Chuyên gia: 'Xây hồ trong Tân Sơn Nhất là kiểu chống ngập vá víu'

Kênh A41, một trong 3 hướng thoát nước cho sân bay Tân Sơn Nhất trước đây rộng 8 m nhưng nay nhiều đoạn chỉ còn 1-2 m. Ảnh: Hữu Công

Nói về kế hoạch xây hồ điều tiết rộng 1,2 ha, sâu 5-7 m ở vị trí sân bóng đá mini Chảo Lửa trong sân bay Tân Sơn Nhất (quận Tân Bình, TP HCM) để chống ngập, Tiến sĩ Nguyễn Bách Phúc (Chủ tịch Hội tư vấn Khoa học công nghệ & quản lý TP HCM - HASCON) cho đây là đề xuất lãng phí và không mang lại hiệu quả.

Lãnh đạo thành phố và Tân Sơn Nhất khẳng định nguyên nhân sân bay ngập là do kênh, mương thoát nước bên ngoài bị lấn chiếm làm tắc dòng chảy thì chỉ cần khơi thông, cải tạo mở rộng những mương này là đủ.

"Hỏng chỗ nào thì sửa chỗ đó chứ, hệ thống thoát nước bị tắc lại đề nghị xây hồ trong sân bay để làm gì? Lỗi là của cái cống chứ bản thân sân bay đâu có bị ứ nước. Đề xuất xây hồ điều tiết là phi khoa học và hoàn toàn không nên làm", ông Phúc nhấn mạnh.

Chủ tịch Hội tư vấn HASCON cho biết thêm, nếu đào hồ chứa thì phải có lối cho nước thoát. Bởi hồ thiết kế như đề xuất chí có thể chịu được 1-2 cơn mưa lớn, chứ 3-4 trận liên tục thì hồ sẽ đầy.

"Cho nên cái hồ để chống úng chống ngập trong thủy lợi người ta gọi là hồ điều tiết, tức là có lối cho nước ra ngoài bằng hệ thống cống, mương. Nhưng mấy cái đó ở ngoài sân bay đang tắc, nước trong hồ thoát đi đâu? Đào cái hồ đấy làm gì?", ông Phúc nhận định.

Đồng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống - nguyên chủ nhiệm môn Kỹ thuật hàng không trường Đại học Bách khoa TP HCM - nói rằng, xây hồ điều tiết trong sân bay chỉ là giải pháp chống ngập tình thế, cục bộ và "không nên làm". Người Pháp làm Tân Sơn Nhất 80 năm trước ở khu vực cao nhất Sài Gòn, có hệ thống thoát nước ra 3 con kênh rất tốt; tình trạng ngập mới xảy ra là do những kênh này bị nghẹt.

"Nước xuống sân bay không chảy đi hết nên người ta muốn tạm thời cho nó vào hồ chứa. Nhưng nếu trời mưa liên tục, hơn 200 mm như vừa qua liệu cái hồ 1,2 ha có chứa nổi không? Căn cơ là khi nước mưa xuống sân bay phải có lối thoát nước ra ngoài liền. Chứ còn trữ nước lại trong sân bay là chỉ vá víu, đối phó tạm thời", ông Tống nói.

Mặt khác, ông Tống cho rằng, nếu xây hồ sâu 5-7 m dưới mặt đất thì nước không thể chảy đi đâu được. "Khi đó có khi lại phải tốn tiền lắp thêm máy bơm để bơm nước đi? Mà đi đâu hay vẫn phải chảy ra các kênh xung quanh. Cái gốc của vấn đề là các mương quanh sân bay phải đảm bảo được việc thoát nước. Mà nếu làm được điều này thì không cần phải xây hồ chứa làm gì. Vừa rồi Chủ tịch thành phố đã đi kiểm tra và tìm ra những nơi bị lấn chiếm làm tắc dòng chảy đó, phải xử lý ngay đi", ông nói.

Theo PGS Trần Thiện Tống, khi đưa ra các nguyên nhân gây ngập sân bay, còn một yếu tố mà cơ quan chức năng không nhắc đến là sân golf rộng 160 ha trong sân bay Tân Sơn Nhất. Sân golf ở vị trí cao cũng là một lý do gây ngập sân bay do nước mưa tràn xuống những chỗ thấp hơn.

Tương tự, cựu Trưởng phòng quản lý bay sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất Lê Trọng Sành đánh giá, Tân Sơn Nhất là sân bay quốc tế lớn nhất nước, rộng mấy trăm ha mà đào hồ chứa nước 1,2 ha thì "chẳng ăn thua".

Thời gian qua nhiều trận mưa lớn đã làm ngập bãi đỗ máy bay của Tân Sơn Nhất, hàng loạt chuyến bay buộc hạ cánh nơi khác; tình huống nghiêm trọng nhất được cho là có thể phải đóng cửa sân bay nếu nước tràn vào làm nổ biến thế trong trạm điện.

TP HCM đã chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn cấp nạo vét, duy tu thường xuyên để đảm bảo thoát nước qua rạch A41 trong mùa mưa. Các hành vi lấn chiếm, xâm hại trái phép hệ thống thoát nước phải có biện pháp xử lý, tránh ảnh hưởng đến dòng chảy của rạch. Quận Tân Bình cũng đề xuất đầu tư Dự án cải tạo mương Nhật Bản (phường 2) với số vốn 360 tỷ đồng để giải quyết ngập cho sân bay.

Mới đây, Cục Hàng không đề nghị Bộ Giao thông Vận tải có ý kiến với Bộ Quốc phòng, chấp thuận phương án xây hồ điều hòa tại khu vực đất quốc phòng (hiện là sân bóng mini Chảo Lửa), nhằm thoát nước cho sân bay Tân Sơn Nhất, có thể giải quyết ngập úng cục bộ cho khoảng 20 ha sân đỗ máy bay.