Tìm hiểu hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc và hỗ trợ đổ đèo

Lịch sử hình thành hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc HAC và hỗ trợ đổ đèo DAC

Tiền thân của hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc HAC là hệ thống hỗ trợ lái xe đường dốc - Hill Holder. Là tên phát minh của Tập đoàn Wagner Electric và công ty Bendix Brake, Hill Holder có tác dụng ngăn chặn việc xe bị tuột dốc khi dừng ở giữa đường đèo hay dốc. 

Hill Holder lần đầu tiên ra mắt công chúng năm 1936 và sau đó một năm, công nghệ ô tô mới này chính thức được ứng dụng trên nhiều mẫu xe của hãng Studebaker President. Ngày nay, hầu hết các xe ô tô đều sử dụng hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc tiên tiến. 

Hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc HAC và hỗ trợ đổ đèo DAC là gì?

Khi đang đỗ xe trên một con dốc, lái xe cần phải nhả phanh và đạp ga nếu muốn khởi hành. Lúc này, theo nguyên lý hoạt động thông thường, xe sẽ bắt đầu trôi và lái xe buộc phải nhấn ga mạnh hơn nữa. Nếu may mắn thì xe ô tô sẽ từ từ lăn bánh, còn trong trường hợp xấu là va phải chiếc xe khác hay mất kiểm soát. Tuy nhiên với hệ thống HAC, thời điểm lái xe bỏ chân khỏi bàn đạp phanh thì phanh vẫn hoạt động để giữ chiếc ô tô ở trạng tĩnh và khi lái xe đạp ga thì phanh mới chớm nhả. 

Hệ thống hỗ trợ đổ đèo DAC sẽ giúp ô tô từ từ chuyển động một cách nhẹ nhàng và an toàn nhất khi đang xuống dốc. Ngoài ra, DAC thông thường sẽ có một nút bấm kích hoạt giúp bạn chuyển động hơn và có thể tùy ý sử dụng theo ý muốn. 

Nguyên lý hoạt động của hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc HAC và hỗ trợ đổ đèo DAC

Hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc HAC và hỗ trợ đổ đèo DAC ngày càng phát triển và được tích hợp cùng nhiều công nghệ hiện đại. Tuy nhiên, chúng vẫn hoạt động dựa vào các cảm biến để phát hiện góc nghiêng của xe ô tô và phối hợp cùng các cảm biến khác thông qua bộ điều khiển trung tâm ECU để kiểm soát hoạt động của ly hợp cũng như điều khiển hệ thống phanh và phôi bổ mô-men xoắn đến các bánh xe.

- Cảm biến phát hiện độ nghiêng: Nếu xe ô tô đang dừng lại ở khu vực dốc (từ 5 độ trở lên) khi máy vẫn chạy thì cảm biến phát hiện độ nghiêng sẽ bắt đầu làm việc, gửi tín hiệu về bộ điều khiển ECU. ECU sẽ tính toán về khả năng bị tuột dốc của ô tô. Nhược điểm của cảm biến này là khi ô tô bị sụp ổ gà và thân xe bị nghiêng thì cảm biến vẫn mặc định rằng xe đang chạy trên một con dốc nào đó. 

- Bộ điều khiển trung tâm ECU: Đây là cơ quan trung tâm có trách nhiệm xử lý các tín hiệu gửi từ cảm biến trên ô tô. ECU sẽ đư ra quyết định phanh xe dựa trên các tín hiệu đầu vào, điều chỉnh áp suát nén của giảm chấn cũng như nắm được độ dốc của con đường để đưa ra lực phanh cần thiết và mô-men xoắn phù hợp để xe tiếp tục di chuyển. 

- Cảm biến chuyển động của bánh xe: Mỗi  bánh xe ô tô đều được lắp đặt cảm biến tốc độ. Các cảm biến này sử dụng 01 nam châm xoay khi bánh xe chuyển động mà chưa nổ máy sẽ xuất hiện từ trường và được mã hóa thành tín hiệu để gửi về trung tâm ECU. 

- Cảm biến áp suất giảm chấn: Đây là 01 bộ phận của hệ thống treo giúp xác định trọng lượng của xe gồm cả trọng lượng hành khách và hàng hóa. Cảm biến này tạo ra tín hiệu gửi về ECU nhằm tính toán hoạt động của hệ thống sao cho phù hợp với trọng lượng xe. 

- Điều khiển hệ thống phanh: Với xe số tự động, nếu dừng lên dốc thì ECU sẽ điều khiển hệ thống phanh hoạt động khi lái xe rời bàn đạp phanh trong một thời gian ngắn, đủ để bạn chuyển sang bàn đạp ga và đưa xe di chuyển về phía trước. Đối với trường hợp xe xuống dốc, hệ thống DAC sẽ được kích hoạt giúp ô tô không di chuyển quá nhanh và mất kiểm soát ngay cả khi lái xe không tác động vào chân phanh. 

- Cảm biến áp suất phanh: Ngay khi nhận được tín hiệu xe bị trôi, ECU sẽ tự động ra lệnh điều khiển để hệ thống phanh hoạt động, tránh việc xe bị trôi và áp lực phanh nhiều hay ít sẽ được kiểm soát qua cảm biến áp suất phanh này. 

Nút kích hoạt hệ thống hỗ trợ đổ đèo DAC trên ô tô

- Hoạt động của ly hợp: Các chuyên gia có kinh nghiệm lái xe ô tô cho biết với xe số sàn được trang bị hệ thống HAC, lúc đề máy hoặc vào số bắt buộc các lái xe phải đạp bàn đạp ky hợp. Lúc này, tín hiệu xuất hiện sẽ được gửi về ECU nhằm xác định thời điểm kích hoạt hệ thống phanh giữ cho xe ổn định. 

- Kiểm soát mô-men-xoắn: Giúp xe không bị trôi hay trượt bánh trong lúc xe bắt đầu chạy và khi xe tăng tốc bình thường, hệ thống kiểm soát này sẽ tự động tắt. Các cảm biến có thể xác định được chính xác cần bao nhiêu mô-men xoắn truyền tới các bánh xe thông qua hệ thống truyền lực.