Vướng mặt bằng, cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi có nguy cơ chậm tiến độ

Một đoạn đường cao tốc đang được thi công qua địa phận tỉnh Quảng Nam. Ảnh: VGP/Thế Phong

Ban quản lý Dự án đường cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi (Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam-VEC) cho biết, tổng chiều dài tuyến cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi khoảng 140 km. Hiện toàn tuyến còn vướng 67 điểm với chiều dài vướng 13,85 km chưa thể bàn giao để triển khai thi công. Trong đó, TP. Đà Nẵng: 0,71 km; tỉnh Quảng Nam: 8,09 km tập trung ở các huyện Điện Bàn, Phú Ninh và Núi Thành; tỉnh Quảng Ngãi: 5,05 km tập trung ở các huyện Bình Sơn, Sơn Tịnh và Tư Nghĩa.

Tại 67 điểm vướng, nhiều nhất là tỉnh Quảng Nam có 39 điểm, tỉnh Quảng Ngãi 25 điểm với khoảng 919 hộ dân chưa di dời, bàn giao mặt bằng cho dự án.

Vướng mắc chủ yếu hiện nay là các khu tái định cư (TĐC) chưa hoàn thành hoặc chưa hoàn thiện cơ sở hạ tầng (điện, nước) để người dân có thể chuyển tới sinh sống. Toàn dự án hiện còn khoảng 11 khu TĐC chưa hoàn thành, trong đó: TP. Đà Nẵng còn 3 khu, tỉnh Quảng Nam còn 3 khu và tỉnh Quảng Ngãi còn 5 khu. Ngoài ra, việc lập phương án đền bù chậm chễ đối với 10 điểm còn tồn tại trên huyện Núi Thành, Quảng Nam cũng là một nguyên nhân địa phương chưa bàn giao 3,7 km cho nhà thầu thi công.

Bên cạnh đó, dự án cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi cũng đang đứng trước nguy cơ thiếu vốn cho công tác GPMB. Đến nay, mặc dù dự án đã qua 1 nửa thời gian triển khai nhưng vốn đối ứng mới bố trí được 50%. Cụ thể, tổng nhu cầu vốn cho công tác GPMB là 3.196 tỉ đồng, song vốn đối ứng mới cấp được 1.638 tỉ đồng, còn thiếu 1.558 tỉ đồng. 

Trong năm 2015, do nguồn vốn đối ứng chỉ cấp cho dự án được 200 tỉ đồng nên chủ dự  án (VEC) đã ứng ra 800 tỉ đồng từ nguồn vốn của VEC cho các địa phương thực hiện công tác GPMB, nhưng đến tháng 9/2015 đã vượt hạn mức cho phép và dự  án chưa tìm được nguồn vốn bổ sung.

Do đó, để đáp ứng được tiến độ thông xe toàn dự án vào năm 2017, điều kiện tiên quyết là phải cấp đủ 800 tỉ đồng từ nay đến cuối năm 2015 và quý I năm 2016 là 700 tỉ đồng. Ngoài ra các địa phương phải vào cuộc quyết liệt hơn nữa trong công tác GPMB để có thể bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công vào cuối năm 2015.

Chủ đầu tư đối diện với nhiều khó khăn

Ông Hoàng Việt Hưng, Giám đốc Ban quản lý Dự án đường cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi cho biết nếu do GPMB mà dự án không thể hoàn thành vào năm 2017 thì hậu quả sẽ rất lớn. Chỉ tính riêng đoạn vướng mắc khoảng 1 km tại xã Điện Thọ (thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam), theo thiết kế ban đầu đây là đoạn nền đất yếu phải xử lý và chờ lún khoảng 12 tháng. Nếu tháng 11/2015 địa phương không thể bàn giao mặt bằng cho dự án như cam kết với Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải và Bộ GTVT trong đợt công tác của Phó Thủ tướng ngày 1/7/2015, dự án phải xem xét, bổ sung khoảng 200 tỉ đồng để thay đổi biện pháp xử lý nền đất yếu.

Trong hai ngày 10 và 11/11 vừa qua, trên địa bàn xã Tam Ngọc (TP. Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam), người dân cản trở thi công đoạn đã bàn giao mặt bằng thì ước tính thiệt hại cho nhà thầu và chủ dự án khoảng 90 triệu đồng/ngày. Đấy là chưa kể, hàng trăm thiết bị, máy móc và công nhân của nhà thầu phải nằm chờ mặt bằng.

Ngoài ra, do công tác GPMB chậm, các nhà thầu nước ngoài như Posco thuộc gói thầu A5 địa phận tỉnh Quảng Ngãi, nhà thầu OHL thuộc gói thầu số 7 địa phận tỉnh Quảng Nam đã nhiều lần có văn bản đề nghị VEC đền bù thiệt hại về kinh tế do chậm bàn giao mặt bằng. Chủ đầu tư VEC đang phải đối mặt với các khiếu kiện pháp lý của các nhà thầu.

Nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án đường cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi, ông Mai Tuấn Anh, Tổng Giám đốc VEC đã yêu cầu trong 2 tháng cuối năm, Ban quản lý Dự án phối hợp với các địa phương tập trung giải quyết vướng mắc về mặt bằng trên tuyến chính, nhất là giải quyết các vị trí cần di dời đường điện, ưu tiên giải quyết thứ tự theo tiến độ thi công của nhà thầu.