Cần đổi mới phương pháp tuyên truyền giáo dục ATGT

 TNGT vẫn là "nỗi ám ảnh"

Những năm qua, tình hình TTATGT đã có nhiều chuyển biến tích cực, TNGT đã giảm cả 3 tiêu chí về số vụ, số người chết và số người bị thương. Có được kết quả này là sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, sự đồng thuận của người dân, ý thức của đại đa số người tham gia giao thông đã được nâng lên. Tuy nhiên, hiện còn xảy ra những vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng, làm chết và bị thương nhiều người, tác động mạnh đến xã hội mà nguyên nhân vẫn từ ý thức chủ quan của người điều khiển phương tiện.

Để kiềm chế và kéo giảm TNGT, Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều chỉ thị, nghị quyết, nghị định, chiến lược và giải pháp cả trước mắt và lâu dài nhằm từng bước kéo giảm TNGT, xây dựng văn hóa giao thông văn minh, an toàn. Để xây dựng được xã hội văn hóa giao thông văn minh an toàn cần phải có con người văn hóa. Những năm qua, Ủy ban ATGT Quốc gia, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đưa chương trình giáo dục ATGT vào các cấp học nhằm xây dựng thế hệ tương lai của đất nước.

Từ năm 2008, Ủy ban ATGT Quốc gia, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Cục CSGT (Bộ Công an) và Công ty Honda Việt Nam đã xây dựng và triển khai các chương trình giáo dục, đào tạo kiến thức và kỹ năng tham gia giao thông an toàn cho học sinh, sinh viên, người dân. Trải qua 10 năm, chương trình đã đem đến những kiến thức, kĩ năng thiết thực và hữu ích cho hơn 13 triệu người dân, trong đó có hơn 10 triệu học sinh với nhiều chương trình đa dạng về hình thức, nội dung như: Giáo dục kỹ năng tham gia giao thông an toàn, cải thiện ý thức, kỹ năng tham gia giao thông và góp phần giảm thiểu TNGT đối với học sinh, sinh viên.

Tuy nhiên, theo nghiên cứu của PGS. TS. Chu Công Minh - Trường Đại học Bách khoa TP. Hồ Chí Minh, năm 2016 tại Hà Nội, cứ 100.000 học sinh bị TNGT thì có tới 7 em thiệt mạng. Tỉ lệ này cao hơn nhiều so với tỉ lệ trung bình của một số nước trong khu vực châu Á (gấp 1,25 lần Campuchia; 2,73 lần Nhật Bản; 1,84 lần Hàn Quốc). Đây là kết quả nghiên cứu được công bố tại buổi Lễ ký kết hợp tác lần thứ 3 giữa Ủy ban ATGT Quốc gia và Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) về ATGT năm 2017. Đáng chú ý, nếu như phần lớn học sinh tham gia giao thông ở độ tuổi 15 đều sử dụng các phương tiện phi cơ giới như xe đạp hay đi bộ tới trường, học sinh THPT lại lựa chọn xe đạp điện và xe máy điện với tỉ lệ lên tới 52%. Sự thay đổi này đã khiến học sinh THPT chiếm tới 90% các vụ TNGT của trẻ em.

Cần đổi mới trong các cấp học

Theo lãnh đạo Vụ Giáo dục chính trị và Công tác học sinh, sinh viên (Bộ Giáo dục và Đào tạo), để nâng cao ý thức và kĩ năng tham gia giao thông an toàn cho học sinh nhằm bảo vệ các em - thế hệ tương lai của đất nước, các chương trình giáo dục về ATGT cho học sinh các cấp đã được triển khai rộng khắp trên cả nước, dần được mở rộng quy mô và trở thành các hoạt động thường niên quen thuộc với các em học sinh và các thầy cô giáo như Chương trình giáo dục “ATGT cho nụ cười trẻ thơ” dành cho học sinh tiểu học đã được triển khai từ năm 2008 và tính đến năm học 2017 - 2018, chương trình đã được tổ chức tại 17 tỉnh, thành phố trên cả nước, thực hiện giảng dạy tại 1.384 trường tiểu học cho khoảng 1.700.000 học sinh.

Ông Nguyễn Văn Thạch - Vụ trưởng Vụ ATGT (Bộ GTVT) cho rằng, thực tế cho thấy mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 2.000 trẻ em thiệt mạng vì TNGT, đó là chưa kể đến con số trẻ em bị đuối nước cũng lên đến hàng nghìn trường hợp. Vì vậy, nhà trường và các ngành chức năng cần nhìn nhận lại và dành cho các em học sinh sự quan tâm đúng mức hơn trong vấn đề ATGT qua các hoạt động tuyên truyền hoặc những chương trình giảng dạy về ATGT một cách có hệ thống; thường xuyên mở các lớp đào tạo ngắn hạn về điều khiển phương tiện như xe đạp điện, xe máy điện để các em có đầy đủ kĩ năng xử lý tình huống và tham gia giao thông có ý thức.

Trao đổi với Tạp chí GTVT, Thượng tá Trần Sơn - nguyên Phó Trưởng phòng Hướng dẫn luật lệ, điều tra và xử lý TNGT - Cục CSGT cho rằng: Mỗi lứa tuổi có cách tiếp cận khác nhau, do đó cần đổi mới phương pháp tuyên truyền giáo dục ATGT. Muốn có thế hệ học sinh hiểu biết thượng tôn pháp luật, có kỹ năng tham gia giao thông an toàn nhất thiết chúng ta phải đưa chương trình giáo dục ATGT vào chính khóa, không để lồng ghép vào các tiết giáo dục công dân như hiện nay và coi đây là môn học bắt buộc. Bên cạnh đó, vai trò của gia đình không thể thiếu được nhắc nhở con em mình trong việc chấp hành quy định của pháp luật. Có như thế, ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường, các em học sinh đã hình thành cho mình ý thức tham gia giao thông an toàn, văn minh