DA đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông: Đoàn tàu phải thể hiện bản sắc văn hóa

Tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông

Ông Lê Kim Thành, Tổng Giám đốc Ban Quản lý (BQL) dự án Đường sắt, cho biết đơn vị vừa có tờ trình gửi Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) về việc lựa chọn phương án thiết kế ngoại, nội thất của đoàn tàu thuộc dự án Đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông.

Sẽ mua 13 đoàn tàu của Trung Quốc

Theo văn bản của BQL dự án Đường sắt, tổng thầu dự án Đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông là công ty hữu hạn Tập đoàn Cục 6 đường sắt Trung Quốc đã trình đề xuất một số phương án thiết kế ngoại, nội thất của đoàn tàu trên cơ sở các đoàn tàu do nhà thầu phụ chế tạo đang sử dụng tại Bắc Kinh (Trung Quốc) để cấp thẩm quyền Việt Nam xem xét, lựa chọn làm cơ sở chế tạo mô hình mẫu đoàn tàu, xin ý kiến các cơ quan chức năng và nhân dân.

Theo tờ trình, BQL dự án Đường sắt sẽ mua 13 đoàn tàu, loại tàu B1 của Trung Quốc với cấu hình mỗi đoàn tàu gồm 4 toa xe, thân tàu sử dụng vật liệu thép không gỉ. Nhà sản xuất đoàn tàu là Công ty TNHH Trang thiết bị tàu điện ngầm Bắc Kinh theo chấp thuận của Bộ GTVT tại văn bản số 15218/BGTVT-CQLXD ngày 1-12-2014.

“Đây là tuyến đường sắt đô thị đầu tiên của Hà Nội, mang ý nghĩa quan trọng về hình ảnh của thủ đô nên cần có tính thẩm mỹ cao, hiện đại, thân thiện, hòa bình, thể hiện được bản sắc văn hóa thủ đô văn hiến nói riêng và dân tộc Việt Nam nói chung” - tờ trình nêu rõ.

BQL dự án Đường sắt cho biết đoàn tàu hoạt động trên tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông với tốc độ không cao, không đòi hỏi thiết kế khí động học nhưng vẫn cần dáng vẻ hiện đại, năng động với màu sắc, họa tiết trang trí trẻ trung, đậm đà bản sắc.

Trước đó, Cục Quản lý Xây dựng và Chất lượng công trình giao thông (Bộ GTVT) đã có báo cáo kết quả thẩm định phê duyệt dự toán chi phí đoàn tàu của dự án Đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, trong đó chi phí mua đoàn tàu lên tới hơn 63,2 triệu USD dựa trên chứng thư thẩm định giá của Công ty TNHH Hãng kiểm toán AASC.

Dự án Đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông gồm 12 nhà ga trên cao, tổng chiều dài 13 km khổ 1.435 mm, tốc độ đoàn tàu 80 km/giờ, sử dụng vốn ODA Trung Quốc và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam. Dự án trang bị 13 đoàn tàu, mỗi tàu có 4 toa xe, công suất khoảng 1.200 người, tần suất chạy 2 phút/chuyến. Toàn tuyến đường sắt đi trên cao và chủ yếu chạy trên dải phân cách giữa 2 làn đường bộ thuộc trục đường Hào Nam và Nguyễn Trãi; điểm khởi đầu là ga Cát Linh (quận Đống Đa), kết thúc tại ga Yên Nghĩa (quận Hà Đông), gồm 12 ga đón/tiễn khách và khu depo (trung tâm điều hành tuyến).

Dự án được chính thức phát lệnh khởi công từ ngày 10-10-2011 và dự kiến sẽ hoàn thành cuối năm 2014 để đưa vào khai thác sử dụng từ quý II/2015. Sau hàng loạt lý do dẫn đến sự chậm trễ, dự án được chuyển sang cuối năm 2015 mới xong và đưa vào chạy thử vào đầu năm 2016. Ngoài chậm tiến độ, sau 5 năm thi công, tổng mức đầu tư dự án này đã phải điều chỉnh từ 552 triệu USD lên 868 triệu USD, tăng 316 triệu USD so với ban đầu.

Thiết kế ra sao?

Tổng thầu đã trình nộp 6 phương án thiết kế ngoại thất và 4 phương án thiết kế nội thất của đoàn tàu. Trên cơ sở nghiên cứu phương án thiết kế do tổng thầu trình nộp và mô hình tàu mẫu tuyến metro số 1 (TP HCM), kết hợp với việc lựa chọn các phương án thiết kế ngoại, nội thất phù hợp với nét văn hóa đặc trưng của Hà Nội, BQL dự án Đường sắt đề xuất lựa chọn phương án thiết kế ngoại thất với đầu tàu theo phương án 6. Cụ thể: Đầu tàu có hình vát nhọn, gần với hình dạng khí động học, hiện đại, năng động thường thấy ở các đoàn tàu tốc độ cao; kính chắn gió, kính cửa sổ có màu sẫm, cửa sổ ẩn, tạo dáng vẻ hiện đại, nhanh nhẹn nhưng vẫn sang trọng, thích hợp với phong cách, bản sắc văn hóa của thủ đô văn hiến.

Đối với họa tiết trang trí, BQL dự án Đường sắt lựa chọn biểu tượng Khuê Văn Các ở giữa đầu tàu, tại vị trí nổi bật, phía dưới là dòng chữ Cát Linh - Hà Đông thể hiện điểm đầu - cuối của tuyến đường sắt đô thị trên nền sơn phủ kín đầu trước tạo vẻ trang nghiêm và không đánh số tuyến để tránh phức tạp trong việc quy hoạch các tuyến khác của Hà Nội.

Sơn trang trí đoàn tàu sử dụng chất liệu vỏ thép không gỉ với bề mặt được đánh xước mờ, sạch sẽ mà không quá bóng bẩy. Chỉ trang trí họa tiết đầu tàu và dải màu chỉ thị của tuyến đường sắt đô thị. Màu sắc chủ đạo là xanh lá cây tạo cảm giác trẻ trung, năng động nhưng thân thiện môi trường thiên nhiên. Đèn pha đầu tàu lựa chọn loại pha 3 kép (chiếu gần, chiếu xa, đèn đỏ khi ở đuôi tàu).

Đối với thiết kế nội thất, mẫu tàu này sẽ có kết cấu tay vịn, bố trí 2 hàng cột cong về phía cửa sổ, đem lại cảm giác không gian rộng rãi, thuận tiện khi ngồi. Tấm ốp đầu ghế ngồi tạo hình lá hoa sen, là loài hoa mang đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam. Ghế ngồi bố trí dãy dài dọc vách toa dưới cửa sổ; giữa toa là lối đi hoặc chỗ đứng cho hành khách khi tàu tăng tốc hoặc hãm dừng. Tại đầu toa có bố trí 2 dãy ghế dành riêng cho người khuyết tật, phụ nữ mang thai.

Theo ông Lê Kim Thành, phương án thiết kế nội, ngoại thất đoàn tàu sau khi được thống nhất, chấp thuận của cấp thẩm quyền sẽ là cơ sở để đàm phán và yêu cầu tổng thầu thực hiện xây dựng bản vẽ chế tạo đoàn tàu song song với các công tác sản xuất mô hình đầu tàu mẫu để tiết kiệm thời gian.