Thu thuế Uber: Nhà nước... trắng tay, cơ quan thuế “thả gà ra đuổi”

Hiện nay, loại hình kinh doanh của Uber đang gây tranh cãi. Các chuyên gia cho rằng khả năng bị thất thoát thuế nếu quy định tài xế Uber chịu trách nhiệm khấu trừ thay cho Uber. Trong ảnh: một khách đi xe Uber thanh toán tiền mặt cho một chuyến đi - Ảnh: Quang Định

Ông Nguyễn Thái Sơn, nguyên trưởng phòng thuế thu nhập cá nhân Cục Thuế TP.HCM, cho rằng việc giao cho các đối tác của Uber B.V có trách nhiệm khấu trừ và nộp thay thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng cho nhà thầu Uber theo tỉ lệ thỏa thuận chia sẻ doanh thu với nhà thầu là không tưởng.

Theo ông Sơn, nguyên tắc của thuế là khấu trừ tại nguồn, đơn vị nào chi trả thu nhập phải có trách nhiệm thu hộ cho cơ quan thuế. Là đơn vị thu tiền, ngoài việc phải kê khai nộp thuế, nhà thầu Uber B.V còn có trách nhiệm khấu trừ thuế thu nhập cá nhân của tài xế trước khi chi trả thu nhập cho họ.

“Nếu theo như hướng dẫn của công văn 2529 của Tổng cục Thuế, khả năng bị thất thu thuế rất lớn vì hầu hết là xe của cá nhân nhàn rỗi đưa vào kinh doanh. Nghĩa vụ thuế của họ còn chưa hoàn thành huống gì bắt họ đi khấu trừ thuế nhà thầu cho Uber” - ông Sơn nói.

Cũng theo ông Sơn, giao việc khấu trừ thuế cho cá nhân thực hiện chẳng khác gì “thả gà ra đuổi”.

“Người nộp thuế sẽ đặt câu hỏi vì sao lại có văn bản hướng dẫn bất thường này vì người lao động thì bị thu từng đồng còn Uber B.V hoạt động mấy năm trời không thu được đồng thuế nào. Nay lại hướng dẫn theo kiểu “vẽ đường cho hươu chạy”, cơ quan thuế lại càng khó thu thuế hơn” - ông Sơn phân tích thêm.

Một chuyên gia thuế khác cũng cho rằng những tổ chức nước ngoài tại VN thường sẽ thuê một tổ chức thực hiện thay việc khấu trừ thuế trước khi chuyển tiền đi, còn Uber B.V lại chuyển thẳng đi rồi mới rót lại cho tài xế, đồng thời khẳng định hướng dẫn của Tổng cục Thuế sẽ tạo tiền lệ cho những đơn vị khác làm theo, gây thất thu thuế cho Nhà nước.

“Tổng cục Thuế phải giải thích rõ cho công luận vì sao lại dành ưu ái cho đơn vị hoạt động nhiều năm tại VN mà không thu được một đồng thuế nào. Trong khi công nhân viên, người lao động đều phải nộp thuế không sót một đồng” - vị này nói.

Phó tổng giám đốc một công ty kiểm toán cũng cho rằng theo quy định, đơn vị nào chi trả đều phải có trách nhiệm khấu trừ thuế, nếu không sẽ phải đền tiền cho Nhà nước. Với cách này, bao nhiêu năm qua Nhà nước đã thu thuế của người làm công ăn lương.

“Thế nhưng với trường hợp Uber, Tổng cục Thuế làm điều ngược lại, đẩy hết sự phiền phức cho cơ quan thuế địa phương, chưa kể nguy cơ ngân sách nhà nước mất tiền thuế vì làm sao truy thu được hết những cá nhân nhận thu nhập từ Uber để thu thuế” - ông này phân tích.