Bắc Kinh quyết tâm "cắt" xe cá nhân thế nào?

Các xe hơi nối đuôi nhau trong một vụ kẹt xe tại Trung Quốc - Ảnh: glitta

Kẹt xe 12 ngày đêm

Tháng 8-2010, nơi đây xảy ra vụ kẹt xe kéo dài suốt 12 ngày liền. Hàng ngàn chiếc xe tải và xe hơi con mắc kẹt trên tuyến đường dài gần 100km.

Các xe chỉ di chuyển được vài kilomet mỗi ngày, buộc tài xế phải ăn uống, nghỉ ngơi ngay trên xe. Thực phẩm được những người bán hàng rong tranh thủ chào mời với giá cắt cổ.

Sau vụ kẹt xe kinh hoàng năm 2010, chính quyền thành phố Bắc Kinh bắt đầu áp dụng các chính sách nhằm giảm số phương tiện giao thông cá nhân và khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng phương tiện giao thông công cộng.

Kể từ năm 2011, các trung tâm cấp cứu y tế tại Bắc Kinh yêu cầu nhân viên sử dụng xe máy thay vì xe cứu thương để tiếp cận nạn nhân kịp thời, đồng thời góp phần hạn chế kẹt xe.

Cũng trong năm này, lần đầu tiên chính quyền quy định hạn ngạch đăng ký xe, giúp giảm được 70% số xe đăng ký mới so với năm 2010.

Ngoài ra, các xe cũng được chia ra thành năm nhóm dựa trên hai số cuối của biển số xe. Mỗi nhóm bị cấm chạy trên một tuyến đường nhất định trong một ngày từ thứ hai đến thứ sáu. Những người cố tình vi phạm và lái xe vào đường cấm sẽ bị phạt rất nặng.

Quy định này giúp giảm lượng xe lưu thông trên phố, đồng thời buộc người dân sử dụng các phương tiện giao thông công cộng trong ngày họ bị cấm đi xe.

Theo một bài báo trên tờ China Daily năm 2011, chính quyền thành phố cũng chia các tuyến đường trên phố thành ba nhóm khác nhau dựa theo mức độ ùn tắc xảy ra vào giờ cao điểm.

Trên những tuyến phố thương mại đông đúc thường xảy ra kẹt xe nghiêm trọng, tài xế sẽ phải trả phí gửi xe rất cao. Càng đậu lâu, mức phí càng tăng.

Những tuyến đường ít đông hơn nhưng vẫn xảy ra ùn tắc sẽ có mức phí đậu xe thấp hơn một chút, còn các đường thông thoáng sẽ có giá thấp nhất.

Chính quyền thành phố cũng quy định mức giá đậu xe mới. Các xe đậu ở lòng đường sẽ bị tính phí cao. Trong khi đó, nếu tài xế chịu đưa xe vào các hầm, bãi đỗ thì chỉ cần đóng mức phí gửi xe thấp.

Theo số liệu của Trung tâm Nghiên cứu giao thông vận tải Bắc Kinh (BTRC), các quy định có hiệu quả rõ rệt chỉ ba tháng sau khi được áp dụng.

27% người tham gia giao thông giảm tần suất sử dụng phương tiện cá nhân, chuyển sang các phương tiện giao thông công cộng; tỉ lệ gửi xe trên các tuyến đường giảm 12%; 20% số tài xế tìm chỗ đậu xe trên các tuyến đường có phí gửi xe thấp, tức những khu vực thông thoáng, ít xảy ra ùn tắc.

Năm 2013, BTRC kết hợp với Ngân hàng Thế giới tổ chức hội nghị chuyên đề nhằm lấy ý kiến của các chuyên gia đến từ các nước, vùng lãnh thổ đang đối mặt với các vấn đề giao thông tương tự Bắc Kinh như Hàn Quốc, Hong Kong, Singapore, Mỹ, Nhật.

Ứng dụng công nghệ

Những năm gần đây, khi smartphone trở thành thiết bị ngày càng phổ biến, các nhà phát triển ứng dụng bắt đầu sử dụng công nghệ để giải quyết các vấn đề giao thông.

Tháng 11-2013, Trung tâm Thông tin giao thông vận tải Bắc Kinh trình làng ứng dụng di động cho phép hành khách đi xe buýt theo dõi đường đi, các trạm dừng, khoảng cách giữa các chuyến xe theo thời gian thực.

Ứng dụng này còn giúp hành khách ước lượng thời gian di chuyển, vị trí chính xác của xe buýt trên bản đồ để chủ động hơn trong việc lựa chọn cách thức di chuyển.

Năm 2014, Công ty an ninh kỹ thuật số Gemalto kết hợp với China Mobile phát triển ứng dụng tự động soát vé cho phép 22 triệu hành khách tại thành phố Bắc Kinh đi xe buýt và tàu điện ngầm tiện lợi hơn.

Ứng dụng này giúp thay thế vé xe bằng giấy, nhanh chóng và đơn giản hơn phương pháp truyền thống là mua vé rồi trả tiền mặt.

Tháng 6-2015, công ty khởi nghiệp EasyParking cũng phát triển phần mềm giúp các tài xế tìm chỗ đậu xe mà không cần phải chạy lòng vòng trên các tuyến phố, đồng thời thanh toán phí gửi xe trực tuyến.

Các tiện ích này giúp người dân cảm thấy dễ chịu hơn khi sử dụng phương tiện công cộng, đồng thời giảm thiểu số lượng xe cá nhân lưu thông.

Bên cạnh đó, chính quyền Bắc Kinh cũng nỗ lực cải thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng các dịch vụ công cộng.

Hồi đầu năm nay, Ủy ban Giao thông vận tải Bắc Kinh cho biết từ năm 2016 - 2020 sẽ áp dụng một số chính sách mới, trong đó có thu phí kẹt xe, giảm giá vé phương tiện giao thông công cộng cho các hành khách đi ngoài giờ cao điểm và mở thêm 1.000km đường dành cho xe buýt.