Ngành vận tải hàng hải 500 tỉ USD trên thế giới khởi sắc

Tàu container của hãng Hanjin trong ảnh chụp tháng 9.2016ẢNH: BLOOMBERG

Theo Bloomberg, khi ngày càng có nhiều tàu chở hàng vận chuyển giày thể thao, chuối, búp bê Barbie đi khắp thế giới trở nên lớn hơn, các hãng tàu sở hữu chúng cũng như thế.

Một đợt hợp nhất khổng lồ đang diễn ra trong ngành công nghiệp 500 tỉ USD. Các hãng sống sót qua đợt khủng hoảng thừa công suất cách đây một năm, cuộc khủng hoảng tệ nhất lịch sử ngành đã khiến Hanjin Shipping của Hàn Quốc phá sản, hiện tận hưởng môi trường tốt nhờ quy mô kinh tế và nhu cầu gia tăng.

Hãng vận tải container lớn nhất châu Á là Cosco Shipping Holdings của Trung Quốc tuyên bố họ sẽ trả hơn 6 tỉ USD để thâu tóm đối thủ Orient Overseas International hồi tháng trước. Orient Overseas International là hãng sở hữu tàu chở hàng lớn nhất thế giới, chiếc tàu có chiều dài hơn cả tòa nhà Empire State ở Mỹ (cao khoảng 381m). Công ty Đan Mạch A.P. Moller-Maersk thì đang trong quá trình thâu tóm một đối thủ Đức và đang tự hào với đội tàu lớn, trong đó có một chiếc có thể vận chuyển đến 180 triệu chiếc iPad.

Các hãng hàng hải siêu lớn này sống tốt nhờ các nhà sản xuất và bán lẻ như Wal-Mart Stores và Target Corp. Năm hãng container lớn nhất kiểm soát khoảng 60% thị trường toàn cầu, theo số liệu do Alphaliner cung cấp. Giá cước vận chuyển đang đi lên và chỉ số vận chuyển hàng hóa trên các tuyến đường biển chính từ châu Á đang cao hơn 22% so với cách đây một năm.

Giám đốc Corrine Png của Crucial Perspective, công ty nghiên cứu vận tải ở Singapore, cho hay: “Vận chuyển container hiện nay chỉ là trò chơi dành cho những người khỏe mạnh với chiếc túi đầy”. Theo bà Png, mức độ hợp nhất gia tăng của thị trường sẽ giúp các hãng hàng hải có thêm sức mạnh đàm phán giá cả.

Việc Hanjin sụp đổ vào tháng 8 năm ngoái khiến ngành công nghiệp hàng hải đi xuống theo cùng một cách mà ngành tài chính từng trải qua với vụ phá sản của ngân hàng Lehman Brothers hồi khủng hoảng năm 2008. Từng là một trong những hãng vận tải biển lớn nhất thế giới khi đó, Hanjin thiếu tiền mặt khi tình trạng cung vượt cầu khiến sức mạnh định giá và lợi nhuận của các hãng vận tải đi xuống. Hiện Hanjin đang trong quá trình thanh lý sau khi tòa án Hàn Quốc tuyên bố hãng phá sản trong tháng 2.

“Từ vụ sụp đổ của Hanjin Shipping, ngành vận tải container chú ý nhiều hơn đến chất lượng. Đây là lý do vì sao thị trường ngày càng bị chi phối bởi các hãng khủng sở hữu tàu lớn. Những công ty không có tàu lớn ngày càng bị lỗi thời”, nhà phân tích Um Kyung-a thuộc Shinyoung Securities ở Seoul (Hàn Quốc) cho hay.

Việc các con tàu khủng ngày càng được ưu ái sử dụng là lý do giúp ngành hàng hải phục hồi. Các doanh nghiệp sở hữu tàu lớn có thể triển khai ít tàu hơn trong khi chở được nhiều hàng hơn trong một chuyến đi, hưởng lợi lớn hơn từ tỷ lệ hàng hóa cao hơn. Theo ước tính của bà Um, hiện có khoảng 58 hãng hàng hải lớn trên thế giới có thể vận chuyển tổng cộng hơn 18.000 container. Con số này được cho là sẽ tăng gấp đôi trong hai năm. Các doanh nghiệp lớn nhất sẽ bổ sung vào đội tàu của họ một nửa số tàu mới.

Dư cung từng làm ''trật bánh xe'' tăng trưởng hồi năm ngoái vẫn chưa biến mất hoàn toàn khi các doanh nghiệp mới tiếp đà mở rộng còn những con tàu cũ vẫn hoạt động. Năng suất trong ngành công nghiệp vận tải container được dự báo tăng 3,4% năm nay và 3,6% năm 2018, theo hãng Crucial Perspective.

Dù vậy, đà phục hồi nhu cầu dường như đang đi đúng hướng. Sau khi báo lỗ năm 2016, nhiều công ty nhận thấy dấu hiệu hoạt động kinh doanh đi lên trong năm nay. Đơn cử, Cosco dự kiến báo cáo lợi nhuận 1,85 tỉ nhân dân tệ, tương đương 276 triệu USD, nửa đầu năm nay trong khi lỗ hồi cùng kỳ năm ngoái. A.P. Moller-Maersk thì báo cáo nhu cầu tăng lên trong quý 1/2017.