Sửa Luật để khơi thông nguồn lực
Theo số liệu tổng hợp của Bộ GTVT, tính đến trước thời điểm Luật PPP ban hành (năm 2020), cả nước đã huy động gần 319.000 tỷ đồng đầu tư 140 dự án giao thông theo phương thức PPP, hình thức hợp đồng BOT. Đến nay, hầu hết các dự án đã hoàn thành và đưa vào khai thác hiệu quả, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giảm ùn tắc, tai nạn giao thông, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Tuy nhiên, kể từ khi Luật PPP có hiệu lực năm 2021, số lượng dự án hạ tầng giao thông đầu tư theo phương thức PPP có xu hướng giảm.
Để tháo gỡ những khó khăn pháp lý và tạo điều kiện cho các dự án giao thông PPP triển khai hiệu quả hơn, Chính phủ đã trình Quốc hội dự thảo sửa đổi Luật PPP.
Trong đó, Chính phủ kiến nghị bãi bỏ hạn mức về quy mô vốn đầu tư tối thiểu để thực hiện dự án PPP, đồng thời giao cho các bộ, ngành và địa phương quyết định lựa chọn dự án phù hợp với nhu cầu và điều kiện của nhà đầu tư.
Về cơ chế tài chính, Dự thảo Luật đề xuất cơ chế linh hoạt trong việc bố trí nguồn vốn nhà nước tham gia thực hiện dự án PPP. Theo đó, tỷ lệ vốn nhà nước duy trì ở mức 50% và Thủ tướng Chính phủ hoặc HĐND cấp tỉnh có thể quyết định mức cao hơn nhưng không quá 70% tổng mức đầu tư cho dự án. Dự thảo Luật cũng bổ sung quy định làm rõ thủ tục thanh toán vốn đầu tư công trong trường hợp chấm dứt hợp đồng sớm, và bổ sung các nguồn vốn để chia sẻ rủi ro với doanh nghiệp dự án PPP.
Theo PGS.TS. Dương Đăng Huệ, Nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế (Bộ Tư pháp), có 2 yếu tố tiên quyết giúp cải thiện hiệu quả việc triển khai các dự án PPP.
Thứ nhất, tăng cường vai trò và trách nhiệm của Nhà nước trong các dự án PPP. Dự thảo Luật lần này đã đưa ra nhiều quy định nhằm tăng cường trách nhiệm của Nhà nước, yêu cầu các cơ quan chức năng phối hợp chặt chẽ với nhà đầu tư để cân bằng giữa lợi ích và rủi ro.
Thứ hai, chú trọng bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tưbằng cách bổ sung ngân sách nhà nước vào các dự án gặp khó khăn tài chính.
"Chỉ khi hai bên cùng có sự hợp tác và tinh thần trách nhiệm mới giúp các dự án vận hành trơn tru, tạo sự yên tâm cho các nhà đầu tư khi tham gia vào các dự án dài hạn và có nhiều rủi ro", ông Huệ nhấn mạnh.
Nhà đầu tư cần sự đồng hành của Nhà nước
Theo PGS.TS. Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội các Nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (VARSI), một trong các bất cập cần giải quyết trong dự án sửa đổi Luật PPPlà cần đảm bảo sự cân bằng lợi ích giữa Nhà nước và nhà đầu tư trong xử lý các bất cập.
"Tôi kỳ vọng rằng, trong lần sửa đổi này, các cơ quan có thẩm quyền cũng điều chỉnh lại quan hệ hợp tác giữa các bên, nhằm đảm bảo tính công bằng và thúc đẩy thành công của các dự án", ông Trần Chủng cho biết.
Ông Trần Hồng Minh - Bí thư Tỉnh uỷ Cao Bằng, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Cao Bằng, cho rằng cần bãi bỏ quy định về hạn mức quy mô vốn đầu tư tối thiểu cho các dự án theo hình thức PPP, đồng thời áp dụng cơ chế linh hoạt đối với tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia vào các dự án này nhằm thu hút nhà đầu tư tại những dự án đi qua vùng kinh tế khó khăn.
Cũng theo ông Minh, hiện nay Luật PPP chưa quy định rõ ràng về trách nhiệm chia sẻ rủi ro. "Muốn thu hút nhà đầu tư, cần vai trò đồng hành của Nhà nước trong việc chia sẻ rủi ro", Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng chỉ ra.
Trước đó, tại phiên thảo luận của Quốc hội ngày 26/10, Đại biểu Hoàng Văn Nghiệm, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn, cho biết hiện có 11 dự án gặp khó khăn tài chính, với tổng nhu cầu hỗ trợ khoảng 15.000 tỷ đồng.
Ông Nghiệm chỉ ra rằng cần kịp thời rà soát vướng mắc tại các dự án đang triển khai hoặc đã vận hành để tháo gỡ điểm nghẽn cho doanh nghiệp, ví dụ như dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, tài chính đang gặp nhiều khó khăn mặc dù mang lại hiệu quả lớn.
Bình luận
Thông báo
Bạn đã gửi thành công.