Kinh tế Mỹ sẽ chịu tác động nặng nếu chính phủ ngừng hoạt động lâu

Ảnh: Nytimes

Khi mà chính quyền liên bang Mỹ mới đóng cửa chỉ vài ngày, kinh tế Mỹ sẽ không chịu nhiều tác động tiêu cực.

Cho đến hiện tại, chưa có công chức chính phủ nào bị chậm lương và bởi việc chính phủ đóng cửa xảy ra vào cuối tuần nên cũng chưa doanh nghiệp nào cảm thấy rõ tác động của việc thiếu hụt khách hàng hay nhà cung cấp.

Thế nhưng, theo khẳng định của Nytimes, điều này sẽ thay đổi nếu tình trạng chính phủ đóng cửa kéo dài. 

Chính phủ Mỹ đóng cửa ngừng hoạt động càng lâu, tác động lên nền kinh tế sẽ ngày một tồi tệ và lần này, người ta không khỏi lo lắng đà tăng trưởng ổn định của kinh tế Mỹ sẽ bị chững lại, ít nhất trong ngắn hạn.

Các số liệu kinh tế cho đến hiện tại đều cho thấy việc chính phủ ngừng hoạt động không khỏi tác động xấu đến việc thu thuế, phí tại nhiều nơi. Những doanh nghiệp tư nhân có hoạt động liên quan đến chính phủ cũng sẽ phải đối diện với tình trạng nhiều thủ tục không thể giải quyết được.

Khi chính phủ Mỹ chậm trả nợ cho các bên đang tham gia làm việc với chính phủ, sau này khi hoạt động trở lại, chính phủ sẽ phải trả thêm lãi suất. Việc trì hoãn cấp các loại giáy phép, bằng chứng nhận sẽ làm chậm lại hoạt động của không ít lĩnh vực trong nền kinh tế. 

Nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu Mỹ không lấy được giấy phép. Việc chính phủ đóng cửa vì thiếu ngân sách cũng tác động xấu đến niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp. 

Việc chính phủ đóng cửa cũng khiến nhiều cơ quan liên bang không thể công bố các số liệu kinh tế mà doanh nghiệp và các nhà đầu tư cần để có thể đưa ra các quyết định đầu tư hàng ngày.

Tháng 10/2013, chính phủ Mỹ đóng cửa trong 16 ngày, nền kinh tế chịu thiệt hại 20 tỷ USD, tăng trưởng GDP của quý 4/2013 mất đi 0,5%. Ở thời điểm căng thẳng nhất, khoảng 850 nghìn công chức chính phủ đã phải nghỉ làm đến 6,6 triệu ngày công lao động. Tổng số tiền phải trả cho những ngày họ không làm việc lên đến 2,2 tỷ USD. 

Lĩnh vực tư nhân cũng chịu nhiều tác động. Việc chính phủ Mỹ đóng cửa vào năm 2013 khiến cho số lượng việc làm mới trong lĩnh vực tư nhân giảm 120 nghìn trong 2 tuần. Báo cáo về giai đoạn đóng cửa của chính phủ Mỹ thời gian đó có đoạn viết: “Có nhiều chỉ báo cho thấy niềm tin người tiêu dùng, chỉ số tạo việc là, tiêu dùng và nhiều lĩnh vực sản xuất khác trong nửa đầu tháng 10/2013 khi chính phủ đóng cửa tăng trưởng chậm lại so với những tháng trước.”

Tính chung, theo báo cáo của chính Quốc hội Mỹ, việc chính phủ đóng cửa khiến tăng trưởng kinh tế giảm đi ít nhất 0,1% mỗi tuần và thậm chí còn hơn. 

Còn theo hội đồng tư vấn kinh tế của Tổng thống Trump, cứ mỗi tuần các công chức chính phủ nghỉ làm, tăng trưởng kinh tế hàng năm của nước Mỹ giảm 0,2%. 

Thị trường chứng khoán Mỹ cũng không thể tránh khỏi những tác động xấu. Thời kỳ chính phủ Mỹ đóng cửa gần 1 tháng vào năm 1995-1996 khiến giá cổ phiếu giảm đến 5%. Nếu chính phủ đóng cửa trong ngắn hạn thị trường sẽ không chịu tác động gì, nhưng nếu thị trường đóng cửa dài hơn, giá cổ phiếu chắc chắn sụt giảm.

Cho đến hiện tại, việc chính phủ Mỹ đóng cửa lần này xảy ra vào cuối tuần khi mà thị trường chứng khoán Mỹ đã đóng cửa nên thị trường không ảnh hưởng gì. Thế nhưng trong thời gian tới, giới đầu tư sẽ bi quan khi mà tình trạng bế tắc trong chính phủ kéo dài, chính phủ Mỹ không nâng được trần nợ công.