Đầu tư đường sắt chỉ 2-3% tổng vốn toàn ngành Giao thông

Đầu tư cho đường sắt thời gian qua chủ yếu dành cho duy tu, cải tạo - Ảnh: NAM TRẦN

Ông Vũ Anh Minh, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, nói như vậy sau phiên trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể tại Quốc hội về tình trạng đường sắt lạc hậu, chưa được đầu tư đúng mức.

Chỉ đầu tư duy tu và cải tạo

Ông Minh cho biết toàn bộ tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt do nhà nước đầu tư những năm qua có hai việc gồm duy tu bảo dưỡng thường xuyên và cải tạo nâng cấp để phù hợp với điều kiện khai thác mới.

"Đầu tư cải tạo nâng cấp trong những năm vừa qua, đường sắt chỉ được từ 2 đến 3% trong tổng nguồn vốn cho toàn bộ ngành Giao thông. Con số này cho thấy chưa có đầu tư để thay đổi. Trong khi đó còn cắt bớt đường nối tới cảng", ông Minh nói.

Theo ông Minh, với duy tu bảo dưỡng thường xuyên, hàng năm nhà nước chỉ cấp được khoảng trên dưới 30% nhu cầu nên không đảm bảo duy trì được hệ thống như ban đầu, càng ngày nhiều hạng mục tiệm cận với nguy cơ mất an toàn.

Trong khi đó, quản lý dân cư không tốt dẫn đến 4.200 đường ngang tự mở trên hệ thống đường sắt nên trung bình cứ 500m đường sắt lại có một đường ngang. Điều này khiến không thể nâng tốc độ chạy tàu được và gây ra nhiều tai nạn giao thông.

Vốn phát triển trả nợ dự án cũ

Ông Vũ Anh Minh cho biết chiến lược phát triển đường sắt, kế hoạch phát triển ngắn hạn trung hạn đã được đưa ra.

Đến năm 2020 dành cho đường sắt 48.000 tỉ đồng, đến năm 2030 là 110.000 tỉ đồng.

Mặc dù vậy, đến nay mới bố trí được hơn 1.000 tỉ đồng vốn trong kế hoạch đó. Nhưng phần vốn này phải mang hơn 600 tỉ đồng trả nợ cho các dự án cũ.

"Tuy nhiên, không phải vì thế mà đường sắt không nhìn thấy đường ra. Luật Đường sắt đã được ban hành, quy định bố trí nguồn ngân sách thích đáng cho cải tạo, nâng cấp, phát triển đường sắt. Đây là cơ sở pháp lý để thực hiện", ông Minh nói.

Đến nay, Chính phủ đã báo cáo Quốc hội dành 7.000 tỉ đồng trong nguồn vốn trung hạn 2016-2020 cho đường sắt  cải tạo, nâng cấp kết cấu hạ tầng hiện có.

"Hi vọng trong tháng 6 này Thường vụ Quốc hội sẽ thông qua. Còn đường sắt tốc độ cao, Bộ Giao thông vận tải cũng có kế hoạch trình Chính phủ và Quốc hội báo cáo đầu tư vào tháng 5-2019. Đây là cơ sở để hy vọng đường sắt có được sự đầu tư tốt hơn", ông Minh nói.