vượt sau đó trở  lại làn ôtô thì vẫn vi phạm, đây là lỗi "đi sai làn đường".