Tăng tốc giải phóng nốt 18% mặt bằng cao tốc Bắc- Nam

Theo báo cáo của Bộ GTVT, đến cuối tháng 6/2020, toàn bộ 11 dự án thành phần đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông đã cơ bản hoàn thành công tác đo đạc, kiểm đếm, lập phương án đền bù. Các địa phương đã chi trả tiền đền bù, đủ điều kiện bàn giao mặt bằng là 530,8 km trong số 653,61 km chiều dài dự án, đạt 81,21%.

Cho đến nay, trong tổng số 110 khu tái định cư đã xây dựng xong 9 khu, đang triển khai thi công 66 khu, đang lựa chọn nhà thầu 3 khu và đang khảo sát thiết kế, thẩm định phê duyệt hồ sơ thiết kế 32 khu tái định cư. Các địa phương đang triển khai thi công di dời 9 công trình điện cao thế, 36 công trình điện trung thế, 31 công trình điện hạ thế trong số 128 công trình điện cao thế, 369 công trình điện trung thế, 751 công trình điện hạ thế. Các đơn vị tư vấn đang lập phương án di dời 25.436 m đường ống cấp nước và 34.609 m cáp viễn thông các loại. Bộ GTVT cho biết, năm 2019 đã giải ngân hơn 4.740 tỉ đồng trong số hơn 5.185 tỉ đồng GPMB, đạt 91%. Năm 2020 đã giải ngân 1.946 tỉ đồng trong số hơn 5.103 tỉ đồng, đạt 38,1%.

Thời gian qua, Bộ GTVT đã chỉ đạo các chủ đầu tư, ban QLDA phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương liên quan tổ chức triển khai công tác GPMB phục vụ thi công dự án tuân thủ các quy định pháp luật, bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả. Do dự án đi qua nhiều địa phương, phạm vi GPMB lớn nên trong quá trình triển khai gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cần tiếp tục có sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, sự hỗ trợ của các bộ, ngành và sự vào cuộc quyết liệt của các địa phương.

Trao đổi về vấn đề này, ông Phan Quang Hiển - Phó Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông (Bộ GTVT) cho biết, công tác GPMB được xác định là nhiệm vụ quan trọng, là cơ sở bắt buộc để có thể triển khai thi công tuyến đường cao tốc Bắc - Nam. Hiện nay, một số địa phương có tăng chi phí GPMB, tuy nhiên không làm tăng tổng mức đầu tư dự án đã được phê duyệt, chỉ điều chỉnh lại cơ cấu trong tổng mức đầu tư. Nguyên nhân tăng chi phí GPMB chủ yếu là các địa phương công bố giá đất định kỳ năm 2020 theo quy định của Luật Đất đai cao hơn so với thời điểm lập dự án.

Thời gian qua, lãnh đạo Bộ GTVT thường xuyên họp giao ban với các cơ quan, đơn vị, các ban QLDA của Bộ để kiểm điểm, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ công tác GPMB. Hàng tháng, các đồng chí Thứ trưởng cũng trực tiếp làm việc với từng địa phương để phối hợp thúc đẩy nhiệm vụ quan trọng này. Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ có Công điện đôn đốc chỉ đạo, các địa phương đã khẩn trương, tích cực để triển khai thực hiện. So với giai đoạn cuối tháng 4/2020 thì đến nay đã bàn giao thêm được khoảng 10% khối lượng, đạt trên 80%. Tuy khối lượng còn lại chỉ khoảng hơn 18% nhưng tập trung vào những hạng mục phức tạp như xây dựng các khu tái định cư, di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật, là đường găng quyết định tiến độ GPMB phần mặt bằng còn lại chưa bàn giao của dự án.

Theo đại diện Ban QLDA Thăng Long, dự án thành phần đoạn Phan Thiết - Dầu Giây đến cuối tháng 6 đã bàn giao mặt bằng 77,01/99 km, đạt 77,79%; đến nay đã giải ngân được 1.768,238/2.085,806 tỷ đồng, đạt 84,77% vốn đã bố trí. Đối với dự án thành phần đoạn Mai Sơn - QL45 đã bàn giao mặt bằng 51,03 km trên tổng số 63,37 km, đạt 80,5% (tỉnh Ninh Bình là 11,91/14,41 km; tỉnh Thanh Hóa là 39,12/48,96 km), đã giải ngân được 1.429,649/2.162,323 tỷ đồng.

Đối với Dự án thành phần đầu tư xây dựng QL45 - Nghi Sơn, đến nay mặt bằng đã hoàn thành khoảng 31,37/43,28 km (phần đất nông lâm nghiệp) và 5,7 km tuyến nối QL45 với đường Nghi Sơn - Thọ Xuân đạt khoảng 75%, trong đó: huyện Nông Cống đã hoàn thành khoảng 23,12/28,28 km tuyến chính (đạt 81,7%) và 5,7 km tuyến nối (đạt 99%); huyện Tĩnh Gia đã hoàn thành khoảng 8,25/15km, đạt 55%. Đến nay, dự án này đã giải ngân GPMB trên tổng số vốn được giao đã được bố trí cho năm 2019 và 2020 là 551,939/900,173 tỷ đồng, đạt 61,3%.

Để đẩy nhanh GPMB cao tốc Bắc - Nam, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể liên tục quán triệt, yêu cầu các cơ quan, đơn vị của Bộ, đặc biệt là các ban QLDA phải tích cực phối hợp với các địa phương xây dựng kế hoạch chi tiết để thực hiện hoàn thành khối lượng GPMB còn lại (khoảng gần 19%), giao các đồng chí giám đốc ban QLDA phải trực tiếp, chủ động xử lý các vướng mắc và chịu trách nhiệm trước Bộ GTVT về công tác GPMB.

Bộ trưởng yêu cầu đến hết tháng 8/2020, đối với tất cả các vị trí không vướng về tái định cư và hạ tầng kỹ thuật phải chi trả được hết tiền cho dân; đến cuối tháng 9 phải di dời nhà cửa, dân cư, chi trả tiền cho người dân thuê nhà, bố trí chỗ ở tạm trước khi hoàn thành các khu tái định cư. Đặc biệt, đối với công tác xây dựng các khu tái định cư, di dời công trình hạ tầng kỹ thuật, trong đó các công trình truyền tải điện là khối lượng chủ yếu của công tác di dời công trình hạ tầng kỹ thuật, Bộ trưởng yêu cầu các ban QLDA làm đầu mối để các địa phương thực hiện các thủ tục với cơ quan trực thuộc EVN về thiết kế, đóng cắt điện... theo các quy định của chuyên ngành Điện lực để đẩy nhanh tiến độ thực hiện, phấn đấu hoàn thành toàn bộ trong quý IV/2020.