Đề xuất thiết kế cao tốc cấp đặc biệt cho phép xe chạy trên 120km/h

Quy định về các cấp thiết kế đường cao tốc theo tốc độ

Nội dung đáng chú ý trong dự thảo, theo tốc độ thiết kế, đường cao tốc được phân làm các cấp, gồm: Cấp 80 có tốc độ thiết kế là 80 km/h; Cấp 100 có tốc độ thiết kế là 100 km/h; Cấp 120 có tốc độ thiết kế là 120 km/h; Cấp thiết kế đặc biệt, tốc độ thiết kế trên 120 km/h, được nghiên cứu, thiết kế riêng.

Cấp thiết kế tối thiểu (cấp 80) chỉ nên áp dụng đối với các vùng có địa hình khó khăn (như vùng núi, đồi cao) hoặc trường hợp phân kỳ đầu tư. Lựa chọn cấp đường cao tốc phải căn cứ vào điều kiện địa hình, quy hoạch mạng lưới đường bộ đã xác lập, được cấp có thẩm quyền của nhà nước duyệt, trên cơ sở nghiên cứu, phân tích và đánh giá đầy đủ các yếu tố kinh tế - kỹ thuật - xã hội.

Trên một tuyến đường cao tốc có thể có những đoạn áp dụng cấp khác nhau (kể cả trường hợp có đoạn xét đến phân kỳ đầu tư), tuy nhiên phải đảm bảo tính đồng nhất theo chiều dài từng đoạn.

Đối với các vị trí đặc biệt khó khăn có thể giảm tốc độ thiết kế để giảm kinh phí đầu tư, tuy nhiên trong mọi trường hợp không nhỏ hơn 60 km/h, đồng thời phải thực hiện chuyển dần tốc độ và bố trí báo hiệu phù hợp. Các vị trí chuyển tốc độ phải được nghiên cứu đảm bảo phù hợp địa hình, dễ nhận biết và thuận tiện cho người lái xe (nút giao, thay đổi địa hình, cảnh quan…).

Các đoạn ứng với mỗi cấp thiết kế phải có chiều dài tối thiểu là 2 km và tốc độ thiết kế giữa hai đoạn liên tiếp không được chênh nhau quá 20 km/h.

Theo dự thảo, tốc độ thiết kế của đường được dùng để tính toán các chỉ tiêu kỹ thuật. Tốc độ này có thể khác với tốc độ chạy xe cho phép của cơ quan quản lý vì tốc độ chạy xe được xác định tùy thuộc tình trạng thực tế của đường về thời tiết, độ nhám mặt đường, lưu lượng phương tiện...

Đề xuất cao tốc phải có tối thiểu 4 làn xe

Dự thảo cũng quy định, mặt đường mỗi chiều trên đường cao tốc hoàn chỉnh tối thiểu là 2 làn xe/mỗi chiều và phải đảm bảo đủ năng lực thông hành cho lưu lượng xe tính toán.

Đường cao tốc phải bố trí thiết kế mặt cắt ngang có dải phân cách giữa (gồm dải phân cách và các dải an toàn hai bên) để tách riêng hai chiều xe chạy trên đường cao tốc. Tùy thuộc điều kiện mặt bằng bố trí dải phân cách có lớp phủ hoặc không có lớp phủ; bề rộng tiêu chuẩn các yếu tố mặt cắt ngang đường cao tốc tùy thuộc tốc độ thiết kế; trên dải phân cách phải bố trí phòng hộ…

Các dải an toàn phải được bố trí để tạo điều kiện cho xe chạy với tốc độ cao. Ngoài ra, các dải an toàn phía lề còn để dừng xe khi thật cần thiết (còn gọi là dải dừng xe khẩn cấp). Dải an toàn được kẻ vạch sơn dẫn hướng. Cấu tạo dải an toàn phía lề (phần lề gia cố) đảm bảo yêu cầu chịu lực xe đỗ khẩn cấp (không thường xuyên).

Đối với các công trình trên tuyến đường cao tốc, các cầu trên đường cao tốc phải bố trí đủ các yếu tố mặt cắt ngang, bề rộng cầu không được hẹp hơn bề rộng đường liền kề. Các hầm có chiều dài dưới 1.000 m thì không phải bố trí điểm dừng xe khẩn cấp. Trường hợp hầm có chiều dài từ 1.000 m trở lên thì phải bố trí điểm dừng xe khẩn cấp từng đoạn dài tối thiểu 30 m cách nhau tối đa 500 m, bề rộng làn dừng xe tùy thuộc theo từng cấp đường cao tốc.

Đối với thiết kế chỗ giao nhau khác mức và các đường nhánh ra, vào đường cao tốc từ phía phải, phải thiết kế giao cắt khác mức (trực thông hoặc liên thông) tại các vị trí đường cao tốc giao với các loại đường khác (đường sắt, đường ống, các loại đường bộ cấp hạng khác nhau, đường dân sinh). Tại vị trí giao cắt khác mức, phải đảm bảo giới hạn tĩnh không (có xét đến quy hoạch trong tương lai) của đường bên dưới.

Trạm thu phí trên cao tốc phải thực hiện theo phương thức thu phí điện tử không dừng (ETC) ở tất cả các làn. Trường hợp tổ chức thu phí theo "hệ thống khép kín", trạm thu phí phải được bố trí tại các vị trí thu phí đảm bảo việc thu phí theo phương thức ETC được thuận lợi (thu phí tập trung bố trí tại các nút giao khác mức liên thông) và việc thu phí theo chiều dài hành trình thực của xe đi trên đường cao tốc. Đầu vào bố trí hệ thống ETC đa làn tự do (không có barier), đầu ra bố trí hệ thống thu phí theo phương thức ETC đơn làn có barier hoặc đa làn tự do.

Trường hợp thu theo "Hệ thống mở" trạm thu phí được chọn đặt ở một số vị trí ngay trên đường cao tốc. Phải tùy tình hình thực tế quyết định lựa chọn phương thức tổ chức thu phí, sau đó luận chứng lựa chọn vị trí đặt trạm thu phí, cần tránh ảnh hưởng không tốt đến mọi hoạt động xã hội.

Cùng với đó, hệ thống kiểm tra tải trọng xe trên đường cao tốc được bố trí để kiểm soát, ngăn ngừa tối đa xe quá tải trọng lưu thông, bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường cao tốc; bố trí đường để xe vi phạm đi ra bãi đỗ xe chờ xử lý; phải tận dụng tối đa cơ sở hạ tầng sẵn có để bố trí hệ thống kiểm tra tải trọng xe. Số làn xe được bố trí cân kiểm tra tải trọng xe cần được tính toán đảm bảo hiệu quả, đáp ứng nhu cầu đi lại, tránh gây ùn tắc giao thông.