Hụt hơi tiến độ cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt

Chỉ còn khoảng 10 tháng nữa, các gói thầu xây lắp của cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt sẽ phải hoàn thành, đưa vào khai thác theo đúng hợp đồng BOT đã ký giữa nhà đầu tư và Bộ GTVT. Tuy nhiên, tiến độ thi công của dự án đến thời điểm cuối tháng 6/2023 mới đạt chừng 42,15%, trong khi thời gian còn lại không nhiều khiến mục tiêu hoàn thành cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt vào tháng 5/2024 đang trở nên xa vời.

Gói thầu chậm nhất do nhà đầu tư VINA2 chậm 3 tháng đóng vốn chủ sở hữu

Được đặt kỳ vọng rất lớn khi tổ hợp nhà đầu tư gồm nhiều doanh nghiệp có thương hiệu và uy tín trong lĩnh vực đầu tư và xây lắp giao thông nhưng đến thời điểm này, thống kê của Cục Quản lý Đầu tư xây dựng (Bộ GTVT) cho thấy, cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt là dự án chậm tiến độ nhất trong các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 (2017 - 2020) đang triển khai thi công.

Cần phải nói thêm, cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt là một trong những dự án giao thông đầu tiên được tổ chức thầu rộng rãi trong nước, sử dụng phần vốn góp Nhà nước (VGF) để đánh giá tài chính thương mại. Đồng thời, dự án này cũng được cập nhật quy định chuyển tiếp của Luật PPP và các nghị định hướng dẫn trong quá trình đàm phán hợp đồng.

Thời điểm cách đây hơn 2 năm khi liên danh nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án đặt bút ký hợp đồng BOT với Bộ GTVT (ngày 13/5/2021) và khởi công sau đó chỉ vài ngày, theo kế hoạch cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt sẽ hoàn thành sau 3 năm thi công. Tuy vậy, đến thời điểm này, những người lạc quan nhất cũng khó tin nhà đầu tư dự án sẽ hoàn thành cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt theo đúng hợp đồng vào tháng 5/2024.

 "Chậm tiến độ" - là cụm từ được lặp lại nhiều lần trong báo cáo của Cục Quản lý đầu tư xây dựng gửi đến Bộ GTVT vào cuối tháng 6/2023 khi đề cập đến tình hình thực hiện dự án cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt trong nhóm các dự án giao thông trọng điểm đang được Bộ GTVT triển khai. Cục Quản lý đầu tư xây dựng cho biết, theo hợp đồng đã ký với Bộ GTVT, các gói thầu xây lắp của cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt sẽ phải hoàn thành trong tháng 5/2024. Đến nay, thời gian thi công công trình đã trải qua 25/36 tháng (69% thời gian) nhưng sản lượng thi công của dự án mới đạt khoảng 42,15%, chậm 15,15%.

Trong báo cáo của Cục Quản lý đầu tư xây dựng nêu rõ: "Công địa rất nhiều nhưng có rất ít máy móc, thiết bị thi công hoạt động. Bộ GTVT đã thường xuyên kiểm tra hiện trường, họp và có nhiều văn bản đôn đốc, chỉ đạo nhưng các tồn tại vẫn chưa được doanh nghiệp dự án giải quyết triệt để, kéo dài".

Điển hình, từ đầu năm 2023 đến nay (cuối tháng 6/2023), các nhà thầu không quyết liệt huy động bổ sung thiết bị, nhân lực, tăng mũi thi công để bù tiến độ đã chậm trễ, còn thiếu ít nhất 6 mũi thi công theo yêu cầu của tiến độ điều chỉnh. Đồng thời, các nhà thầu tiếp tục không kịp thời bố trí vốn để đáp ứng tiến độ thi công, dẫn đến không chủ động các nguồn vật liệu, đặc biệt là đất đắp).

Bên cạnh đó, công tác nghiệm, thu thanh toán chậm do nhà thầu, doanh nghiệp dự án chưa tập trung nhân lực, chưa quyết liệt chỉ đạo để thực hiện (giá trị dở dang lớn khoảng 500 tỷ đồng). "Gói thầu XL-04 là gói thầu chậm nhất do nhà đầu tư VINA2 chậm đóng vốn chủ sở hữu theo quy định (chậm 3 tháng), ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân.  Hiện nay, doanh nghiệp dự án đã giải quyết được vướng mắc về giải ngân nhưng các nhà thầu chưa huy động đủ máy móc thiết bị theo yêu cầu để tập trung thi công bù tiến độ đã chậm trễ", Cục Quản lý đầu tư xây dựng nêu rõ.

Dự án tiếp tục chậm sẽ xử lý theo quy định hợp đồng

Báo cáo Bộ GTVT về giải pháp thực hiện, Cục Quản lý đầu tư xây dựng cho rằng, nhà đầu tư cần chỉ đạo các nhà thầu thi công, tư vấn giám sát tranh thủ điều kiện thời tiết thuận lợi (các tháng 7, 8) tổ chức lại công trường, thi công 3 ca, 4 kíp để đẩy nhanh tiến độ thi công dự án.

Đồng thời, các nhà thầu cần bổ sung đầy đủ mũi thi công, tương ứng thiết bị và nhân lực;  Kế hoạch bố trí nguồn lực tài chính của các nhà thầu, đặc biệt là nguồn lực để xử lý đất yếu (phải đẩy nhanh tiến độ xử lý nền đất yếu hoàn thành trước mùa mưa lũ vì đây là đường găng tiến độ), thi công cầu Hưng Đức, hầm Thần Vũ.

Ngoài ra, nhà đầu tư cần rà soát, bổ sung đầy đủ nhân lực của doanh nghiệp dự án, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công làm công tác nội nghiệp, đáp ứng việc nghiệm thu, thanh toán và giải ngân.

"Trong thời gian tới nếu dự án tiếp tục chậm tiến độ, đề nghị Ban QLDA 6 rà soát, đánh giá toàn diện khả năng tiếp tục thực hiện hợp đồng BOT, căn cứ các quy định hợp đồng BOT đã ký kết, đề xuất giải pháp xử lý", Cục Quản lý đầu tư xây dựng nêu rõ.

Được biết, dự án thành phần cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020. Dự án Diễn Châu - Bãi Vọt được đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), dài khoảng 50km, đi qua địa phận 2 tỉnh Nghệ An (44,4km) và Hà Tĩnh (4,9km). Tổng vốn đầu tư dự án khoảng 11.157 tỷ đồng, gồm nguồn vốn nhà đầu tư huy động khoảng 5.090 tỷ đồng và nguồn vốn Nhà nước tham gia thực hiện khoảng hơn 6.067 tỷ đồng.

Nhà đầu tư dự án cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt gồm tổ hợp liên danh 5 doanh nghiệp: Công ty TNHH Hòa Hiệp, Tập đoàn CIENCO4, Công ty TNHH Núi Hồng, Tổng công ty xây dựng Trường Sơn, Công ty cổ phần Đầu tư và xây dựng VINA 2. Doanh nghiệp dự án là Công ty Cổ phần Đầu tư Phúc Thành Hưng.