Nghị định 10/2020/NĐ-CP có gì mới so với Nghị định 86?

Nghị định số 10/2020/NĐ-CP có nhiều quy định mới về "xe công nghệ"

Bình đẳng trong kinh doanh

Sau nhiều lần lấy ý kiến của các cơ quan hữu quan, qua quá trình đánh giá, thẩm định, ngày 17/01/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ký ban hành Nghị định số 10/2020/NĐ-CP thay thế Nghị định số 86/2014/NĐ-CP ngày 10/9/2014 Quy định về điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô. Nghị định được xây dựng trong bối cảnh “xe công nghệ” và vận tải truyền thống có sự cạnh tranh gay gắt. Theo đại diện cơ quan soạn thảo thì Nghị định số 10/2020/NĐ-CP sẽ tạo ra khung pháp lý ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực vận tải và đưa ra khuôn khổ pháp lý để siết chặt hơn hoạt động vận tải, đặc biệt là để ngăn chặn tình trạng “xe dù, bến cóc” vốn tồn tại từ nhiều năm nay.

Theo đó, Nghị định cũng không bắt buộc xe hợp đồng điện tử phải gắn hộp đèn nhưng yêu cầu dán phù hiệu phản quang bên trong xe. Nghị định mới quy định niêm yết (dán cố định) cụm từ “xe hợp đồng” trên kính phía trước và kính phía sau xe. Theo đó, xe hợp đồng như Grab hay Be phải có phù hiệu “xe hợp đồng” và được dán cố định phía bên phải mặt trong kính trước của xe. 

Cụ thể, tại Điểm a, Điều 7 quy định: Xe hợp đồng phải có phù hiệu “xe hợp đồng” và được dán cố định phía bên phải mặt trong kính trước của xe; phải được niêm yết các thông tin khác trên xe; phải được niêm yết (dán cố định) cụm từ “xe hợp đồng” làm bằng vật liệu phản quang trên kính phía trước và kính phía sau xe; với kích thước tối thiểu của cụm từ “xe hợp đồng” là 06x20cm. 

Nghị định cũng bổ sung quy định về xây dựng hạ tầng công nghệ và quy định việc kết nối, chia sẻ, liên thông toàn bộ dữ liệu giám sát hành trình, hình ảnh, ghi, lưu trữ lâu dài từ camera trên xe, đăng kiểm, đào tạo, sát hạch cấp, thu hồi giấy phép lái xe giữa các cơ quan quản lý nhà nước.

Hợp đồng điện tử được thực hiện theo quy định tại nghị định này. Theo đó, đơn vị kinh doanh vận tải sử dụng hợp đồng điện tử phải có giao diện phần mềm cung cấp cho hành khách hoặc người thuê vận tải phải thể hiện đầy đủ các thông tin về tên hoặc biểu trưng (logo), số điện thoại để liên hệ trong trường hợp khẩn cấp của đơn vị kinh doanh vận tải và các nội dung tối thiểu theo quy định tại Khoản 2, Điều 15 của nghị định này. Đồng thời, đơn vị phải gửi hóa đơn điện tử của chuyến đi đến tài khoản giao kết hợp đồng của hành khách, người thuê vận tải và gửi thông tin hóa đơn điện tử về cơ quan thuế theo quy định của Bộ trưởng Bộ Tài chính. Bên cạnh đó, việc thực hiện lưu trữ dữ liệu hợp đồng điện tử tối thiểu trong vòng 3 năm. Lái xe kinh doanh vận tải sử dụng hợp đồng điện tử có trách nhiệm cung cấp các thông tin của hợp đồng điện tử cho lực lượng chức năng khi có yêu cầu. Người thuê vận tải, hành khách tham gia giao kết hợp đồng điện tử sử dụng thiết bị để truy cập được giao diện phần mềm có thể hiện toàn bộ nội dung của hợp đồng điện tử; khi ký kết hợp đồng điện tử với đơn vị kinh doanh vận tải phải tuân thủ theo quy định của pháp luật.

Lắp camera ghi hình lái xe và cửa lên xuống

Lắp đặt hệ thống camera trên xe khách

Nghị định số 10/2020/NĐ-CP cũng quy định rõ điều kiện kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô. Cụ thể, về điều kiện đối với xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách, Nghị định nêu rõ phải thuộc quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hợp pháp theo hợp đồng thuê phương tiện bằng văn bản của đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô với tổ chức, cá nhân hoặc hợp đồng hợp tác kinh doanh theo quy định của pháp luật.

Trường hợp xe đăng ký thuộc sở hữu của thành viên hợp tác xã phải có hợp đồng dịch vụ giữa thành viên với hợp tác xã, trong đó quy định hợp tác xã có quyền, trách nhiệm và nghĩa vụ quản lý, sử dụng, điều hành xe ô tô thuộc sở hữu của thành viên hợp tác xã.

Xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách theo tuyến cố định phải có sức chứa từ 9 chỗ trở lên (kể cả người lái xe) và có niên hạn sử dụng như sau: Không quá 15 năm (tính từ năm sản xuất) đối với xe hoạt động trên tuyến cự ly trên 300km, không quá 20 năm (tính từ năm sản xuất) đối với xe hoạt động trên tuyến có cự ly từ 300km trở xuống…

Trước ngày 01/7/2021, xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách có sức chứa từ 9 chỗ (kể cả người lái xe) trở lên phải lắp camera đảm bảo ghi, lưu trữ hình ảnh trên xe (bao gồm cả lái xe và cửa lên xuống của xe) trong quá trình xe tham gia giao thông. Dữ liệu hình ảnh được cung cấp cho cơ quan công an, TTGT và cơ quan cấp giấy phép, bảo đảm giám sát công khai, minh bạch. Thời gian lưu trữ hình ảnh trên xe đảm bảo như sau: Tối thiểu 24 giờ gần nhất đối với xe hoạt động trên hành trình có cự ly đến 500km; tối thiểu 72 giờ gần nhất đối với xe hoạt động trên hành trình có cự ly trên 500km