Minh bạch, công khai thu phí không dừng

Đến thời điểm này, Vụ Quản lý Đầu tư các dự án đối tác công - tư, đã ký được Phụ lục Hợp đồng về áp dụng hình thức thu phí không dừng giữa Bộ GTVT với các nhà đầu tư BOT với 26/28 trạm thu phí. Vụ cũng đã tham mưu để Bộ ban hành mẫu hợp đồng dịch vụ thu phí làm cơ sở để nhà đầu tư ETC và các nhà đầu tư BOT đàm phán, thương thảo ký hợp đồng dịch vụ trước khi triển khai lắp đặt. Ban cũng đã mời nhà đầu tư ETC và 09 nhà đầu tư BOT tương đương 15 trạm thu phí họp đàm phán hợp đồng dịch vụ thu phí và dự kiến sẽ ký hợp đồng thời gian tới, còn lại 13/28 trạm sẽ tiếp tục đàm phán hợp đồng dịch vụ thu phí trong thời gian tới.

Tại buổi làm việc mới đây với các nhà đầu tư về dự án thu phí không dừng, Bộ trưởng Bộ GTVT Trương Quang Nghĩa nhấn mạnh, việc triển khai việc thu phí điện tử tự động không dừng tại các trạm thu phí giao thông là chỉ đạo đúng đắn của Chính phủ, phù hợp với quan điểm của Bộ GTVT trong thực tế tiến bộ KHCN đang phát triển mạnh. Việc này sẽ làm hạn chế thất thoát, tiêu cực trong thu phí. Quan điểm của Bộ GTVT là tạo điều kiện tốt nhất cho nhà đầu tư thu phí hoàn vốn công trình giao thông, cho các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ ITS nhưng phải đảm bảo lợi ích của người dân là được trả tiền đúng, đủ, minh bạch, công khai khi tham gia giao thông. Bộ GTVT không chấp nhận các biểu hiện độc quyền, thiếu minh bạch của bất kể nhà đầu tư hay doanh nghiệp cung cấp dịch vụ ITS nào.

Theo ông Vũ Quang Lâm - Tổng giám đốc Công ty cổ phần VETC, đến nay, đã vận hành hệ thống thu phí ETC được 5 trạm, tốc độ xe qua trạm đạt 30 km/h, hoàn thành lắp đặt thiết bị tại 3 trạm nhưng nhà đầu tư BOT chưa cho vận hành. Từ nay đến cuối năm, VETC dự kiến mỗi tháng sẽ có 2 - 3 trạm đưa vào khai thác và đến cuối năm nay sẽ hoàn thành 28 trạm.

Việc thực hiện thu phí hoàn vốn cho các nhà đầu tư tại các dự án BOT là điều bắt buộc, trong đó hệ thống thu phí tự động không dừng là một hình thức thu phí hiện đại, minh bạch và tiết kiệm chi phí cho nhà đầu tư. Với trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước, Bộ GTVT đã kịp thời xây dựng tiêu chuẩn cho hệ thống thu phí điện tử không dừng đảm bảo tính hiện đại, liên thông giữa các hệ thống thu phí điện tử của các nhà cung cấp dịch vụ khác nhau cũng như có tính ổn định cao để nhà đầu tư có căn cứ để thực hiện. Bộ cũng luôn công bằng, bảo vệ quyền lợi chính đáng của các nhà đầu tư BOT tập trung để chỉ đạo đảm bảo chi phí thấp nhất cho nhà đầu tư trong quá trình chuyển từ thu phí một dừng sang thu phí không dừng.

Theo một số nhà đầu tư đã báo cáo, tiến độ triển khai dự án thu phí tự động không dừng bị chậm do các vướng mắc trong quá trình đàm phán với nhà cung cấp dịch vụ VETC như tỷ lệ giá dịch vụ, nhân sự tại các trạm thu phí một dừng chuyển sang thu phí không dừng, chi phí tổ chức giám sát, hậu kiểm của các nhà đầu tư BOT cũng như việc lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu phí không dừng khác ngoài công ty VETC. Tuy nhiên, theo đại diện Công ty VETC, tỷ lệ giá dịch vụ không phải do công ty ấn định mà mức giá này do các bộ liên quan tính toán và quyết định, hơn nữa VETC cũng chỉ được triển khai dịch vụ đối với 28 trạm trên QL1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên chứ cũng chưa được triển khai tại các tuyến đường khác.

Tại buổi làm việc kiểm điểm tiến độ triển khai dự án thu phí không dừng, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường khẳng định Bộ GTVT không hạn chế các nhà đầu tư tham gia cung cấp dịch vụ thu phí tự động không dừng. Tuy nhiên, đến thời điểm này mới chỉ có duy nhất Công ty VETC có đủ các điều kiện pháp lý để cung cấp dịch vụ này. Do vậy, Thứ trưởng đề nghị các nhà đầu tư BOT của 28 trạm trên QL1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên cần tiếp tục, khẩn trương đàm phán với VETC để có được tỷ lệ giá thu phí hợp lý nhất. Trong đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu kể từ 01/01/2019 sẽ chỉ còn hình thức thu phí tự động không dừng tại các trạm BOT trên hệ thống đường bộ cả nước. Điều đó thể hiện quyết tâm rất cao của Chính phủ trong thực hiện thu phí đường bộ tự động không dừng.