Bùng nổ ô tô điện - liệu xe hybrid đã hết thời?

Số lượng xe điện mới ra mắt gần như đang áp đảo so với số lượng xe hybrid. Trên thực tế, xe hybrid thường được xem là một “chiếc cầu” để thế giới ô tô chuyển tiếp từ xe động cơ đốt trong sang một tương lai hoàn toàn bằng điện. Ở thời điểm hiện tại, xe điện đã ngày càng được nhắc đến nhiều hơn, song vẫn chưa thực sự phổ biến vì nhiều yếu tố, như mức giá khá cao và đặc biệt là cơ sở hạ tầng còn thiếu thốn. Dữ liệu mới nhất cho thấy hai quỹ đạo rất khác nhau giữa xe hybrid và xe điện.

Châu Âu xóa bỏ nhiều chính sách trợ giá xe hybrid

Thống kê của hãng tin Bloomberg đã cung cấp một bức tranh thậm chí còn rõ nét hơn. Doanh số bán xe hybrid ở Pháp đã giảm 28% trong tháng Sáu. Tại Đức, số lượt đăng ký xe hybrid giảm 16%. Tại Vương quốc Anh, xe hybrid và xe điện gần như đi song song với nhau hồi năm 2019. Giờ đây, cứ một chiếc hybrid đăng ký thì lại có hai chiếc ô tô điện được lăn bánh.

Vào năm 2020 và 2021, các nhà sản xuất ô tô phải đáp ứng các mục tiêu về khí thải CO2 khắt khe của châu Âu khi ra mắt các loại xe mới, trong khi đó xe hybrid được đối xử khá ưu đãi. Nhiều nhà sản xuất ô tô chưa hoàn toàn sẵn sàng với kiến trúc xe điện và khi phải đối mặt với hai lựa chọn - tiếp thị xe chạy hoàn toàn bằng điện dựa trên nền tảng sửa đổi của động cơ đốt trong hoặc xe hybrid- nhiều hãng đã chọn lựa chọn xe hybrid.

Xu hướng của ngành công nghiệp ô tô sẽ nghiêng về xe điện hay xe hybrid còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố quan trọng như thị trường và chính sách. Tại Anh, chính sách trợ cấp khi mua xe hybrid đã bị loại bỏ từ năm 2018, trong khi Đức tuyên bố gói trợ cấp cho xe hybrid sẽ kết thúc vào cuối năm nay.

Thực tế, các nước châu Âu đang mạnh mẽ hơn trong chiến lược chuyển sang sử dụng ô tô điện, đã khuyến khích người dân đi hoàn toàn bằng điện. Kết quả là, doanh số bán xe hybrid tại châu Âu nói chung trong quý II đã giảm 12,5% so với một năm trước đó, trong khi lượng mua xe chạy hoàn toàn bằng điện tăng 11,1%.

Ở mảng xe điện, ngày càng nhiều nhà sản xuất ô tô có đủ nền tảng cho xe chạy điện và chuẩn bị ra mắt xe mới. Xe điện có vẻ đã sẵn sàng tiếp tục thăng hạng trong bảng xếp hạng doanh số. Người tiêu dùng cũng đã sẵn sàng, hầu như trong năm tới, xe ô tô điện sẽ bước sang một kỷ nguyên mới, hoàn toàn phổ biến tại châu Âu.

Những thay đổi chính sách sắp tới có thể khiến xe hybrid gặp thiệt hại. Ủy ban Châu Âu dự kiến sẽ giới thiệu "hệ số tiện ích" mới cho xe hybrid từ năm 2027. Đây là những giá trị phản ánh tần suất các phương tiện hybrid được lái ở chế độ điện và quan trọng là giá trị phát thải CO2.

Mục tiêu của quy định là để các chủ sở hữu xe hybrid thực sự là những người đang lái “xe xanh”, sử dụng chế độ điện nhiều hơn. Nếu không có những thay đổi đáng kể trong vài năm tới, xe hybrid sẽ trở nên kém hấp dẫn hơn đối với các nhà sản xuất ô tô trong việc đáp ứng các quy định về khí thải. Các nhà sản xuất sẽ thấy rõ sự thay đổi và bắt đầu phân bổ các khoản đầu tư cho phù hợp.

Xe hybrid bán chạy ở Mỹ vì giá xăng tăng cao

Nhưng, một điều “hài hước” đã xảy ra tại Mỹ, đó là doanh số bán xe hybrid ở Mỹ đang tăng cao, do giá xăng tăng đột biến. Các nhà phân tích cho biết, các nhà sản xuất ô tô đã bán được doanh số kỷ lục 176.000 xe hybrid vào năm ngoái, tăng từ 69.000 chiếc so với năm 2020. Năm nay, doanh số bán xe hybrid dự đoán có thể đạt 180.000 chiếc, ngay cả khi thị trường xe hơi mới nói chung giảm xuống còn 14,4 triệu chiếc từ mức 15,3 triệu một năm trước đó, theo Cox Automotive.

Xe chạy hoàn toàn bằng điện đã chiếm khoảng 5% thị trường ô tô mới và hầu hết các nhà phân tích và giám đốc điều hành ngành công nghiệp đều hy vọng cuối cùng xe điện sẽ vượt qua xe hybrid khi các nhà sản xuất ô tô cam kết loại bỏ hoàn toàn khí thải từ ống xả, một nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu. Nhưng xe hybrid vẫn chiếm khoảng 7% doanh số bán hàng và con số đó có thể tăng lên trong ít nhất một vài năm nữa.

Tại Trung Quốc, doanh số bán xe hybrid cũng tương đối mạnh, giúp xe hybrid giữ được vị thế trên toàn cầu. Doanh số bán hàng của xe hybrid tại Trung Quốc đã tăng hơn gấp đôi vào năm ngoái, dẫn đầu là các xe của BYD và Li Auto. Mặc dù vậy, xe hybrid vẫn chưa theo kịp tốc độ tăng trưởng của xe điện. 

Trung Quốc có nhiều người sống ở các chung cư cao tầng vì thế gặp hạn chế về tùy chọn sạc tại nhà. Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc đang thúc đẩy nhiều biện pháp nhằm xây dựng các tùy chọn sạc công cộng và giúp thị trường xe điện mở rộng nhanh chóng. Chính quyền thành phố ở Thượng Hải cũng đã thiết lập các chính sách nhằm loại bỏ dần các chính sách ưu đãi cho xe hybrid bắt đầu từ năm 2023 và những thành phố khác tại Trung Quốc cũng có thể sẽ làm theo.

Trong tình thế hiện tại, các nhà sản xuất ô tô đang phải nỗ lực tăng cường sản xuất xe điện và đang gặp khó do ở phần pin. Do đó, giá trung bình của một chiếc ô tô điện mới hiện nay là 66.000 USD. Điều đó khiến xe hybrid vẫn còn cơ hội.

Ngoài ra, không giống như các loại xe hybrid thông thường, chỉ có thể tiếp nhiên liệu bằng xăng và phụ thuộc vào động cơ, các loại xe hybrid plug-in có thể hoạt động hoàn toàn bằng pin. Và bởi vì những chiếc xe này có pin nhỏ hơn so với xe chạy hoàn toàn bằng điện, nên chúng có thể có giá cả phải chăng hơn. Xe hybrid plug-in cũng hấp dẫn vì chúng không phải cắm điện trong nhiều giờ để sạc đầy. Trên các chuyến đi, xe hybrid vẫn có thể đổ xăng, loại bỏ nỗi lo về phạm vi lái khiến nhiều người không muốn mua xe điện.

Nhiều nhà sản xuất ô tô như Toyota, Mercedes-Benz, Porsche và Jaguar Land Rover tiếp tục giới thiệu các mẫu xe hybrid mới. Các công ty này cho rằng có thể mất một thập kỷ nữa hoặc hơn thì ô tô điện mới có giá cả phải chăng và đủ tiện lợi cho hầu hết mọi người.

Nếu xe hybrid giống như một “chiếc cầu” để đưa ngành công nghiệp ô tô từ động cơ đốt song sang tương lai chạy điện hoàn toàn, có vẻ như chiếc cầu này… khá ngắn.