Quảng Nam: Đoàn xe chở cát ướt lênh láng đường từ mỏ Nguyên Thịnh Phát

Nhiều dấu hiệu sai phạm trong vận chuyển

Mỏ cát Nguyên Thịnh Phát (xã Đại Đồng, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam) được UBND tỉnh Quảng Nam cấp phép cho Công ty Nguyên Thịnh Phát khai thác vào tháng 8/2017. Mỏ cát này chỉ cách chân cầu Hà Nha qua sông Vu Gia nối xã Đại Hồng, Đại Đồng trên tuyến đường huyết mạch Quốc lộ 14B chưa đến 100m.

Tuy nhiên, từ khi mỏ cát đi vào hoạt động, cuộc sống của người dân xã Đại Hồng bị ảnh hưởng nghiêm trọng do việc khai thác, vận chuyển khoáng sản diễn ra liên tục suốt ngày đêm.

Xe cát có ngọn xả nước lênh láng xuống đường gây nhiều ô nhiễm môi trường khiến người dân bức xúc

Giấy phép khai thác mỏ cát Nguyên Thịnh Phát quy định chỉ có 10 xe vận chuyển cát loại dưới 9 tấn hoạt động. Thực tế, PV ghi nhận mỗi ngày có đến hàng trăm lượt xe trọng tải lớn có tải trọng từ 16 đến 30 tấn tấp nập vào vận chuyển cát đi các nơi tiêu thụ. Nhiều chiếc xe container có dấu hiệu hoán cải cũng vào vận chuyển cát từ mỏ Nguyên Thịnh Phát dù trước đó Bộ Giao thông vận tải đã có quy định cấm loại xe này.

Xe từ bãi tập kết của mỏ cát đi thẳng ra đường tỉnh 609 lưu thông theo hường từ huyện Đại Lộc về thị xã Điện Bàn (tỉnh Quảng Nam). Ngoài ra, nhiều xe từ mỏ đi ra đường tỉnh 609 rồi rẽ vào Quốc lộ 14B hướng về TP Đà Nẵng.

Đoàn xe này đi theo 2 hương đều có dấu hiệu quá trọng tải, chở cát ướt khiến nước đổ ào ào xuống đường. Mặc dù vậy, tất cả các xe này đều không gặp sự kiểm tra, kiểm soát của lực lượng CSGT và TTGT tỉnh Quảng Nam cũng như huyện Đại Lộc.

“Bà con chúng tôi ở đây ngày nào cũng lo sợ tai nạn giao thông. Xe tải, xe ben, xe đầu kéo rồi cả xe container ra vào từ sáng tới tối. Họ chạy rất nhanh, chạy nhanh để được nhiều chuyến. Nước, cát từ trên xe đổ xuống ào ào. Người đi xe máy ở phía sau các xe này lãnh đủ khi cát, nước bay vào mắt. Ở đây tai nạn, va chạm là thường xuyên nhưng người dân cũng không biết kêu ai”, anh Nguyễn D, trú xã Đại Đồng bức xúc nói.

Bà Lê Thị H. (trú thôn Ngọc Thạch, xã Đại Hồng, đối diện mỏ cát Nguyên Thịnh Phát) cho biết từ đầu năm 2021 đến nay, mỏ cát Nguyên Thịnh Phát tăng cường khai thác khiến người dân bất an, lo lắng.

“Trước đây họ chỉ có 2 đến 3 tàu hút cát hoạt động nhưng từ đầu năm đến nay có cả chục chiếc. Máy múc thì ầm ầm cả ngày.

Trực tiếp múc cát ướt lên xe đi tiêu thụ - nhiều ghi vấn sai phạm tại mỏ Nguyên Thịnh Phát

Làng chúng tôi từ hàng trăm năm qua chưa từng sạt lở mà từ khi họ hút cát và có trận lũ lớn cuối năm 2020 thì đất ở làng tôi sạt xuống sông. Trang trại của gia đình tôi nằm ven sông đã sạt mất 1/3”, bà H. lo lắng nói.

PV Tạp chí Giao thông vận tải trong những ngày đầu tháng 7/2021 đã trực tiếp đến khu vực mỏ cát Nguyên Thịnh Phát trên sông Vu Gia để ghi nhận thực tế. Theo tìm hiểu của PV, hồ sơ cấp phép của UBND tỉnh Quảng Nam thì đối với mỏ cát Nguyên Thịnh Phát chỉ được sử dụng 2 đến 3 xe múc có gàu có thể tích 0,8m3. Tuy nhiên, thực tế ở mỏ khoáng sản này hoàn toàn khác xa so với giấy phép.

Cụ thể, trên đoạn sông cách cầu Hà Nha chưa đến 100 mét, công ty Nguyên Thịnh Phát bố trí từ 8 đến 9 chiếc tàu hút cát hoạt động liên tục từ sáng đến chiều. Các tàu được bố trí kéo dài từ chân cầu Hà Nha đến bãi bồi giữa lòng sông. Cát được hút từ tàu đưa lên bờ. Trên bờ, 8 máy múc hoạt động không ngừng nghỉ đưa cát ướt vừa được khai thác lên các loại xe ben, xe đầu kéo, xe container để vận chuyển đi các địa phương khác tiêu thụ.

 Xe chở cát ướt phóng bạt mạng trên tuyến đường ĐH 609 

“Tiếng máy móc gầm rú cả ngày lẫn đêm, vang cả khúc sông. Chúng tôi gọi điện báo cơ quan chức năng thì họ nói sáng mai sẽ đến kiểm tra. Chỉ có nhà báo các anh là lên ghi nhận, quay clip, chụp ảnh để làm bằng chứng”, một người dân trú xã Đại Đồng (xin giấu tên) cho biết.

Chính quyền ở đâu?

Hoạt động khai thác, vận chuyển cát từ mỏ Nguyên Thịnh Phát đến các khu vực tiêu thụ có nhiều dấu hiệu sai phạm về giấy phép, về vận chuyển vận tải, tuy nhiên trong suốt thời gian dài không có sự kiểm tra, kiểm soát của chính quyền địa phương huyện Đại Lộc và các cơ quan chức năng.

PV liên hệ với Phòng Tài nguyên và môi trường huyện Đại Lộc (tỉnh Quảng Nam) để tìm hiểu về thực trạng khai thác cát tại mỏ cát Nguyên Thịnh Phát. Trả lời PV, Lãnh đạo phòng TNMT, liên tục cho biết bận họp, không thể sắp xếp thời gian.  “Công ty Nguyên Thịnh Phát sử dụng 8 đến 9 tàu hút cát là sai nhưng quy định số lượng phương tiện để khai thác là bao nhiêu tôi không nhớ rõ.

Hồ sơ hiện nay phòng cất giữ trên tầng 3, bây giờ tìm rất khó. Tôi cũng không biết hồ sơ mỏ cát Công ty Nguyên Thịnh Phát ở đâu”, vị lãnh đạo trao đổi qua điện thoại.

Bà Nguyễn Thị Hồng Vĩ, Chủ tịch UBND xã Đại Đồng, cũng lấy lý do bận họp để từ chối. Khi PV đề nghị đặt lịch làm việc trước, bà Vĩ cho hay “hiện nay tôi đang bận họp Hội đồng Nhân dân, anh có thể liên hệ với Phó Chủ tịch phụ trách kinh tế”.

Trao đổi với PV, bà Lê Thị Hồng Phúc, Phó Chủ tịch UBND xã Đại Đồng, cho biết mỏ cát của Công ty Nguyên Thịnh Phát đã được UBND tỉnh Quảng Nam cấp phép khai thác. Xã Đại Đồng là địa phương giám sát việc khai thác khoáng sản. Bà Phúc cho hay hồ sơ về mỏ cát này do cán bộ chuyên môn giữ. Vị Phó chủ tịch cho hay cán bộ này hiện không ở cơ quan, chưa liên lạc được nên không cung cấp được hồ sơ.

Những dấu hiệu sai phạm trong việc khai thác, vận chuyển cát tại mỏ cát Nguyên Thịnh Phát đã rất rõ ràng. Vậy tại sao các cấp chính quyền, cơ quan chức năng huyện Đại Lộc không phát hiện để tiến hành kiểm tra, xử lý, chấn chính để đảm bảo quy định. Phải chăng, có sự bao che, dung túng ở các cấp quản lý để mỏ cát Nguyên Thịnh Phát xảy ra sai phạm trong thời gian qua?

Tạp chí Giao thông vận tải sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.