Nhật - Trung "tranh" đường sắt Malaysia

Hai tuần sau chuyến thăm Trung Quốc, Thủ tướng Najib Abdul Razak của Malaysia đã thăm chính thức nước Nhật trong ba ngày, kể từ ngày 15/11 theo lời mời của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe.

Ngày 16/11, thủ tướng Malaysia sẽ hội đàm với thủ tướng nước chủ nhà.

Báo New Straits Times (Malaysia) đưa tin hai nhà lãnh đạo sẽ thảo luận về các chủ đề như phát triển đường sắt và cơ sở hạ tầng, biển Đông, tác động của tình hình Mỹ đối với châu Á và Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Trong hội đàm, hai nhà lãnh đạo sẽ bàn đến dự án đường sắt cao tốc nối liền Kuala Lumpur (Malaysia) với Singapore. Đây là dự án xây dựng cơ sở hạ tầng lớn nhất ở Malaysia với vốn đầu tư 14-15 tỷ USD.

Thủ tướng Abe muốn giới thiệu tàu điện cao tốc Shinkansen đã được xuất khẩu sang Đài Loan và sắp xuất khẩu sang Ấn Độ.

Trả lời phỏng vấn của báo Nhật Asahi Shimbun trước chuyến thăm, Thủ tướng Najib Razak khen ngợi tàu cao tốc Shinkansen của Nhật. Ông nói: “Kỷ lục dài về an toàn, hiệu quả và tuyệt vời của mạng lưới tàu cao tốc Shinkansen đã bảo đảm đây sẽ là một tác nhân cạnh tranh trong quy trình gọi thầu”.

Đây là chuyến thăm Nhật thứ tư của Thủ tướng Najib Razak từ khi ông giữ chức thủ tướng vào năm 2009. Tuy nhiên, chuyến thăm mang ý nghĩa đặc biệt bởi trước đó ông vừa mới thăm Trung Quốc một tuần.

Từ Trung Quốc, ông đã mang về cho Malaysia 33,26 tỷ USD cam kết đầu tư, trong đó có 12,7 tỷ USD đầu tư cho dự án tuyến đường sắt ven bờ biển Đông của Malaysia.

Malaysia cũng đã ký kết thỏa thuận mua bốn tàu tuần tra nhanh hoạt động ven bờ của Trung Quốc. Tàu có trang bị bãi đáp trực thăng và tên lửa, ước tính có giá 100 triệu USD.

Trong chuyến thăm Nhật lần này, Thủ tướng Najib Razak sẽ chứng kiến lễ ký thỏa thuận chuyển giao hai tàu tuần tra lớn đã qua sử dụng của cảnh sát biển Nhật tặng cho cảnh sát biển Malaysia.

Nhật sẽ chuyển giao tàu vào nửa đầu năm 2017, bao gồm cả công tác bảo trì và huấn luyện.

Ngoài Mỹ và Trung Quốc, Nhật là một trong những đối tác kinh tế quan trọng của Malaysia.

Nhật và Malaysia đã ký kết thỏa thuận đối tác chiến lược hồi năm ngoái. Tạp chí The Diplomat ghi nhận ngoài tăng cường bảo đảm an ninh hàng hải, hai nước cũng đang tiến đến thỏa thuận chuyển giao thiết bị và công nghệ quốc phòng.

Trả lời báo Nhật Nikkei Asian Review ngày 15/11, Thủ tướng Najib Razak đánh giá quan hệ giữa Malaysia và Trung Quốc đã đạt đến tầm cao mới và xu hướng này sẽ còn tiếp tục phát triển.

Ông giải thích điều này không có gì phải ngạc nhiên vì Trung Quốc là đối tác thương mại chính của Malaysia, chiếm hơn 15% kim ngạch xuất khẩu của Malaysia.

Dù vậy, ông nhấn mạnh quan hệ của Malaysia với bất kỳ nước nào cũng không làm ảnh hưởng đến quan hệ với các nước khác.

Ông khẳng định Malaysia đánh giá quan hệ với Mỹ có tầm quan trọng lớn, do đó hai nước đã nâng mức quan hệ lên đối tác toàn diện vào năm 2014.

Ông tuyên bố Malaysia tiếp tục cam kết củng cố quan hệ kinh tế và thương mại với Mỹ và các nước tham gia TPP cho dù TPP có khởi động hay không.