Phải có “đường cao tốc” trong đường thủy nội địa

Trong giai đoạn 2010 - 2015, cơ sở hạ tầng ĐTNĐ đã có nhiều bước tiến vượt bậc, đáp ứng sự phát triển mạnh mẽ

Nâng tầm cơ sở hạ tầng ĐTNĐ

Chiều 21/7, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ đã có buổi làm việc với Cục ĐTNĐ Việt Nam, Ban Quản lý các dự án Đường thủy cùng các cơ quan tham mưu của Bộ GTVT về đánh giá hiện trạng, đề xuất đầu tư các tuyến vận tải Đường thủy nội địa Việt Nam (ĐTNĐ VN).

Theo Cục ĐTNĐ VN, Dự án nâng cấp cơ sở hạ tầng đồng bằng sông Cửu Long (WB5) đã cải thiện hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông, giảm thiểu tắc nghẽn trên các tuyến đường bộ và đường thủy then chốt, giảm các chi phí vận chuyển từ nơi sản xuất đến thị trường tiêu thụ. Việc nâng cấp này đã mang lại lợi ích to lớn, góp phần tích cực vào mục tiêu xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế xã hội trong khu vực, giảm các vụ tai nạn trên tuyến. Đây cũng là cơ sở để nghiên cứu, phát triển và nhân rộng mô hình vận tải đa phương thức. Đặc biệt, khi dự án WB5 hoàn thành đã rút ngắn đáng kể thời gian vận tải thủy từ Tp. Hồ Chí Minh đi các tỉnh thuộc phía Tây Nam Bộ qua âu tầu Rạch Chanh.

Về Dự án nâng cấp Kênh Chợ Gạo (Giai đoạn 1), Cục ĐTNĐ VN cho biết, đây là tuyến kênh huyết mạch nối Tp. Hồ Chí Minh đi các tỉnh Cần Thơ, Cà Mau. Giai đoạn 1 của dự án đã hoàn thành, khắc phục cơ bản vấn đề sạt lở cũng như ùn tắc trên tuyến kênh, tuy nhiên, để đảm bảo tính bền vững và lâu dài thì cần phải tiếp tục đầu tư giai đoạn 2 của dự án.

Cụm công trình Luồng qua cửa Lạch Giang – Cụm công trình lớn nhất của Dự án và có ý nghĩa lớn trong việc phát triển vận tải thủy khu vực đồng bằng Bắc Bộ.

Đặc biệt, Dự án phát triển GTVT khu vực đồng bằng Bắc Bộ (WB6) đã cải tạo tổng thể mạng lưới ĐTNĐ của khu vực tới các cảng đầu mối Việt Trì, Hà Nội, Ninh Phúc. Đồng thời, Dự án đã cải thiện điều kiện chạy tàu trên các tuyến chính (Việt Trì – Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh) và nâng cấp luồng tàu qua cửa Lạch Giang, tạo điều kiện thuận lợi cho vận tải ven biển tiếp cận khu vực đồng bằng Bắc Bộ và các cụm công nghiệp xi măng thuộc các tỉnh phía Nam đồng bằng Bắc Bộ (Nam Định, Ninh Bình, Hà Nam) và bắc Thanh Hóa. Dự án cũng tạo tiền đề cho việc phát triển vận tải container từ miền Trung và miền Nam tới Việt Trì và vào sâu trong nội địa.

Trong giai đoạn 2016 – 2020, Cục ĐTNĐ VN và Ban Quản lý các Dự án Đường thủy đang xây dựng và hoàn thiện kế hoạch đầu tư một số dự án đã có và dự án đầu tư mới trên cả nước. Đồng thời đề xuất nghiên cứu 10 dự án trên cả 3 miền nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn, giảm bớt áp lực và  nâng cao năng lực vận tải thủy.

Hoàn thiện kế hoạch đầu tư giai đoạn 2016 – 2020 vào đầu tháng 8

Về những thực trạng tồn đọng vướng mắc hiện nay, Cục ĐTNĐ VN cho biết, thiết kế của luồng với chuẩn tắc trước đây tại khu vực phía nam trước đây đã không còn phù hợp cho nhu cầu vận tải hiện tại. Bởi, chủng loại tàu tự hành hiện nay đã lớn hơn rất nhiều, sản lượng vận tải đã tăng trưởng mạnh, mật độ phương tiện thủy lưu thông tăng cao đã gây ách tắc ở một số tuyến chính.

Bên cạnh đó, luồng không được duy tu nạo vét hàng năm nên bị bồi lắng, chuẩn tắc không đảm bảo làm cho phương tiện thủy thường bị mắc cạn. Từ khi đưa dự án vào khai thác mới chỉ duy tu nạo vét được khoảng 250 nghìn mét khối, vì vậy, trên nhiều tuyến còn một số khu vực cạn. Ngoài ra, các cảng sông được xây dựng tại các đầu mối trung tâm hàng hóa của khu vực không được địa phương tổ chức khai thác tốt nên một số cảng khai thác không hiệu quả.

Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Lê Đình Thọ yêu cầu Cục ĐTNĐ VN, Ban Quản lý các dự án Đường thủy đánh giá kỹ lưỡng hơn về thực trạng và kết quả thực hiện trong giai đoạn 2010 – 2015 để đúc kết và hoàn thiện kế hoạch giai đoạn 2016 – 2020. Trong đó, Thứ trưởng nhấn mạnh tới việc rà soát, hoàn thiện các số liệu thống kê đánh giá cụ thể hình thức đầu tư, cơ chế thực hiện, tổng mức dự án và thời gian thực hiện. Thứ trưởng yêu cầu đầu tháng 8 tới đây, các cơ quan, đơn vị phải hoàn chỉnh Kế hoạch để trình Bộ trưởng.

Thứ trưởng giao Vụ Kế hoạch đầu tư – Bộ GTVT nghiên cứu sâu các dự án, đồng thời tích cực phối hợp chặt chẽ cùng các Vụ chuyên môn của Bộ và Cục ĐTNĐ VN, Ban Quản lý các Dự án Đường thủy để hoàn thiện chính xác, nhanh chóng và khả thi các dự án.

“Các đồng chí hãy tư duy rằng: Phải luôn có đường cao tốc trong ĐTNĐ. Đó chính là sự tối ưu, hiện đại, đáp ứng được nhu cầu thực tế trong các công trình nạo vét luồng, lạch phục vụ cho vận tải đường thủy” – Thứ trưởng Lê Đình Thọ nhấn mạnh.