Đề xuất giao địa phương đầu tư 28 đường bộ vào ga

Đường bộ vào ga xuống cấp

Theo Cục Đường sắt Việt Nam, hiện nay, còn 28 đoạn đường bộ vào ga đường sắt với tổng chiều dài khoảng 6.340m đang giao cho doanh nghiệp kinh doanh kết cấu hạ tầng đường sắt quản lý.

Do nguồn kinh phí bảo trì hàng năm cho đường bộ vào ga không được bố trí, dẫn đến chất lượng đường bộ bị xuống cấp, ảnh hưởng không nhỏ đến việc đi lại của hành khách, làm giảm tính hấp dẫn của vận tải đường sắt, chưa kể đến nhiều vị trí đường bộ vào ga bị người dân lấn chiếm.

Một số dự án đầu tư các ga đường sắt như: Ga Hạ Long, Ga Cái Lân, Ga Văn Phú, Ga Ninh Bình… sử dụng vốn ngân sách trung ương đều đầu tư đường bộ vào ga và hiện vẫn do doanh nghiệp kết cấu hạ tầng đường sắt (KCHTĐS) quản lý.

Cũng theo Cục đường sắt Việt nam, hầu hết đường bộ vào ga còn lại đều do địa phương đầu tư, quản lý, cơ bản phân làm hai loại chính: Đường bộ trong khu vực đô thị và Đường bộ ngoài khu vực đô thị.

Đường bộ trong khu vực đô thị về cơ bản chất lượng tốt, tuy nhiên do chưa có sự phối hợp tốt trong công tác xác định quy mô, nhu cầu đầu tư hoặc do yêu cầu về chống ùn tắc giao thông ở địa phương, vì vậy tại một số đường bộ vào ga bị hạn chế tải trọng phương tiện ô tô ra vào, hạn chế thời gian phương tiện vào ga vào giờ cao điểm.

Đường bộ ngoài khu vực đô thị, chủ yếu là đường bộ cấp thấp do UBND cấp huyện, xã quản lý. Do hạn chế kinh phí, các địa phương chủ yếu đầu tư phục vụ nhu cầu tối thiểu của địa phương mà chưa quan tâm đến nhu cầu vận tải chung của đường sắt.

Một số trường hợp đường bộ vào ga được đầu tư bằng nguồn vốn xã hội hóa nhưng kinh phí cho công tác bảo trì hạn chế nên các đường bộ này bị xuống cấp, chất lượng kém. Tại một số ga người dân, địa phương cấm, hạn chế phương tiện đường bộ ra vào ga, bãi hàng phục vụ xếp, dỡ hàng hóa vận chuyển bằng đường sắt như ga Quảng Ngãi, La Khê… gây ảnh hưởng đến công tác vận tải đường sắt.

Cụ thể, tại đường vào một số ga như ga Hà Nội, ga Kim Liên, ga Đà Nẵng (Đà Nẵng); ga Quảng Ngãi; ga Long Khánh, ga Biên Hòa (Đồng Nai); ga Dĩ An (Bình Dương); ga Sài Gòn; ga Hải Phòng; ga Hải Dương; ga Vĩnh Yên; ga Ấm Thượng (Phú Thọ); ga Yên Bái; ga Kép (Bắc Giang); ga Lạng Sơn; ga Phố Lu (Lào Cai) hạn chế xe tải hoạt động khiến việc xếp dỡ hàng hóa gặp nhiều khó khăn. 

Một số ga như ga Mỹ Đức, ga Long Đại (Quảng Bình), đường vào ga xuống cấp lầy lội; ga Thị Cầu (Bắc Ninh) đường dây điện vắt qua đường bộ để thấp chỉ xe tải nhỏ qua lại được. 

Đề xuất giao địa phương đầu tư đường bộ vào ga 

Theo quy định của pháp luật đường sắt, đường bộ vào ga không phải là công trình đường sắt và cũng không phải là tài sản KCHTĐS quốc gia. 

Từ những tồn tại, bất cập nêu trên, đường bộ vào ga chủ yếu do địa phương quản lý, một số ít đường bộ vào các ga do doanh nghiệp kinh doanh KCHTĐS quản lý. Do nguồn vốn Nhà nước ở Trung ương bố trí cho đầu tư xây dựng, cải tạo, bảo trì các đường bộ vào ga do doanh nghiệp kinh doanh quản lý bị hạn chế, mặt khác địa phương chưa chú trọng đầu tư các đoạn đường bộ thuộc trách nhiệm quản lý bảo trì của mình dẫn đến các đoạn đường bộ vào ga trên các tuyến đường sắt quốc gia có chất lượng kém, xuống cấp, làm giảm tính hấp dẫn của vận tải đường sắt. 

Để thống nhất quản lý đường bộ vào ga, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, phục vụ người dân và các phương tiện vận tải tiếp cận thuận tiện tới ga đường sắt, Cục Đường sắt Việt Nam cho rằng cần huy động nguồn lực của địa phương đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt và tính khả thi khi thực hiện, có thể xem xét điều chuyển các tài sản này cho UBND cấp tỉnh tổ chức đầu tư, bảo trì, khai thác. 

Theo đó, Cục Đường sắt Việt Nam đề xuất Bộ GTVT thống nhất với 13 UBND cấp tỉnh bàn giao cho địa phương tài sản 28 đoạn đường bộ vào ga đường sắt để địa phương tổ chức quản lý, đầu tư, bảo trì, khai thác.