Những điều thú vị mang tên “Công thức 1”

2008_Canadian_GP_lap_1_turn_2

Chinh phục các giới hạn về tốc độ, thời gian, tiền bạc và công nghệ

Công thức 1 (tên tiếng Anh là Formula One) hay còn gọi là Thể thức 1 hay F1, là một môn thể thao tốc độ chuyên về đua ô tô bánh hở cao nhất theo định nghĩa của Liên đoàn Ô tô Quốc tế (Fédération Internationale de l’Automobile hay FIA - cơ quan quản lý thế giới về thể thao mô tô). Châu Âu là “cái nôi” của giải đua này.

Từ “công thức” trong tên gọi là để chỉ một loạt quy định mà tất cả người và xe tham gia phải tuân thủ. Kết quả của mỗi cuộc đua được tổng hợp lại để xác định hai nhà vô địch thế giới hàng năm, một dành cho tay đua và một dành cho đội đua.

Giải đua Công thức 1 là môn thể thao đắt đỏ nhất thế giới, đi kèm với nó là những “trận chiến” trên “mặt trận” tài chính và chính trị đã xảy ra ở nhiều nơi. Mỗi đội đua tham gia F1 có ngân sách hàng năm từ 100 lên đến 500 triệu USD. Lợi nhuận từ mỗi mùa giải có thể lên đến gần 02 tỷ USD và sẽ được chia cho các đội dựa theo thành tích và nhóm các chủ sở hữu bản quyền thương mại F1.

Sức mạnh bí ẩn của những cỗ máy tối tân nhất hành tinh

Giải đua ô tô tại châu Âu năm 1930

Một chiếc xe Công thức 1 được thiết kế với những nền tảng công nghệ đỉnh cao nhất của nhân loại trong ngành công nghiệp ô tô. Thậm chí, những công nghệ này có thể sẽ không bao giờ được áp dụng trên xe dân dụng. Mỗi “mãnh thú” F1 có giá từ 6 đến 8 triệu USD. Tuy nhiên, để có được một chiếc xe phải cần hàng trăm triệu USD chi phí nghiên cứu và phát triển ra chiếc xe đó.

Xe hơi Công thức 1 khi đua với tốc độ cao nhất có thể lên tới 360 km/h với vòng quay máy lên tới 19.000 vòng/phút, tốc độ này còn lớn hơn tốc độ cất cánh của các máy bay cỡ nhỏ. Xe đua Công thức 1 có thể tăng tốc từ 0 lên 160km/h và dừng lại chỉ trong 4 giây. Những chiếc xe Công thức 1 có khả năng kéo gấp 5 lần trọng lực tại một số khúc cua. Những cỗ máy tối tân này tiêu tốn khoảng 70 lít nhiên liệu cho 100km. Động cơ của xe Công thức 1 có tuổi thọ trung bình là 02 giờ thay vì 20 năm như xe hơi thông thường. Lý do là động cơ này được chế tạo ra để chạy với vòng tua 18.000 vòng/phút thay vì 6.000 vòng/phút như ô tô dân dụng.

Trên mỗi chiếc xe có khoảng 80.000 bộ phận khác nhau với sự chính xác 100%. Bất cứ sai lệch nào cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả trên trường đua. Xe Công thức 1 cũng là một trong những loại xe an toàn nhất trên thế giới. Minh chứng là phần lớn các tay đua đều có thể sống sót và trở lại đường đua sau những tai nạn ở tốc độ kinh hoàng.

Sau mỗi vòng đua, lốp xe Công thức 1 mòn khoảng 0,5kg. Trong khi lốp ô tô dân dụng có thể hoạt động từ 6 đến 8 vạn kilomet thì lốp xe Công thức 1 chỉ có thể hoạt động từ 90 đến 120km. Ở tốc độ cao nhất, lốp xe Công thức 1 quay 50 vòng/giây. Má phanh trên xe Công thức 1 được chế tạo bởi một dạng vật liệu không thể phá hủy từ sợi carbon. Nhiệt độ trung bình của má phanh khi hoạt động là 1.2000C, tương đương nhiệt độ của dung nham núi lửa.

Mũ bảo hiểm của các tay đua Công thức 1 nằm trong danh sách những thứ bền nhất trên thế giới, được cấu tạo từ 17 lớp vật liệu, có trọng lượng khoảng 7kg. Những chiếc mũ này có thể chịu được lửa nóng 800oc trong 45 giây.

Tiêu chuẩn kỹ thuật mới được áp dụng trong mùa giả

Mỗi tay đua Công thức 1 có thể lực vượt trội vì phải chịu một cường độ “kinh hoàng” sau mỗi chặng đua với chiều dài trung bình khoảng 300km, kéo dài khoảng 90 phút. Theo thống kê trong mỗi chặng đua, cơ thể của các tay đua đốt khoảng 600 calories, nhịp tim lên đến 200 nhịp/phút (gấp 3 lần cơ thể trung bình), sút 4kg, có thể phải thực hiện khoảng 3.000 lần chuyển số tay…

Điều đáng kinh ngạc nhất về sức chịu đựng của các tay đua đó là chịu tác động cực mạnh của lực G - lực ảo dạng quán tính dùng để giải thích gia tốc tương đối của một vật khi đổi hướng hoặc thay đổi tốc độ so với khi rơi tự do. Khi đạp phanh và vào cua, các tay đua sẽ phải chịu áp lực lên đến 5G (tương đương một lực có trọng lượng gấp 5 lần cơ thể). Một ví dụ cụ thể, trong trường hợp phanh từ tốc độ 200 km/h xuống 0km/h trong 1,9 giây và trôi 55m, một tay đua nặng 75kg sẽ tác động một lực tương đương 375kg lên dây đai an toàn.

Đặc biệt, các tay đua còn phải chịu nhiệt độ cao rất khủng khiếp do bị bao bọc bởi dòng không khí nóng từ chiếc xe. Tại ống pô của một chiếc xe Công thức 1, nhiệt độ có thể lên đến gần 1.0000C, dòng không khí xung quanh có thể nóng tới 2500C. Khi nhấn phanh, nhiệt độ bề mặt lốp có thể lên khoảng 1000C, nhiệt độ má phanh tăng lên 6000C trong 01 giây