‘Xe trá hình’ nhởn nhơ ngoài luật: Trách nhiệm thuộc về ai?

“Bến xe riêng” của hãng xe Long Giang Limousine tại địa chỉ 237 Phố Vọng (Q. Thanh Xuân, Hà Nội)

Lộ mặt xe dù

Theo ghi nhận của Tạp chí Giao thông vận tải, hãng xe khách Long Giang Limousine chạy tuyến cố định Hà Nội – Nam Định. Các xe của Long Giang được Sở GTVT Hà Nội cấp phù hiệu xe hợp đồng, nhưng đang hoạt động chẳng khác gì xe tuyến cố định.

Mọi hoạt động của nhà xe này diễn ra tại 237 phố Vọng (phường Phương Liệt, Q. Thanh Xuân, Hà Nội). Tại đây, mỗi ngày, hãng xe Long Giang tổ chức đón, trả khách trong khoảng thời gian từ 6 giờ sáng đến 20 giờ với tần suất 30 phút/chuyến. Ngoài ra, tại trạm xe buýt Cầu Giấy (cổng trường Đại học GTVT), nhà xe Long Giang “ngang nhiên” trưng dụng 2/3 lòng đường và phần diện tích dành riêng cho xe buýt làm nơi đón, trả khách và ký gửi hàng hoá, gây ùn tắc giao thông và an ninh trật tự trong khu vực.

Trạm xe buýt Cầu Giấy được trưng dụng làm bến xe ngầm, phục vụ hoạt động vận tải hành khách, hàng hoá cho hãng xe Long Giang tuyến Hà Nội - Nam Định

Trong vai hành khách có nhu cầu Hà Nội đi Ninh Bình, phóng viên đặt vé xe Limousine Khánh An. Nhân viên nhà xe hướng dẫn đến các điểm như: cổng công viên Cầu Giấy, Rạp xiếc trung ương, trung tâm văn hoá thể thao Trung Kính Hạ (phường Trung Hoà, Q. Cầu Giấy) để đón khách.

Tại Rạp xiếc Trung ương, hành khách tới hỏi mua vé, nhân viên ở đây cho hay khách không cần mua vé, chỉ cần lên xe rồi trả tiền, giá vé là 120.000 đồng/người/lượt. Tại ‘thủ phủ’ hãng xe Khánh An luôn duy trì từ 2 -3 xe dàn hàng ngang dưới lòng đường xếp khách, bốc xếp hàng hóa.

Những chiếc xe có phù hiệu hợp đồng của hãng xe Khánh An Limousine lại hoạt động không đúng với công năng được cấp phép. Với nhiều chiêu trò lách luật, nhà xe này vô tư xác nhận đặt khách lẻ, thu tiền, phát hành vé như xe tuyến cố định. Với tần suất 30 phút/ chuyến, liên tục tục từ 6 giờ sáng tới 20 giờ tối, mỗi ngày nhà xe này có khoảng gần 80 chuyến xe hoạt động ở cả hai đầu Hà Nội và Ninh Bình.

Để “lách luật”, hãng xe Khánh An tổ chức thu tiền, bán vé trực tiếp ngay trên xe. Trước khi xe xuất bến, danh sách hành khách đã được lập sẵn trước, trên bản hợp đồng có đầy đủ họ tên, năm sinh, điểm đón trả...

Xe Khánh An lập “bến cóc” tại cổng tại nhiều tuyến phố Thủ đô

Mặc dù đăng ký hoạt động dưới hình thức xe hợp đồng, song hãng xe Khánh An công khai đặt vé trực tuyến ngay trên Website của mình.

Để qua mặt lực lượng chức năng, hãng xe Khánh An thiết lập bản danh sách hành không cho có lệ, còn việc xác nhận đặt chỗ, bán vé, thu tiền diễn ra ngay trên xe.

Lâu nay, tại N9 KĐT Đồng Tàu (phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai) mặc nhiên trở thành “bến cóc” phục vụ hoạt động vận tải khách và hàng hoá của hãng xe Bình Minh Limousine, tuyến cố định Hà Nội - Ninh Bình và ngược lại. Tại đây, mỗi ngày có khoảng 50 chuyến xe “hợp đồng” song lại hoạt động dưới dạng tuyến cố định với tần suất dày đặc, gây bức xúc dư luận xã hội.

Mục sở thị hoạt động của hãng xe Bình Minh, PV Tạp chí GTVT ghi nhận quy luật, khi hành khách gọi đặt chỗ, nhân viên nhà xe khai thác tối các thông tin cá nhân như: tên, tuổi, địa chỉ, số điện thoại, điểm đón, trả... điền vào một hợp đồng được in sẵn. Sau khi lên xe, lái xe tiến hành thu tiền trực tiếp từ hành khách, giá vé được áp dụng là 125.000 đồng/lượt.

Trên Webside http://binhminhlimousine.vn/ thuộc Công ty TNHH Vận tải và Thương mại quốc tế Bình Minh (hãng xe Bình Minh Limousine) còn công khai dịch vụ đặt vé trực tuyến, xác nhận đặt chỗ như xe tuyến cố định. Trong khi đó, theo Nghị định số 86/2014/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư số 63/2014/TT-BGTVT của Bộ GTVT quy định rõ: (xe khách hợp đồng và xe vận chuyển khách du lịch chỉ được thu tiền cước vận tải theo giá trị hợp đồng đã ký kết cho cả chuyến xe; không được bán vé, thu tiền, xác nhận đặt chỗ cho từng hành khách đi xe dưới mọi hình thức…;không được hoạt động thường xuyên trên một tuyến xe khách đăng ký chạy tuyến cố định). 

Tại địa chỉ  N9 KĐT Đồng Tàu (phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai) mặc nhiên trở thành “bến cóc” phục vụ hoạt động vận tải khách và hàng hoá của hãng xe Bình Minh Limousine, tuyến cố định Hà Nội - Ninh Bình.

Từng đoàn xe Bình Minh nối đuôi nhau chờ xếp khách tại KĐT Đồng Tàu

Cũng trên địa bàn quận Hoàng Mai, nhập vai hành khách muốn đi Thanh Hoá, chúng tôi liên hệ với nhà xe Vĩnh Quang và được hướng dẫn tới mua vé: Đón xe tại các điểm, số nhà 34, ngõ 553 Giải Phóng. Tại những nơi này, nhà xe Vĩnh Quang “vô tư” bán vé và đón khách đi các tuyến: Hà Nội - Sầm Sơn; Hà Nội - TP Thanh Hoá.

Việc bán vé, thu tiền của khách được diễn ra ngang nhiên, công khai ngay tại văn phòng Vĩnh Quang ngõ 553 Giải Phóng. Đối với hành khách đi TP Thanh Hoá, nhà xe này áp dụng mức giá từ 180.000 đến 200.000 đồng/người/lượt; nếu đi TP Sầm Sơn mức giá từ 200.000 đến 220.000 đồng/người/lượt, tuỳ theo hạng nghế.

Bình Minh Limousine tổ chức xác nhận đặt chỗ và bán vé trên Webside: binhminhlimousine.vn

Truy trách nhiệm của lực lượng chức năng

Đó là kiến nghị của ông Thân Văn Thanh - chuyên gia vận tải, theo đó ông Thanh cho rằng, tình trạng “xe dù, bến cóc” trên địa bàn Hà Nội hiện đang rất phức tạp, doanh nghiệp nào vi phạm, các cơ quan quản lý nhà nước đều nắm được hết, tuy nhiên việc xử lý gần như “bắt cóc bỏ đĩa”.

“Chúng ta đã có một hệ thống văn bản pháp luật khá quy củ quy định về lĩnh vực này; cơ quan quản lý nhà nước thì có đội ngũ TTGT hùng hậu, lực lượng CSGT có mặt ở hầu khắp các tuyến đường. Tại sao tình trạng “xe dù, bến cóc” gây bức xúc dư luận, được cơ quan báo chí phản ánh nhiều lần nhưng lại không được xử lý triệt để?, ông Thanh bức xúc.

Có thể khẳng định, hiện nay, với những văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực vận tải khách (cụ thể là Luật Giao thông đường bộ, Nghị định số 86/2014/NĐ-CP, Thông tư số 63/2014/TT-BGTVT, Nghị định số 46/2016/NĐ-CP) thì hoàn toàn đã đủ cơ sở pháp lý để xử lý triệt để "xe dù, bến cóc". Đặc biệt, nếu lực lượng chức năng muốn xử lý xe khách trá hình, thì chỉ cần theo dõi giám sát hành trình sẽ biết rõ những chiếc xe nào, những hãng xe nào vi phạm. Đáng buồn là biện pháp kiểm tra rất đơn giản và hiệu quả này lại thường bị “bỏ qua” và thậm chí còn có dấu hiệu tìm cách "lách luật" để bao che cho "xe dù, bến cóc", bao biện khi báo chí và cấp trên truy vấn trách nhiệm.

Thật vô lý khi những xe “trá hình” hoạt động nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật, trong khi đó các cơ quan có trách nhiệm quản lý thờ ơ, vô cảm, thậm chí kêu khó xử lý. Phải chăng, vẫn có tình trạng chưa kiên quyết xử lý xe khách trá hình, nên dư luận đã đặt vấn đề “xe dù” chính là những xe “có ô dù” và muốn xử lý triệt để “xe dù” thì phải “cắt bỏ ô dù”.

Với những gì đang xảy ra trên địa bàn Hà Nội nói chung và địa bàn các quận Thanh Xuân, Hoàng Mai, Hai Bà Trưng, Ba Đình nói riêng, dư luận có quyền đặt ghi vấn có yếu tố “trái lệnh” của cấp trên, “làm ngơ” cho vi phạm tồn tại, điều này đi ngược lại với sự chỉ đạo quyết liệt từ người đứng đầu Chính phủ và các bộ ngành liên quan.

Tạp chí GTVT tiếp tục thông tin./.