Xác định phương án tối ưu cho 2 "siêu dự án" đường vành đai

Cần xác định phương án tối ưu

Sáng nay (6/6), kỳ họp thứ 3 Quốc hội Khóa XV đã nghe báo cáo về chủ trương đầu tư Dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội và Dự án đường Vành đai 3 TP.Hồ Chí Minh.

Tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhất trí với sự cấp thiết đầu tư 2 dự án này nhằm cụ thể hóa Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2021-2030 đã được Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng thông qua và phù hợp với Nghị quyết số 29/2021 của Quốc hội về Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, trong đó yêu cầu "khẩn trương chuẩn bị đầu tư, sớm khởi công và cơ bản hoàn thành các dự án đường vành đai 3, 4 của khu vực động lực Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh".

Hai dự án thuộc các tiêu chí phân loại dự án quan trọng quốc gia này được lập cơ bản phù hợp với Chiến lược, Kế hoạch phát triển KT-XH đã được Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng thông qua; Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050, phù hợp với quy hoạch của các ngành, các địa phương có liên quan và Kế hoạch thực hiện Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (2 dự án được triển khai đầu tư trong giai đoạn 2021-2025).

Một số ý kiến cho rằng, đề xuất của Chính phủ đầu tư 2 dự án theo quy mô phân kỳ mặt đường 17m và 19,75m là chưa phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN 5729:2012) về đường ô tô cao tốc. Cùng với đó, việc đầu tư theo quy mô này sẽ không có làn dừng xe khẩn cấp, mà chỉ bố trí điểm dừng xe khẩn cấp, khó bảo đảm an toàn giao thông và dễ xảy ra tình trạng tắc nghẽn làm giảm hiệu quả đầu tư,...

Một số ý kiến tại kỳ họp cũng cho rằng, 2 dự án cần rà soát cắt giảm tối đa các nút giao trên toàn tuyến để bảo đảm hiệu quả khai thác, ATGT,... Chính phủ đã có các báo cáo tiếp thu, giải trình các ý kiến nêu trên. Ông Vũ Hồng Thành cho biết, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đề nghị, Chính phủ cần chỉ đạo các cơ quan liên quan trong bước nghiên cứu khả thi tiếp tục rà soát, chuẩn xác phương án thiết kế của 2 dự án nhằm xác định phương án tối ưu.

Đồng thời, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ có các giải pháp chỉ đạo, điều hành quyết liệt để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các cơ quan thực hiện để bảo đảm được tiến độ hoàn thành 2 dự án và ban hành chính sách hợp lý và đền bù thỏa đáng đối với người dân chịu ảnh hưởng của các dự án.

Người đứng đầu Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng cho biết, việc triển khai thực hiện nhiều dự án đường cao tốc cùng một thời gian, tập trung chủ yếu vào giai đoạn 2022-2025 sẽ cần một nguồn lực rất lớn nên khó bảo đảm tiến độ cơ bản hoàn thành trong năm 2025. Do đó, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đề nghị đánh giá bổ sung đầy đủ về khả năng giải ngân, hấp thụ vốn, sự cân đối và hiệu quả trong phân bổ nguồn lực, năng lực quản lý, nguồn nhân lực, khả năng gây ra tình trạng khan hiếm và tăng giá nguyên vật liệu,... để có giải pháp kịp thời nhằm bảo đảm tính khả thi, hiệu quả, tiến độ, chất lượng cho 2 dự án này và các dự án quan trọng khác cùng được triển khai.

Mặt khác, ông Vũ Hồng Thanh cũng cho biết, Chính phủ và các địa phương cần cam kết trách nhiệm tổ chức thực hiện bảo đảm tiến độ, chất lượng cho 2 dự án này và các dự án quan trọng khác cùng được triển khai.

Tạo không gian phát triển mới

Trước đó, cũng trong sáng nay (6/6), thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng đã trình bày Tờ trình về chủ trương đầu tư của 2 dự án này.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, 2 dự án đường vành đai này sẽ cụ thể hóa mục tiêu của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được phê duyệt.

Đầu tư xây dựng tuyến đường vành đai liên vùng khu vực kinh tế trọng điểm vùng Thủ đô Hà Nội, vùng TP.Hồ Chí Minh cơ bản hoàn thành trong giai đoạn 2021-2025, tạo sự đồng bộ, liên tục nhằm nâng cao khả năng kết nối, rút ngắn quãng đường vận chuyển, kết nối giao thông thuận lợi với các tỉnh, thành phố trong vùng. Cùng với đó là giảm tải cho hệ thống giao thông hướng tâm của TP Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh. Hai đường vành đai này sẽ phát huy hiệu quả đầu tư đối với các dự án đang triển khai. Đặc biệt, hai đường vành đai này sẽ tạo không gian phát triển mới, khai thác tiềm năng sử dụng đất đai, góp phần điều tiết dân số cho khu vực nội thành và sử dụng đất hiệu quả, tạo nguồn lực phát triển.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, hai dự án này có vai trò liên kết vùng, thúc đẩy phát triển đô thị hóa, phát triển KT-XH. Song, trong giai đoạn 2011-2020, nguồn lực hạn chế là một trong những nguyên nhân khiến 2 dự án chưa triển khai được.

Theo Tờ trình, Dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội có tổng chiều dài khoảng 112,8 km; đi qua địa phận TP Hà Nội (58,2 km), Hưng Yên (19,3 km), Bắc Ninh (25,6 km và tuyến nối 9,7 km). Dự án được đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), chia thành 7 dự án thành phần. Phần giải phóng mặt bằng và xây dựng đường song hành triển khai độc lập theo địa phương và thực hiện theo hình thức đầu tư công.

Dự án đường Vành đai 3 TP Hồ Chí Minh có chiều dài 76,34km; qua TP. Hồ Chí Minh 47,51 km, Đồng Nai 11,26 km, Bình Dương 10,76 km, Long An 6,81km. Dự kiến tổng mức đầu tư giai đoạn 1 là 75.378 tỷ đồng, bao gồm 38.741 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương và 36.637 tỷ đồng ngân sách địa phương. Dự án đầu tư theo hình thức đầu tư công, chia thành 8 dự án thành phần, tách riêng phần giải phóng mặt bằng và phần xây dựng triển khai độc lập theo các địa phương.