Thầy giáo áp dụng bản đồ tư duy vào môn văn

Học trò trường THPT Lương Thế Vinh, Nam Định cho biết, họ thường xuyên thích thú với các đề Văn của thầy giáo 8X.

Những đề Văn gần gũi

Yêu thích Sơn Tùng M-TP vì những ca khúc ý nghĩa, thầy giáo Trịnh Quỳnh đã ra đề bài kiểm tra học kỳ 1 cho học sinh lớp 12:

"Remember me:

Ở đâu đó phía cuối con đường kia

Nước mắt thôi ngừng trôi

Ở đâu đó phía cuối chân trời kia ánh sáng đang chờ tôi

Đập tan đi trái tim lạnh băng

Ở đâu đó sẽ có người đợi trông dang tay

Ôm lấy thân này (ai ôm lấy thân này?)

Có lẽ tôi đã tìm được giấc mơ yên bình

Giải thoát cho tâm hồn tôi,

Gồng bao nhiêu vết thương giờ tôi là tôi!

Có lẽ những nỗi đau đã giúp tôi trưởng thành hơn

Những giọt nước mắt khiến tôi trở nên mạnh mẽ hơn

Cảm ơn tất cả ...

Đề bài yêu cầu, từ ý nghĩa lời bài hát Remember me của ca sĩ Sơn Tùng - MTP, anh/chị rút ra được bài học gì cho thế hệ trẻ ngày nay".

Cách giải một đề Văn theo hướng dẫn của thầy Trịnh Quỳnh.

Qua đề Văn này, nam giáo viên gửi gắm: Mỗi người cần có nghị lực, dám khẳng định cá tính bản thân và quan trọng hơn là biết vượt qua mọi rào cản để khẳng định: Tôi vẫn là tôi.

Remember me - lời nhắc về một lối sống đẹp: Sống cống hiến và sống hết mình giúp cho con người có thể tìm những giá trị đích thực.

Trong một đề Văn khác, dành cho học sinh lớp 12 thi thử kỳ thi THPT quốc gia, thầy Trịnh Quỳnh nêu lên vấn đề an toàn thực phẩm đang được cả xã hội quan tâm. Đề bài rất ngắn gọn: “Trình bày suy nghĩ của anh/chị về vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm hiện nay?”.

Để làm được đề này, học sinh thường xuyên phải cập nhật thông tin thời sự, trong đó có những vụ việc báo chí phanh phui khiến nhiều người giật mình. Đa số thực phẩm không an toàn do người dân dùng như một thói quen, bất cập về khâu quản lý vệ sinh…

Thầy Quỳnh chia sẻ, đề bài đáp ứng được xu hướng tích hợp các môn học, bao gồm Sinh học, Văn học và Giáo dục Công dân để giải quyết vấn đề có sẵn trong thực tiễn. Đây là xu thế ra đề hiện nay và cũng là yêu cầu chung trong việc đổi mới thi cử của Bộ GD&ĐT.

Một bài tập khác cũng khá thú vị của thầy Trịnh Quỳnh đề cập đến việc coi trọng ngoại hình trong giới trẻ.

Đề thi nêu: "Theo kết quả của công ty JFK (Đức): Có tới 38% người Nhật không hài lòng với ngoại hình của mình. Tiếp ngay sau người Nhật là người Anh (20%) rồi đến người Nga và người Hàn Quốc (cùng 19%)....

... Các chuyên gia của JFK kết luận rằng, các thanh thiếu niên trong độ tuổi từ 15 đến 19 thường có thái độ phê phán vẻ ngoài của mình nhiều nhất.

Anh/chị có suy nghĩ gì về việc xã hội hiện đại ngày càng coi trọng ngoại hình và số lượng những người không hài lòng về ngoại hình của mình ngày càng tăng lên”.

Thầy giáo Trịnh Quỳnh thường xuyên đổi mới trong cách dạy và học.

 

Sơ đồ tư duy

Những đề Văn trên đều được thầy Trịnh Quỳnh hướng dẫn học sinh làm theo phương pháp sơ đồ tư duy. Ý tưởng vạy này được giáo viên 8X học tập từ Tony Buzan - người sáng tạo ra phương pháp tư duy Mind Map (bản đồ tư duy). Một trong những cuốn sách thầy Quỳnh yêu thích nhất là Tôi tài giỏi và bạn cũng thế của tác giả Adam Khoo.

“Để vẽ được sơ đồ, học sinh cần có tư duy hình thành ý, logic và hình ảnh, tránh được việc viết lặp ý, trình bày lan man trong bài làm. Với cách học này, học sinh có thể viết ngắn gọn nhưng vẫn đạt điểm tối đa”, thầy Quỳnh nêu.

Thầy Quỳnh luyện tập vẽ sơ đồ tư duy.

Trên lớp, thầy Quỳnh chia lớp thành các nhóm nhỏ, học sinh luyện vẽ sơ đồ tư duy trên giấy. Sau đó, cả lớp sẽ thống nhất để có một sơ đồ tư duy chung.

Từ đó, mỗi người bằng năng lực cảm nhận của mình sẽ có những bài Văn riêng, đảm bảo có luận điểm, luận cứ phù hợp với đáp án.

“Khi vẽ bản đồ tư duy, bán cầu não trái giúp học sinh có những phân tích, lý luận, bán cầu não phải mang đến các hình ảnh mơ mộng”, thầy Quỳnh bày tỏ.

Thầy giáo cho biết, sau khi luyện tập vẽ quen bằng tay hoặc máy tính, học sinh sẽ có tư duy trong sáng, mạch lạc, khi vào phòng thi có thể không vẽ sơ đồ hoặc vẽ sơ lược vẫn hoàn thiện bài tốt.

Trịnh Quỳnh là thầy giáo 8X, cựu học sinh trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong, Nam Định, tốt nghiệp bằng giỏi Sư phạm Ngữ Văn, ĐH KHXH&NV Hà Nội. Thầy giáo trẻ là admin của diễn đàn Học Văn - Văn học có 150.000 người theo dõi.