Luồng xanh- Bài 1: Huyết mạch vận tải phát kiến chống dịch Covid-19

Từ luồng xanh cho hàng thiết yếu

Lần đầu tiên trong lịch sử, toàn bộ các tỉnh, thành phía Nam bị giãn cách theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ khi dịch Covid-19 bùng phát, người dân phải ở nhà và chỉ ra đường khi cần thiết để mua nhu yếu phẩm và thuốc chữa bệnh... Các ca nhiễm bệnh ngày một nhiều, đặc biệt là TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Long An... là những địa phương có nguy cơ cao, tỉ lệ lây nhiễm nhiều, các khu công nghiệp nhiều nơi phải sản xuất tập trung, dẫn đến chuỗi cung ứng hàng, nông sản hàng hóa bị ùn ứ.

Bà Phan Thị Thu Hiền - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục ĐBVN cho biết, với tính hình khẩn cấp đó, quán triệt sâu sắc lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Giao thông vận tải là mạch máu của tổ chức. Giao thông tốt thì mọi việc đều dễ dàng. Giao thông xấu thì các việc đình trệ", lãnh đạo Bộ GTVT liên tiếp tổ chức các cuộc họp để tìm cách tháo gỡ làm sao để vận chuyển hàng hóa, nhất là hàng thiết yếu đến vùng dịch không bị đình trệ, ảnh hưởng đời sống dân sinh, ảnh hưởng đến “thế trận” chống dịch. Bộ GTVT đã chỉ đạo Tổng cục ĐBVN ban hành ngay hai văn bản số 4973 và 4974 gửi sở GTVT các địa phương về triển khai một số nhiệm vụ về vận tải người từ địa phương đang thực hiện giãn cách và tạo thuận lợi cho các phương tiện vận chuyển nông sản thực phẩm tươi sống, hàng đông lạnh cùng với tổ chức hướng dẫn phân luồng giao thông luồng xanh quốc gia cho các phương tiện ưu tiên thông qua khu vực phòng, chống dịch Covid-19. Cùng với đó, Tổng cục ĐBVN đã xây dựng phần mềm nhận diện phương tiện qua hình thức quét mã QR nhằm đẩy mạnh lưu thông hàng hóa, không làm đứt gẫy chuỗi sản xuất, vừa quyết liệt phòng, chống dịch bệnh, vừa phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội - đây chính là cơ sở để hình thành luồng xanh về vận tải hàng hóa hiện nay.

Tiếp đó, ngày 19/7, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể đã ký quyết định thành lập Tổ công tác đặc biệt của Bộ để trực tiếp chỉ đạo hoạt động vận tải gắn với công tác phòng, chống dịch Covid-19 tại các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam do Thứ trưởng Lê Đình Thọ làm Tổ trưởng. Tổ trưởng và các thành viên đã có mặt tại tất cả các điểm “nóng” ở TP. Hồ Chí Minh, Long An, Bình Dương, Hưng Yên, Bắc Ninh, Hà Nam, các cửa ngõ ra vào Thủ đô Hà Nội...

Theo lãnh đạo Bộ GTVT, Tổ đã tham gia nhiều ý kiến, đề xuất nhiều giải pháp để kịp thời tháo gỡ những khó khăn lưu thông hàng hóa như đề nghị TP. Hồ Chí Minh vận dụng xe taxi để chở thực phẩm, nhu yếu phẩm thiết yếu tới tận các phường, xã, khu vực đang cách ly để phục vụ nhu cầu của nhân dân, hỗ trợ vận chuyển cấp cứu y tế; chỉ đạo Bệnh viện GTVT TP. Hồ Chí Minh tổ chức tổ xét nghiệm lưu động hỗ trợ xét nghiệm nhanh cho các lái xe vận tải, tổ chức các điểm xét nghiệm nhanh tại các địa phương như Đắk Nông, Ninh Thuận, Bình Thuận, Hà Nội...; kiểm tra, hướng dẫn các địa phương tổ chức chốt kiểm soát phòng dịch bệnh đảm bảo ATGT, hạn chế nguy cơ gây ùn tắc; đôn đốc, yêu cầu một số địa phương thu hồi, điều chỉnh những quy định phòng, chống dịch chưa phù hợp, gây ảnh hưởng đến lưu thông hàng hóa; kiểm tra các bến bãi tập kết hàng hóa và công tác chấp hành các quy định phòng, chống dịch của các doanh nghiệp, lái xe...; giải quyết triệt để nguy cơ quá tải tại cảng Cát Lái...; tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT nhiều văn bản chỉ đạo nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho vận tải hàng hóa trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp; tham mưu ban hành các hướng dẫn tạm thời đối với 5 lĩnh vực vận tải để thống nhất triển khai...

Đến luồng xanh vận tải quốc gia

Tại "Sở chỉ huy" chống dịch của Bộ GTVT, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể và các thứ trưởng duy

trì thường xuyên các cuộc họp trực tuyến hàng ngày, hàng tuần với các Bộ: Công thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Y tế, Công an, Quốc phòng và các địa phương nhằm tháo gỡ những vướng mắc trong hoạt động vận tải, lưu thông hàng hóa, tiêu thụ nông sản và cung ứng lương thực, thực phẩm cho các tỉnh đang thực hiện giãn cách.

Theo lãnh đạo Bộ GTVT, luồng xanh với nền tảng công nghệ điện tử hỗ trợ ban đầu hoạt động tương đối hiệu quả, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp cũng như thực tế đòi hỏi giao thương trong bối cảnh dịch bệnh ngày một lan rộng, các doanh nghiệp chỉ cần đăng ký mã QR Code online để có phương tiện ưu tiên lưu thông luồng xanh. Tuy nhiên do nhu cầu lớn dẫn đến hệ thống quá tải cộng với tính bảo mật của hệ thống chưa cao và bị hacke phá hoại dẫn đến có thời điểm bị ngưng trệ. Ngay sau đó, trong cuộc họp giao ban Bộ tháng 8, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể đã yêu cầu Tổng cục ĐBVN tăng cường tính bảo mật, nâng dung lượng máy chủ để bảo đảm người dân và doanh nghiệp đăng ký một cách thuận tiện.

Để đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp và thích ứng với tình hình mới, ngày 25/8, Tổng cục ĐBVN đã đưa phần mềm kê khai thông tin nhận diện cho phương tiện vận chuyển hàng hóa thay thế cho phần mềm Luồng xanh ở địa chỉ luongxanh.drvn.gov.vn tại địa chỉ https://vantai.drvn.gov.vn trên máy tính và điện thoại thông minh. Điểm khác biệt của phần mềm này là lái xe, doanh nghiệp đăng ký được cấp mã QR Code tự động khi đáp ứng đầy đủ các thông tin về lái xe theo điều kiện phòng, chống dịch.

Theo lãnh đạo Tổng cục ĐBVN, phần mềm đã đáp được nhu cầu của lái xe, doanh nghiệp đăng ký chở hàng luồng xanh khi qua các trạm kiểm dịch của các tỉnh, thành phố, hồ sơ một cửa. Đây là cơ sở để Bộ GTVT ban hành Quyết định số 1570/QĐ-BGTVT về “Hướng dẫn tạm thời về tổ chức giao thông, kiểm soát dịch đối với hoạt động vận tải bằng xe ô tô trong thời gian phòng, chống dịch Covid-19”. Không chỉ xây dựng luồng xanh vận tải hàng hóa đường bộ trong bối cảnh dịch bệnh, Bộ GTVT còn xây dựng khung pháp lý và hướng dẫn cụ thể đối với vận chuyển hàng hóa ưu tiên cho đường thủy nội địa và hàng hải; có phương án kiểm soát dịch phù hợp để tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển lúa gạo từ ruộng, đồng đến các cơ sở sơ chế, các vựa thu gom và kết nối với các tuyến vận tải thủy.

Trước tình trạng một số địa phương triển khai công tác phòng, chống dịch theo phương án “nội bất xuất, ngoại bất nhập”, giảm thời gian hiệu lực của giấy xét nghiệm Covid-19 âm tính từ 72h xuống 48h của lái, phụ xe... để ngăn ngừa lây lan dịch bệnh nhưng lại gây UTGT cản trở lưu thông hàng hóa và nông sản, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về tạo điều kiện lưu thông hàng hóa cũng như những đề xuất của Tổ công tác đặc biệt của Bộ GTVT, Bộ GTVT đã có Công điện yêu cầu các địa phương rà soát, bãi bỏ các văn bản do địa phương đã ban hành còn có nội dung chưa thống nhất với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để bảo đảm vận tải, lưu thông hàng hóa kịp thời, thông suốt. Theo Thứ trưởng Lê Đình Thọ, trong bối cảnh cả nước đang căng mình phòng, chống dịch, Chính phủ, Bộ GTVT và các địa phương đang cố gắng tháo gỡ các khó khăn để tạo điều kiện thuận lợi cho lưu thông hàng hóa. Chính vì vậy, các doanh nghiệp phải thật sự có trách nhiệm trong công tác phòng, chống dịch và chịu trách nhiệm trước pháp luật về vấn đề này. Tổ chức quản lý đội ngũ lái xe phải là của doanh nghiệp, hợp tác xã, chủ phương tiện; phải tuyệt đối chấp hành các quy định về y tế đối với lái xe, người phục vụ theo xe khi tham gia giao thông. Chúng ta vừa chống dịch nhưng phải đảm bảo vận tải an toàn, hàng hóa được lưu thông, không để đứt gẫy chuỗi sản xuất theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.