Bộ GTVT đẩy nhanh chuyển đổi số - Bài 2: Số hóa dữ liệu đường bộ khổng lồ

Đề án "Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong lĩnh vực đường bộ giai đoạn 2023 - 2025, định hướng đến 2030" do Cục ĐBVN xây dựng vừa được Bộ GTVT phê duyệt sẽ tập trung thực hiện hàng loạt giải pháp nhằm hiện đại hóa lĩnh vực đường bộ đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn đóng góp nhiều hơn nữa cho nền kinh tế đất nước.

Xây dựng nền tảng cho chuyển đổi số

Theo ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ, Môi trường và Hợp tác quốc tế, Cục Đường bộ Việt Nam (ĐBVN), những năm qua, Cục đã đẩy mạnh công tác chuyển đổi số với việc sử dụng mô hình điện toán đám mây cho hệ thống phần mềm, cơ sở dữ liệu (CSDL) khổng lồ của lĩnh vực đường bộ.

Cụ thể, Cục ĐBVN đã phát triển dữ liệu số với việc hoàn thành xây dựng tiêu chuẩn dữ liệu quản lý phương tiện với 938.092 phương tiện kinh doanh vận tải trên toàn quốc và đã cấp phù hiệu, biển hiệu thuộc quyền quản lý và dữ liệu cho 88.331 đơn vị kinh doanh vận tải đã cấp giấy phép vào hệ thống; số hóa CSDL của 8.818.396 GPLX ô tô và 46.781.159 GPLX mô tô, làm nền tảng để triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và mức độ 4 trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia. Bên cạnh đó, hệ thống CSDL kiểm soát tải trọng xe được kết nối với 63 trạm kiểm soát tải trọng xe lưu động và 14 trạm kiểm soát tải trọng xe cố định, đóng vai trò là nguồn dữ liệu phục vụ cho công tác thống kê, báo cáo về tình hình kiểm soát tải trọng xe cho các cơ quan quản lý nhà nước, người điều khiển phương tiện và hoạt động vận tải, hệ thống dữ liệu quản lý kết cấu hạ tầng GTVT.

Thời gian qua, Cục ĐBVN đã tập trung xây dựng nền tảng số với việc hoàn thành nâng cấp CSDL hệ thống quản lý tình trạng mặt đường của 55.345 km làn/24.598 km quốc lộ và đường cao tốc; hoàn thiện mô-đun hỗ trợ lập kế hoạch bảo trì cầu, tích hợp với hệ thống quản lý tài sản đường bộ, hệ thống CSDL quản lý cầu quốc lộ và cao tốc với 7.700 cầu, tích hợp với hệ thống quản lý tài sản đường bộ.

Đối với hệ thống CSDL quản lý tài sản đường bộ, các đơn vị đã thu thập đủ 32 loại tài sản đường bộ khác trên tổng số 24.598 km quốc lộ và cao tốc; tích hợp thông tin với hệ thống quản lý mặt đường, quản lý cầu cũng như tình trạng của 6.600 cầu trên các tuyến đường địa phương. Đây được đánh giá là hệ thống CSDL lớn về tài sản đường bộ, là công cụ quản lý, tổng hợp báo cáo và hỗ trợ công tác lập kế hoạch bảo trì hàng năm và trung hạn của Cục và Bộ GTVT.

Số hóa toàn diện

Trao đổi với Tạp chí GTVT, ông Nguyễn Xuân Cường, Cục trưởng Cục ĐBVN cho biết, với việc thực hiện duy trì 66 dịch vụ công trực tuyến, trong đó có 41 dịch công toàn trình (mức độ 4) và 25 dịch vụ công một phần, Cục ĐBVN đã thực hiện cập nhật 100% số liệu báo cáo, thống kê lên hệ thống thông tin báo cáo Chính phủ và hệ thống theo dõi kết quả nhiệm vụ lãnh đạo Bộ GTVT giao. Ngoài ra, hệ thống quản lý cán bộ, hệ thống thông tin lưu trữ tài liệu điện tử, phần mềm quản lý thông tin về khoa học và công nghệ ngành GTVT đều được vận hành hiệu quả, qua đó góp phần nâng cao hiệu quả, hiệu lực trong thực thi nhiệm vụ của Cục ĐBVN, phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp.

Ông Cường lấy ví dụ, việc mở rộng triển khai dịch vụ mức độ 4 trong cấp, đổi GPLX trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia phạm vi toàn quốc (từ ngày 14/11/2022) đến nay đã có 10.156 hồ sơ đăng ký, trong đó đã cấp 8.999 GPLX, đang xử lý 1.157 hồ sơ.

Qua thống kê cho thấy số lượng hồ sơ tiếp nhận có chiều hướng tăng dần khi quý I tiếp nhận trung bình 16 hồ sơ/ngày, quý II tiếp nhận trung bình 92 hồ sơ/ngày và hiện đang tiếp nhận trung bình 150 hồ sơ/ngày. Việc triển khai cấp, đổi GPLX trực tuyến toàn trình trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia đã góp phần đơn giản, giảm bớt thủ tục hồ sơ, tiết kiệm thời gian và chi phí trong việc giải quyết thủ tục hành chính cấp, đổi GPLX. Làm một phép tính nhỏ, nếu tính trung bình cho việc ăn nghỉ, đi lại của người dân ở các xã vùng xa có khoảng cách đến trung tâm thành phố khoảng 300 km thì mỗi hồ sơ cấp, đổi GPLX thực hiện theo hình thức trực tuyến sẽ tiết kiệm được khoảng 700 nghìn đồng cho người dân.

Với việc hoàn thành hệ thống CSDL quản lý giám sát, khai thác dữ liệu các trạm thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ thông qua đối soát lưu lượng và doanh thu thời gian thực tại từng trạm thu phí đã góp phần công khai, minh bạch hoạt động thu phí, tiết kiệm thời gian, giảm chi phí cho người dân và doanh nghiệp. Cùng với đó, quá trình chuyển đổi số giúp số hóa, lưu trữ hồ sơ bảo trì công trình, bao gồm các văn bản pháp lý, hồ sơ lập dự án, hồ sơ thiết kế, hoàn công, quyết toán của các tuyến quốc lộ được bảo dưỡng, sửa chữa thường xuyên và đột xuất..., phục vụ hiệu quả việc quản lý điều hành công tác quản lý, bảo trì trên toàn hệ thống.

Cũng theo ông Cường, vừa qua, Bộ GTVT đã phê duyệt Đề án "Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong lĩnh vực đường bộ giai đoạn 2023 - 2025, định hướng đến 2030". Đây là cơ sở để Cục ĐBVN ứng dụng toàn diện công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số lĩnh vực đường bộ theo nguyên tắc lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước lĩnh vực đường bộ từ Trung ương đến địa phương, nhằm phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ hiện đại, đảm bảo ATGT và môi trường.

Theo đó, các hoạt động quản lý, điều hành của Cục ĐBVN được chuyển đổi số một cách toàn diện để có thể triển khai vận hành chủ yếu trên môi trường trực tuyến; tự động hóa được các công tác liên quan đến kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm đối với doanh nghiệp, phương tiện và người lái xe tham gia kinh doanh vận tải, các cơ sở đào tạo, sát hạch lái xe, học viên học lái xe thông qua các hệ thống thiết bị và phần mềm ứng dụng công nghệ thông tin.

"Các kế hoạch quản lý bảo trì, sửa chữa tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ được ứng dụng công nghệ thông tin để tự động hóa trong công tác lập kế hoạch, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Hệ thống giao thông thông minh được triển khai trên hệ thống đường bộ cao tốc và các đô thị, có sự kết nối với các lĩnh vực khác; tiến tới không sử dụng tiền mặt trong giao dịch hoạt động giao thông đường bộ; 100% phương tiện ô tô sử dụng tài khoản thu phí điện tử để thanh toán đa mục đích cho các dịch vụ giao thông đường bộ", ông Cường nhấn mạnh.

Để thực hiện thành công mục tiêu chuyển đổi số, Cục ĐBVN và các cơ quan, đơn vị liên quan tiếp tục hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật; xây dựng mô hình công nghệ thông tin của Cục ĐBVN; xây dựng, hoàn thiện các hệ thống kỹ thuật dùng chung; hoàn thiện hệ thống ứng dụng nội bộ; đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến; ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số chuyên ngành và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực cho chuyển đổi số.