Ai là người chỉ huy cao nhất trên tàu?

Ảnh minh họa

Bộ Giao thông vận tải vừa ban hành Thông tư 33/2018/TT-BGTVT có hiệu lực từ ngày 1/7, quy định về tiêu chuẩn, nhiệm vụ, quyền hạn, chương trình đào tạo đối với nhân viên đường sắt trực tiếp phục vụ chạy tàu và điều kiện, quy trình sát hạch giấy phép lái tàu.

Nhân viên đường sắt trực tiếp phục vụ chạy tàu bao gồm các chức danh: Trưởng tàu; lái tàu, phụ lái tàu; nhân viên điều độ chạy tàu tuyến, điều độ chạy tàu ga; trực ban chạy tàu ga; trưởng dồn; nhân viên gác ghi; nhân viên ghép nối đầu máy, toa xe; nhân viên tuần đường, cầu, hầm, gác hầm; nhân viên gác đường ngang, cầu chung.

Theo nghị định, lái tàu cần những tiêu chuẩn sau: có giấy phép lái tàu còn hiệu lực do cơ quan có thẩm quyền cấp theo quy định của pháp luật; có đủ điều kiện sức khỏe theo quy định của Bộ trưởng Y tế.

Lái tàu

- Thực hiện đúng các quy định liên quan phạm vi công tác của mình trong quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khai thác đường sắt, tín hiệu đường sắt, quy trình chạy tàu và công tác dồn đường sắt.

- Thành thạo phương pháp sử dụng đầu máy, tình hình cầu đường, vị trí tín hiệu và biểu đồ chạy tàu.

- Vận hành đầu máy an toàn, không vượt quá tốc độ quy định, theo đúng lịch trình của biểu đồ chạy tàu, mệnh lệnh chỉ huy chạy tàu.

- Khi xảy ra tai nạn giao thông đường sắt phải thực hiện các thao tác dừng tàu khẩn cấp.

- Chỉ được phép điều khiển tàu chạy khi có giấy phép lái tàu tương ứng với loại phương tiện điều khiển.

- Trong khi chạy tàu, lái tàu có trách nhiệm kiểm tra trạng thái kỹ thuật đầu máy và các vấn đề khác có liên quan đến an toàn đầu máy…

- Hướng dẫn, giám sát phụ lái tàu thực hành lái tàu và chịu trách nhiệm chính về an toàn chạy tàu trong quá trình phụ lái tàu thực hành lái tàu.

- Từ chối cho đầu máy, cho tàu chạy nếu xét thấy đầu máy, tàu chưa đủ điều kiện an toàn cần thiết.

- Đình chỉ công tác đối với phụ lái tàu khi có hành vi vi phạm quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khai thác đường sắt, quy trình tác nghiệp.

Phụ lái tàu

- Là người giúp lái tàu trong quá trình chạy, giám sát tốc độ chạy tàu và quan sát tín hiệu để kịp thời báo cho lái tàu xử lý.

- Trong quá trình chạy tàu phải tỉnh táo theo dõi, quan sát tình hình cầu đường và báo cho lái tàu biết để thực hiện đúng chỉ dẫn của các biển báo, biển hiệu, mốc hiệu trên đường sắt.

- Thực hiện các nhiệm vụ khác theo phân công của lái tàu.

- Thông báo cho lái tàu dừng tàu khi phát hiện các nguy cơ gây mất an toàn chạy tàu.

- Được quyền thực hành lái tàu dưới sự hướng dẫn và giám sát của lái tàu.

Trưởng tàu khách

- Là người chỉ huy cao nhất trên tàu, chịu trách nhiệm đảm bảo an toàn, an ninh, trật tự, phục vụ khách hàng, hoạt động của các bộ phận làm việc trên tàu.

- Lập biên bản về các trường hợp sinh, tử, bị thương, các vụ việc liên quan đến an ninh, trật tự xảy ra trên tàu theo quy định của pháp luật.

- Thực hiện đầy đủ các quy định về vận chuyển hàng hóa, hành khách bằng đường sắt.

- Làm thủ tục xin cứu viện và tổ chức cứu viện.

- Ghi chép, tổng hợp báo cáo các sự việc liên quan đến hành trình chạy tàu.

- Trường hợp nhiều tàu ghép thành đoàn tàu khách thì trưởng tàu của tàu cuối cùng là người chỉ huy chung của đoàn tàu khách.

- Trong trường hợp cấp thiết, trưởng tàu khách có quyền yêu cầu đối với hành khách để thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn cho tàu và phải báo cáo ngay với điều độ chạy tàu hoặc nhà ga gần nhất về tình trạng cấp thiết.

- Từ chối tiếp nhận nhân viên không đủ trình độ chuyên môn, sức khoẻ làm việc theo chức danh trên tàu; tạm đình chỉ nhiệm vụ của nhân viên trên tàu vi phạm các quy định của pháp luật, của doanh nghiệp gây mất an toàn chạy tàu, ảnh hưởng đến chất lượng phục vụ khách hàng.

- Quyết định cho tàu dừng tại ga hoặc địa điểm thuận lợi nhất để cấp cứu người bị thương, chuyển giao người bị thương, bị chết cùng tài sản, giấy tờ liên quan cho trưởng ga hoặc công an, bệnh viện giải quyết tiếp.

Phó tàu phụ trách an toàn

- Đảm bảo chạy tàu theo đúng lịch trình.

- Chú ý tín hiệu trên đường, tàu và những điều ghi trong giấy phép, mệnh lệnh, cảnh báo để chấp hành và theo dõi, giám sát sự chấp hành của lái tàu.

- Khi tàu qua ga, phải xác nhận tàu nguyên vẹn và làm tín hiệu an toàn cho nhân viên đón tàu.

- Làm tín hiệu cho tàu chạy khi đảm bảo các điều kiện an toàn.

- Ghi chép kịp thời, đầy đủ nhật ký chạy tàu và các sự việc phát sinh có liên quan đến chạy tàu.

- Làm thủ tục xin cứu viện và tổ chức cứu viện theo phân công của trưởng tàu.

- Từ chối cho tàu chạy khi chưa đủ điều kiện an toàn chạy tàu.

- Từ chối tiếp nhận nhân viên không đủ trình độ chuyên môn, sức khoẻ làm việc theo chức danh trên tàu.

Nhân viên gác đường ngang, cầu chung

- Có thời gian thử việc các chức danh gác đường ngang, gác cầu chung theo quy định của pháp luật về lao động.

- Đạt yêu cầu sát hạch về nghiệp vụ gác đường ngang, gác cầu chung.

- Có bằng, chứng chỉ chuyên môn về đường sắt, cầu đường sắt, gác đường ngang, gác cầu chung.

- Có đủ điều kiện sức khỏe theo quy định của Bộ trưởng Y tế.

- Báo hiệu dừng tàu trong trường hợp khần cấp; dừng phương tiện giao thông đường bộ khi khu vực đường ngang, cầu chung không đảm bảo an toàn cho phương tiện qua lại.

Toàn văn Thông tư số 33/2018/TT-BGTVT xem tại đây.