Tạo mọi điều kiện thuận lợi cho vận tải biển và dịch vụ Logistics

Mặc dù gặp phải nhiều khó khăn do dịch bệnh Covid-19 nhưng hoạt động vận tải biển vẫn duy trì hiệu quả (Ảnh internet)

Cần ưu tiên tiêm vaccine, tháo gỡ khó khăn trong việc thay thế thuyền viên

Ông Ngô Anh Tuấn – Tổng thư ký Hiệp hội Đại lý và Môi giới Hàng hải Việt Nam cho biết thời gian qua mặc dù dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp nhưng các đơn vị quản lý ngành hàng hải đã có nhiều nỗ lực, duy trì được hoạt động, làm thủ tục cho tàu bè nước ngoài cũng như trong nước ra vào cảng thông suốt, không để ùn tắc.

Theo ông Tuấn với tình hình hiện nay, hoạt động cần được chú trọng quan tâm tháo gỡ là việc thay đổi thuyền viên. Do dịch Covid-19, thuyền viên Việt Nam khó có thể thay đổi như theo quy định luật lao động hàng hải quốc tế, nhiều thuyền viên làm việc mười mấy tháng trên biển mà chưa được thay thế.

“Đồng thời, một số địa phương hiện nay vẫn thực hiện giãn cách theo Chỉ thị số 16 như Tp.HCM, lượng giấy đi đường cấp cho cho đại lý viên rất hạn chế, mỗi doanh nghiệp chỉ có 1 - 2 người được cấp. Trong khi đó, việc tiến hành quy định thủ tục về xuất nhập cảnh hay khi tàu gặp sự cố cũng phải cần sự xuất hiện của đại lý để giải quyết. Trong bối cảnh dịch bệnh, các tàu ngoại hạn chế người lên tàu, vai trò của các đại lý hàng hải càng cần kíp hơn. Trong khoảng thời gian vào cảng làm hàng của mỗi tàu container thường rất nhanh, chỉ từ 20 - 26 tiếng, việc thực hiện thủ tục cho tàu ra, vào cảng của đại lý gặp nhiều khó khăn, nhất là những tàu vào lúc nửa đêm”, ông Tuấn chia sẻ.

Buổi họp trực tuyến về tạo thuận lợi cho vận tải biển và dịch vụ logistics trong điều kiện phòng, chống dịch Covid-19.

Theo thống kê, hiện địa bàn TP.HCM chỉ có khoảng 250 đại lý hàng hải, Hiệp hội Đại lý và Môi giới Hàng hải Việt Nam kiến nghị các cấp chức năng địa phương xem xét, tăng cường cấp giấy đi đường cho đại lý viên đảm bảo điều kiện phòng dịch được ra đường ban đêm giải quyết thủ tục cho tàu thuyền.

Đồng tình với quan điểm cần tháo gỡ cho hoạt động thay đổi thuyền viên, ông Nguyễn Cảnh Tĩnh - Tổng giám đốc Tổng công ty Hàng hải VN (VIMC) cho biết khó khăn hiện nay là tàu cập cảng biển Hải Phòng thay thuyền viên nhưng lực lượng thuyền viên dự trữ lại ở nhiều địa phương khác nhau. Để thay thế được, họ buộc phải đáp ứng yêu cầu cách ly 14 ngày nếu vào địa phận TP Hải Phòng, đồng nghĩa, tàu phải nằm chờ 14 ngày ở cảng phát sinh nhiều chi phí. Trong khi đó, thực tế, thuyền viên chỉ đi qua Hải Phòng chứ không lưu trú. Vì vậy, Bộ GTVT cần có ý kiến đề nghị các tỉnh, thành tạo điều kiện cho các thuyền viên có giấy xét nghiệm PCR và chấp nhận quy tắc phòng Covid-19 là có thể lên tàu luôn.

Một trong những khó khăn khác cần được sớm tháo gỡ và giải quyết chính là việc tiêm vắc-xin cho thuyền viên cũng như lực lượng cán bộ, người lao động tại các cảng vụ.

Ông Nguyễn Cảnh Tĩnh cho biết VIMC hiện nay đang có 78 tàu biển hoạt động trong nước và quốc tế với khoảng khoảng 4.000 thuyền viên. Thế nhưng số lượng sỹ quan thủy thủ được tiêm vaccine phòng Covid-19 chỉ khoảng 10%. Đặc thù của tàu biển là hoạt động dài ngày, liên tục trên biển. Thuyền viên bị nhiễm Covid-19 trong quá trình hành hải không thể có điều kiện tiếp cận với cơ sở y tế trên bờ. Sự nguy hiểm không chỉ với một người mà với tất cả 20 - 22 thuyền viên/tàu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chuỗi cung ứng vận chuyển hàng hóa.

Không chỉ đối với thuyền viên, các đơn vị, doanh nghiệp còn lo ngại ảnh hưởng hoạt động bởi đội ngũ cán bộ, người lao động tại chỗ chưa được ưu tiên tiêm vaccine. Ông Phùng Ngọc Minh – Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn cho rằng lực lượng lao động tại chỗ tại các khu vực cảng biển cũng cần được ưu tiên tiêm vaccine để có thể tiếp tục an toàn lao động bởi nếu lực lượng này bị nhiễm bệnh không thể hoạt động thì sẽ gây đứt gãy chuỗi cung ứng hàng hoá.

Ngoài ra, một số hiệp hội, doanh nghiệp còn kiến nghị giảm phí hoạt động tàu thuyền tại khu vực cảng biển, giảm chi phí nhiên liệu cho khối tàu bè…

Tạo điều kiện duy trì hiệu quả hoạt động vận tải biển

Tại cuộc họp, ông Hoàng Hồng Giang – Phó cục trưởng Cục Hàng hải VN cho biết theo thống kê sơ bộ, tính đến nay đã có hơn 4.200 thuyền viên được tiêm vaccine tại khu vực cảng biển; số lượng cán bộ công nhân viên làm việc tại cảng biển được tiêm là hơn 19.400 người và có gần 2.500 nhân viên hãng tàu, hoa tiêu, đại lý, dịch vụ hàng hải đã được tiêm vaccine.

Theo ông Giang, thuyền viên là lực lượng lao động chính trong chuỗi cung ứng hàng hoá vận tải biển tuy nhiên số lượng thuyền viên được tiêm vaccine đến nay còn rất hạn chế. Ngoài ra, việc không có các chuyến bay thương mại, hạn chế nhập cảnh, không cấp visa, thuyền viên muốn hồi hương phải hoàn thành cách ly ở nước sở tại, thời gian chờ đợi đại sứ quán xét duyệt hồi hương bị kéo dài dẫn đến thuyền viên hết hạn hợp đồng nhưng khó về nước, bị kẹt lại ở nhiều nước trên thế giới cũng khiến việc thay đổi thuyền viên gặp nhiều khó khăn.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể chủ trì cuộc họp

Tại cuộc họp, khẳng định vai trò quan trọng của thuyền viên cũng như người lao động tại chỗ của ngành hàng hải, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể đề nghị các địa phương ưu tiên tiêm vaccine phòng Covid-19 cho đội ngũ lao động tại cảng biển, thuyền viên và các đối tượng làm việc tại doanh nghiệp sản xuất liên quan đến dây chuyền xuất nhập khẩu hàng hóa. Bộ trưởng cũng đề nghị các địa phương xem xét lại vấn đề cấp giấy đi đường. Hoạt động tại cảng biển là đặc thù, để duy trì được phải có đủ lực lượng từ hải quan, cảng vụ, y tế, lái xe, đại lý giao nhận đến công nhân… Tỷ lệ cấp giấy đi đường phải đạt mức 70 - 80% để đảm bảo đủ nhân lực tham gia khai thác tại khu vực cảng chứ không thể chỉ ở mức 10 - 20% như hiện nay.

Đồng thời, để tháo gỡ khó khăn, đảm bảo hoạt động hiệu quả chuỗi cung ứng hàng hoá vận tải biển, các tỉnh, thành phố cần tạo điều kiện hơn nữa cho công tác thay thế thuyền viên, nhất là những người đã được tiêm vaccine. Bộ trưởng gợi mở nếu cần thiết, địa phương có thể thành lập tổ công tác xét nghiệm Covid-19 cho toàn bộ lực lượng thuyền viên trước khi xuống tàu.

Liên quan đến đề xuất giảm phí hoạt động cho tàu, thuyền tại khu vực cảng biển, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, trên cơ sở kiến nghị của Bộ GTVT, vừa qua Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 32 trong đó miễn giảm nhiều loại phí hàng hải. Trường hợp cần miễn giảm thêm chi phí gì, các doanh nghiệp cần nghiên cứu và tiếp tục đề xuất. Bộ GTVT sẽ tham mưu Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành nghiên cứu chia sẻ gánh nặng với doanh nghiệp theo lộ trình phù hợp.

“Bộ GTVT cam kết chỉ đạo, kiểm tra hàng ngày toàn bộ hoạt động của các cảng, bất cứ nội dung nào vướng mắc liên quan đến vận tải, doanh nghiệp cần phản ảnh ngay đến đường dây nóng để Bộ GTVT đôn đốc xử lý ngay lập tức. Chốt nào vướng mắc Bộ sẽ làm việc ngay với địa phương đó, tuyệt đối không để ùn tắc giao thông, ảnh hưởng đến hàng hóa”, Bộ trưởng khẳng định.