Thu phí cảng biển từ 1/4, TP.HCM dùng tiền thu được để làm gì?

Ngày 25/3, Sở GTVT TP.HCM phối hợp Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM tổ chức họp báo về triển khai thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển (gọi tắt là thu phí cảng biển) trên địa bàn.

Tại cuộc họp, ông Bùi Hoà An - Phó Giám đốc Sở GTVT TP.HCM cho biết: “Từ ngày 1/4, thành phố bắt đầu triển khai thu phí trên toàn hệ thống gồm 26 cảng biển ở TP.HCM. Ước tính mỗi năm số phí thu được hơn 3.000 tỷ đồng. Sau 5 năm, thành phố dự kiến thu được khoảng 16.000 tỷ đồng. Toàn bộ số tiền thu được sẽ được thành phố bổ sung vào kinh phí đầu tư cho 14 dự án hạ tầng giao thông đã được HĐND TP.HCM thông qua".

Những dự án này gồm mở rộng đường Nguyễn Thị Định; nút giao thông Mỹ Thủy hoàn chỉnh theo quy hoạch; khép kín đường Vành đai 2 từ cầu Phú Hữu đến nút giao Gò Dưa (trên Quốc lộ 1); mở rộng đường Võ Chí Công; nâng cấp, mở rộng đường Nguyễn Duy Trinh (đoạn từ đường 990 đến Vành đai 2); đầu tư xây dựng mới đường D7 (đoạn từ đường 990 đến đường Võ Chi Công); xây dựng đường liên cảng Cát Lái - Phú Hữu; xây dựng mới cầu Thủ Thiêm 4 (theo hình thức PPP); mở rộng đường Nguyễn Hữu Thọ (đoạn từ đường Nguyễn Văn Linh đến cầu Bà Chiêm) theo đúng quy hoạch; đầu tư xây dựng hoàn chỉnh nút giao Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ.

Ngoài ra TP.HCM sẽ nạo vét, duy tu luồng Soài Rạp, nạo vét tuyến đường thủy nội địa, đầu tư xây dựng cảng cạn, cảng thủy nội địa để tăng năng lực khai thác vận tải hàng hóa bằng đường thủy, giảm áp lực giao thông đường bộ. "Khoản thu này chỉ bù đắp một phần trong kinh phí xây dựng các công trình giao thông (khoảng 16.000 tỷ đồng giai đoạn 2021-2025, chiếm 17% tổng kinh phí dự kiến xây dựng các công trình giao thông giai đoạn 2021-2030 là 93.247 tỷ đồng). Tuy nhiên, trong bối cảnh ngân sách thành phố còn khó khăn thì khoản thu sẽ giảm gánh nặng cho ngân sách thành phố", ông An cho biết thêm.

Cũng theo ông Bùi Hòa An, TP.HCM luôn đặt lợi ích của doanh nghiệp lên trước hết. Tất cả các yếu tố đều được thành phố cân nhắc. Hiện nay, thành phố đã chọn thời gian thu phí sau 2 lần lùi kế hoạch nhằm hỗ trợ doanh nghiệp do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Tất cả nguồn thu từ thu phí cảng biển sau hoạch toán được chuyển vào ngân sách thành phố để triển khai các dự án đầu tư hạ tầng cảng biển. 

Trước đó, quá trình xây dựng đề án, tổ công tác liên ngành thành phố đã học hỏi kinh nghiệm của Hải Phòng - địa phương triển khai thu phí từ năm 2017 và có điều kiện tương đồng với TP.HCM. "Sau khi đánh giá và cân nhắc, thành phố xây dựng mức thu chỉ bằng 50% so với Hải Phòng. Cùng với đó, các yếu tố công bằng trong các khoản thu đã được tính toán chi tiết để trình HĐND TP.HCM thông qua. Ngoài ra, thành phố cũng đã lấy ý kiến các hiệp hội, doanh nghiệp và kết quả đều đồng ý. Việc thu phí là đầu tư cho các công trình trọng điểm phục vụ cho hàng hóa lưu thông thuận lợi. Đó là sự hỗ trợ rất lớn và lâu dài cho doanh nghiệp", ông An nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Ngọc Tuấn - Giám đốc Cảng vụ đường thủy nội địa TP. HCM cho biết, việc thu phí hạ tầng cảng biển do Cảng vụ đường thủy nội địa (đơn vị trực thuộc Sở GTVT) thực hiện theo Nghị quyết số 10/2020/NQ-HÐND ngày 9/12/2020 của HĐND TP.HCM. Đối tượng nộp phí là tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa tạm nhập-tái xuất, hàng chuyển khẩu, hàng gửi kho ngoại quan, hàng quá cảnh sử dụng công trình kết cấu hạ tầng khu vực cửa khẩu cảng biển TP.HCM.

Thành phố miễn thu phí đối với hàng hóa nhập khẩu phục vụ trực tiếp cho an ninh, quốc phòng; hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu để phục vụ an sinh xã hội, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, dịch bệnh. Phạm vi áp dụng thu phí là các cảng biển trên địa bàn thành phố. Mức phí thấp nhất 15.000 đồng/tấn, cao nhất 4,4 triệu đồng/container 40 feet.

Quy trình thu phí có 6 bước hoàn toàn tự động, sử dụng công nghệ thông tin để khai nộp phí dựa trên cơ sở dữ liệu (dữ liệu hàng hóa đã được khai báo trên cổng thông tin của Hải quan TP.HCM) được chia sẻ từ Tổng cục Hải quan. Cục Hải quan TP.HCM là đơn vị hỗ trợ công tác kết nối, chia sẻ dữ liệu tờ khai và hàng hóa qua cảng lên hệ thống thu phí.

Cá nhân, doanh nghiệp có thể thực hiện quy trình khai báo và đóng phí trên hai Cổng thông tin điện tử gồm Cổng thông tin điện tử của Hải quan TP.HCM và Cảng vụ đường thủy nội địa. Do đó, các doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục không mất thời gian, không ùn ứ.