Kỷ niệm 25 năm thực thi Công ước về Luật Biển năm 1982

Ông Bùi Thiên Thu - Phó cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam phát biểu tại Hội nghị

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam Bùi Thiên Thu cho biết, nhận thức rõ tầm quan trọng của biển, Việt Nam đã tích cực tham gia vào quá trình thương lượng xây dựng Công ước Luật Biển năm 1982 và có nhiều nỗ lực trong việc thực thi Công ước. Việt Nam là một trong 107 quốc gia ký Công ước tại Montego Bay, Jamaica ngay sau khi văn kiện này được mở ký và là một trong những quốc gia phê chuẩn sớm, trước khi Công ước có hiệu lực. 

Theo đó, ngày 23/6/1994, Việt Nam đã ra Nghị quyết về việc phê chuẩn Công ước Luật Biển, trong đó khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với nội thủy, lãnh hải, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam trên cơ sở các quy định của Công ước và các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, yêu cầu các nước tôn trọng các quyền nói trên của Việt Nam. Đồng thời, Nghị quyết còn khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa và chủ trương giải quyết các tranh chấp về chủ quyền lãnh thổ cũng như các bất đồng khác liên quan đến vấn đề Biển Đông thông qua thương lượng hòa bình, trên tinh thần bình đẳng, hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau, tôn trọng pháp luật quốc tế, đặc biệt là Công ước Luật Biển 1982. 

Phù hợp với các quy định của Công ước Luật Biển 1982, Việt Nam đã ban hành Luật Biển Việt Nam năm 2012 nhằm thống nhất quản lý việc hoạch định, sử dụng, thăm dò, khai thác tài nguyên biển và quản lý các vùng biển, thềm lục địa, hải đảo của Việt Nam, cũng như việc giải quyết tranh chấp trên biển giữa Việt Nam và các nước láng giềng. Đây được coi là bước tiến quan trọng trong việc chuyển hóa các quy định của Công ước Luật Biển vào hệ thống pháp luật trong nước, tạo thuận lợi cho việc quản lý thống nhất về biển và phát triển kinh tế biển Việt Nam. Cùng với Luật Biển năm 2012, Việt Nam đã xây dựng hành lang pháp lý khá đầy đủ và đồng bộ trong lĩnh vực hàng hải gồm Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 và các văn bản hướng dẫn thi hành. 

Theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982, nước ta có diện tích biển trên 1 triệu km², gấp hơn 03 lần diện tích đất liền. Biển, đảo, thềm lục địa có vị trí chiến lược quan trọng đối với quốc phòng, an ninh và sự phát triển phồn vinh của đất nước.

Vùng biển Việt Nam nằm trên con đường hàng hải huyết mạch của thế giới. Biển Việt Nam có tính đa dạng về cảnh quan thiên nhiên, tài nguyên biển và tiềm năng phát triển các lĩnh vực kinh tế biển, đảo. Vì thế, vươn ra biển, làm giàu từ biển làm động lực thúc đẩy các vùng khác trong đất liền phát triển; tập trung huy động mọi tiềm năng và lợi thế của biển; kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế biển với an ninh, quốc phòng, giữ vững môi trường hòa bình ổn định, tạo điều kiện phát triển kinh tế biển là chủ trương chiến lược đúng đắn của Đảng và Nhà nước. 

Biển, đảo có vai trò rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước, vì vậy, Ðảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách về phát triển các lĩnh vực liên quan đến biển, đảo như Nghị quyết số 09/NQ-TW về Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020, Nghị quyết số 36-NQ/TW về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, thể hiện quyết tâm rất lớn của Đảng và Nhà nước ta trong việc phát triển bền vững kinh tế biển, đưa Việt Nam trở thành quốc gia biển mạnh. Những năm qua, công tác tuyên truyền biển, đảo đã góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và các tầng lớp nhân dân về vị trí, vai trò chiến lược của biển, đảo trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước. 

“Trong các Hội nghị tuyên truyền về biển, đảo tại Cục Hàng hải Việt Nam, chúng tôi đã, đang và tiếp tục có tác động lớn đến tư tưởng, tình cảm, đạo đức, lối sống và việc nghiên cứu học tập nâng cao trình độ nhận thức, thực hiện nhiệm vụ chính trị của cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên, đoàn viên tại cơ quan, góp phần nâng cao bản lĩnh chính trị, tình yêu quê hương, đất nước, biểu thị ý chí về chủ quyền Tổ quốc của mỗi cá nhân”, ông Thu cho biết thêm.

Tại Hội nghị chuyên đề này, PGS.TS. Nguyễn Hồng Thao, Phó Chủ tịch thứ hai của Ủy ban Luật pháp quốc tế của Liên Hợp quốc (người Việt Nam duy nhất được bầu vào Ủy ban Luật pháp quốc tế của Liên Hợp quốc); chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực luật pháp quốc tế, luật biển và phân định biên giới biển…. đã trao đổi, chia sẻ chuyên sâu về các nội dung, vấn đề liên quan đến Công ước.